غزل بیست وچهارم حافظ
خواجه شمسالدین محمد بن بهاءالدّین حافظ شیرازی (حدود ۷۲۷ – ۷۹۲ هجری قمری برابر با ۷۰۶ - ۷۶۹ هجری شمسی)، شاعر بزرگ سدهٔ هشتم ایران (برابر قرن چهاردهم میلادی) و یکی از سخنوران نامی جهان بوده و بیشتر شعرهای او غزل هستند که بهغزلیات حافظ شهرت دارند.در اینجا به تفسیر غزل بیست و چهارم از این شاعر را مورد بررسی قرار داده
مطلب طاعت و پیمان و صلاح از من مست
که به پیمانه کشی شهره شدم روز الست
من همان دم که وضو ساختم از چشمه عشق
چارتکبیر زدم یک سره بر هر چه که هست
می بده تا دهمت آگهی از سر قضا
که به روی که شدم عاشق و از بوی که مست
کمر کوه کم است از کمر مور این جا
ناامید از در رحمت مشو ای باده پرست
به جز آن نرگس مستانه که چشمش مرساد
زیر این طارم فیروزه کسی خوش ننشست
جان فدای دهنش باد که در باغ نظر
چمن آرای جهان خوشتر از این غنچه نبست
حافظ از دولت عشق تو سلیمانی شد
یعنی از وصل تواش نیست به جز باد به دست
تفسیر غزل 24 حافظ
ای زاهد که همیشه مرا نصیحت می نمایی و از من که مست جمال معشوق هستم، انتظار نداشته باش که از این راه خود برگردم و توبه کنم و به آن پای بند باشم؛ زیرا این عشق و مستی من سابقه ای ازلی داشته و از همان روز نخست آفرینش به باده نوشی در میخانه ی مشهور گردیده ام.تلمیح دارد به (آیه ی 172 سوره ی اعراف)
بیت دوم
من منظور خود شاعر است در ازل از چشمه ی مست کننده ی عشق نوشیدم و عاشق شدم و از همان زمان هر دو دنیا و علائق و لذات آنها را ترک نموده و از هر چیزی غیر او دست شستم و عشق او را بر هر چیزی ترجیح داده ام.
بیت سوم
به من باده بده تا از آن بنوشم و مست شوم تا در مستی اسراری از سرنوشت و خلقت را آشکار نموده و بگویم که من از همان آغاز آفرینش، عاشق و مست بوی چه کسی میباشم؟
بیت چهارم
رسیدن به اسرار غیب و آفرینش، باری سنگین است که کمر مرد را خم می کند؛اما ای عاشقان باده پرست!با وجود ضعف و ناتوانی خود، از بخشایش الهی ناامید نبوده و بدانید که به لطف آن معشوق ازلی، می توان سر قضا و سرنوشت را کشف نموده.
بیت پنجم
در این بیت چنین میفرماید در این جهان -زیر این چرخ کبود -کسی شاد و خوش نیست، مگر آن که چشم مست و زیبایش، محبوب دیگران است و همه را عاشق و شیفته ی خود نموده که خدا او را از چشم زخم حفظ کند.
بیت ششم
جان من فدای دهان زیبا و کوچک معشوق که خداوندعظیم در باغ آفرینش، غنچه ای زیباتر از دهان او نیافریده است و آری برای انسان عاشق، هیچ چیز لذت بخش تر از شنیدن سخنان معشوق و نوشیدن آب حیات از لبان حیات بخش او نیست.
بیت هفت
ای یار!حافظ به برکت عشق تو به مقام انسان کامل و خلیفه اللهی رسیده است و مانند حضرت سلیمان بر جن و انس حکم می راند، ولی با این همه از وصل تو بی نصیب و بی بهره است.
(اشاره به آیه ی 81 سوره ی انبیا:و لسلیمان الریح عاصفه تجری بامره؛ و تند باد را مسخّر سلیمان نموده که به امرش حرکت کرده
تعبیر فال حافظ:
صلاح در این است که فعلا" به عهدی که بسته ای عمل نموده و درست است که پشیمان شده ای اما خود را به دست سرنوشت سپرده ای. رحمت خداوند شامل حالت می شود و اقبال وبخت بلند و ثروت زیادی به تو می بخشد. ولی مواظب باش با وزیدن باد غفلت زود همه چیز را از دست ندهی
غزل اول حافظ ( غزل 1 حافظ ) غزل بیست و یکم حافظ ( غزل بیست و یکم حافظ )
غرل دوم حافظ ( غزل 2 حافظ ) غزل بیست و دوم حافظ ( غزل بیست و دوم حافظ )
غزل یازدهم حافظ ( غزل 11 حافظ )
غزل دوازدهم حافظ ( غزل 12 حافظ )
غزل سیزدهم حافظ ( غزل 13 حافظ )
غزل چهاردهم حافظ (غزل 14 حافظ)
غزل پانزدهم حافظ ( غزل 15 حافظ )
غزل شانزدهم حافظ (غزل 16 حافظ )
غزل هفدهم حافظ ( غزل 17 حافظ )
غزل هجدهم حافظ ( غزل 18 حافظ )
غزل نوزدهم حافظ ( غزل 19 حافظ )
غزل بیست وسوم حافظ غزل (غزل23حافظ)