غزل بیست ونهم حافظ
****ما را ز خیال تو چه پروای شراب است
خم گو سر خود گیر که خمخانه خراب است
گر خمر بهشت است بریزید که بی دوست
هر شربت عذبم که دهی عین عذاب است
افسوس که شد دلبر و در دیده گریان
تحریر خیال خط او نقش بر آب است
بیدار شو ای دیده که ایمن نتوان بود
زین سیل دمادم که در این منزل خواب است
معشوق عیان میگذرد بر تو ولیکن
اغیار همیبیند از آن بسته نقاب است
گل بر رخ رنگین تو تا لطف عرق دید
در آتش شوق از غم دل غرق گلاب است
سبز است در و دشت بیا تا نگذاریم
دست از سر آبی که جهان جمله سراب است
در کنج دماغم مطلب جای نصیحت
کاین گوشه پر از زمزمه چنگ و رباب است
حافظ چه شد ار عاشق و رند است و نظرباز
بس طور عجب لازم ایام شباب است*****
تفسیر غزل حافظ
وزن غزل 29حافظ برحسب: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (بحر هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
بیت اول غزل: ایشان می گویند خیالات خوشی که درباره تو در سر داریم ما را چنان مست کرده که نیازی به شراب نداریم، پس به خم بگو که در فکر خود میباشد زیرا در اثر بی توجهی ما به می، میخانه بی مشتری مانده و خراب شده و سر خودگیر به این معنی نیز اشاره دارد که سر خم را تا رسیده شدن شراب با خشت و گل می پوشانند
ما از خیال تو رغبتی به شراب نداریم ؛ خم را بگو به فکر خود باشد زیرا خمخانه خراب بوده.پروا: ترس و هراس، تاب و توان، رغبت ،سر خود گیر: به فکر خود باش ، پی کار خود برو.
بیت دوم: در این بیت اگر شراب بهشتی است، آن را بریزید، زیرا هر شربت گوارایی که بی دوست به من بدهید برای من عذاب واقعی است.عذب به معنی گوارا ، شیرین بوده و این بیت در ارزش و مقام دوستی می گوید اگر مرا به بهشت ببرند،و آنجا از شرابهای بهشتی به من بدهند،اگر تنها باشم ارزشی ندارد.باید با دوستان به بهشت بروم و باده بهشتی بنوشم.
بیت سوم: گفته شده که افسوس که دلبر رفت و نقش کردن تصویرخیالی خط چهره او در چشم گریان، نقش بر آب است و نقش بر آب زدن در بیت به معنی ساختن تصویر معشوق در اشک و مجازاً کار بی حاصل کردن میباشد
بیت چهارم: ای چشم از خواب بیدارشو،زیرا با این سیل که دم به دم به این منزلگاه خواب می آید، امنیت وجود نداشته و می گوید ای چشم من از خواب غفلت بیدارشو،زیرا این اشکی که هر لحظه مثل سیل از چشم من جاری است امنیت را از وجود من برده
بیت پنجم : معشوق آشکارا از برابر تو می گذرد؛ اما چون مردم بیگانه را می بیند نقاب از چهره بر نمی دارد. در این بیت اشاره عرفانی بیت اینکه در برابر نا اهلان در حجاب است – اهلیت نیاز به استعداد ذاتی و سپس طمراحل در سیر وسلوک دارد.
بیت ششم غزل: همینکه گل زیبایی دانه های عرق را بر گونه سرخ تو دید بوده و از غصه در آتش حسد افتاد و در گلاب غرق شد. و در اینجا گلاب به دانه عرق معشوق ، و آتش زیر دیگ به آتش حسد گل تشبیه شده است.
بیت هفتم : کوه و دشت سبز است ، بیا تا از سرآبی دست بر نداریم ، زیرا که جهان تماماً سراب فریبنده ای است.سراب در اینجا به معنی: زمین شوره که از دور به آب شباهت دارد.
بیت هشتم : در گوشه دماغ من جایی برای پند و اندرز جست وجو مکن؛ زیرا این حجره از زمزمه چنگ و رباب پر بوده.
بیت نهم: می گوید در دوران جوانی که نیروی حیات از درون انسان غلیان دارد حالات گوناگونی می شود که هنگام پیری به نظر غریب می آیند.این بیت گواه بر این است که غزل در دوران جوانی سروده شده.
نیارست: نتوانست. نقش: جا و علامت، نشان. نقشِ مِهر: نشان محبّت. یاوه کردن: هدر دادن، گم کردن، به سهولت از دست دادن.
درست:به معنی سکه های نقره یا طلایی که تضمین شده، و بدون کسری، رایجِ زمان در کلیّه بلاد بوده است و به شرح غزل مراجعه شود.
آصف: این کلمه گرفته شده از نام آصف برخیا وزیر سلیمان و بطور عام لقب وزیر و در بیت چهارم برای سلیمان به کار گرفته شده.
نتیجه فال29 غزل
نتیجه چنین بوده که حوادث زیادی در آینده برایت اتفاق می افتد پس بیدار و هوشیار باش.
همچنین برای رسیدن به خوشی آینده، روزگار امروزت را خراب نکن. از اینکه بعضی ها همه چیز دارند و تو نداری ناراحت نباش زیرا تو گوهری داری که بقیه از داشتن آن محرومند.
بدان که دنیا سرابی بیش نیست حتی سبزه و گل و دشت چند صباحی می مانند. تکیه بر این عالم فانی نکن.
غزل اول حافظ ( غزل 1 حافظ ) غزل بیست و یکم حافظ ( غزل بیست و یکم حافظ )
غرل دوم حافظ ( غزل 2 حافظ ) غزل بیست و دوم حافظ ( غزل بیست و دوم حافظ )
غزل سوم حافظ ( غزل 3 حافظ ) غزل بیست وسوم حافظ غزل (غزل23حافظ)
غزل چهارم حافظ (غزل 4 حافظ ) غزل بیست و چهارم حافظ ( غزل 24 حافظ )
غزل پنجم حافظ (غزل 5 حافظ ) غزل بیست و پنجم حافظ ( غزل 25 حافظ )
غزل ششم حافظ ( غزل 6 حافظ ) غزل بیست و ششم حافظ ( غزل 26 حافظ )
غزل یازدهم حافظ ( غزل 11 حافظ )
غزل دوازدهم حافظ ( غزل 12 حافظ )
غزل سیزدهم حافظ ( غزل 13 حافظ )
غزل چهاردهم حافظ (غزل 14 حافظ)
غزل پانزدهم حافظ ( غزل 15 حافظ )
غزل شانزدهم حافظ (غزل 16 حافظ )
غزل هفدهم حافظ ( غزل 17 حافظ )
غزل هجدهم حافظ ( غزل 18 حافظ )
غزل نوزدهم حافظ ( غزل 19 حافظ )