باقله Broad bean ونام علمی باقلا Vicia faba که باقلا یا باقالی یا باقله و یا "باقلی" هم گفته گیاهی یک ساله از خانواده بقولات دارای برگهای تخم مرغ شکل و میوه غلاف مانند است که به میوه و دانه آن نیز باقله گفته میشود.
نام های دیگر باقلا broad bean, fava bean, field bean, bell bean, tic bean
این گیاه سابقه کشت زیادی داشته که در مصر باستان، یونان باستان و روم باستان از این گیاه استفاده میشده و در ۲۸۰۰ سال قبل از میلاد مسیح به چین رسیده و در کشور ایران بیشترین مصرف باقله به ساکنان شهرستان بهبهان واقع در جنوب شرقی استان خوزستان نسبت داده و کشت باقله ( بوقله به زبان محلی همین دیار )در این شهرستان به صورت وسیعی صورت گرفته شده
اسفناج یک نوع گیاه دارویی و گیاه یک ساله با ساق و برگ لطیف بوده که میتوان در آش از آن استفاده نمود و اسفناح سرشار از لوتئین و گزانتین بوده که این کاروتنوئیدها، از بین برنده مولکولهای بی ثباتی به نام رادیکالهای آزاد در بدن می باشد و قبل از اینکه رادیکالهای آزاد بتوانند به بدن آسیب برسانند. کاروتنوئیدها در اسفناج و سایر سبزی هایی که دارای برگ سبز پر رنگ هستند وجود دارند، برخی تحقیقات نشان داده که که آنها میتوانند با سرطان دهان، معده و مری مقابله نمایند.
ثعلب Orchis Maculata L از خانواده ثعلب Orchidaceae با نام علمی: Orchis mascula
نامهای دیگر ثعلب: خصیة الثعلب، سعلب، شاطریون، سحلب، ثعلب مصری، اركیده، اركید، سهبرگ، سالپ، ونیله، تولكی، كوكره، لومیری، اوركیس ماسكولا، سورقطون، كوكهری، سايه پسند و گل دختر ملكه آفتاب بوده است
ثعلب گیاهی بوده پایا و چندساله و دارای گلهای خوشهای و برگهای پهن،برگهای تحتانیش به نوك باریك و تیزی منتهی میگردد و برگهای فوقانیش معمولاًدارای لكههایی به رنگ قهوهای بوده و گلهایش صورتی یا سفید با خطوط و نقاطبنفش یا ارغوانی میباشد و دارای رنگ پوسته غدد زیرزمینی صورتی و داخل آن سفید میباشد و طعم آن كمی شیرین، لزج و كمی تندبوده که معمولاً محل رویش این گیاه داخل باغها و بیشه هاست و زمان گل دهی آن از اواخر فروردین تا اواخر خرداد رقم خورده.
شاهتوت Morus nigra گونهای درخت گل دار متعلّق به خانوادۀ توت سانان (Moraceae)که بومی آسیای جنوب غربی میباشد. کاشت این درخت در زیستگاه بومیش از پیشینهای چنان طولانی برخوردار میباشد که مشکل میتوان گسترۀ طبیعی انواع مختلف آنرا به طور دقیق مشخّص کرده و در سردۀ توتهاست (Morus)، درخت شاهتوت از همه کوچکتر و بلندی آن گاه ممکن است تا ۳۰ پا (حدود ۹ متر) نیز رسیده شود و در صورت عدم رسیدگی در سن پایین به شکل بوته باقی خواهد ماند و این درخت عمری طولانی داشته و بعضاً دیده شده چند صد سال میوه بدهد
میوه شاتوت بزرگتر از توت سفید است و رنگ آن قرمز تیره یا ارغوانی و مزهاش ترش و شیرین و مطبوع و شاتوت را میتوان به صورت خام، پخته و یا مربا مصرف نمود
توت سفید WHITE MULBERRYبا نام علمی MORUS ALBA از خانواده MORACEAE با نام های دیگر Morus atropurpurea
منشأ توت سفید از چین بوده اما امروزه در بسیاری از کشورهای جهان مثل تایلند، هند، ترکیه، ارمنستان، سوریه، ایران و تمام کشورهای دورتادور دریای مدیترانه وجود داشته و در ایران توانسته چه در نواحی مرطوب و پر آب شمال ایران یعنی گیلان و مازندران و چه در نقاط خشک و کم آب مثل خراسان و آذربایجان سازگار باشد.
شیرخشت Cotoneaster Manna یا به زبان فارسی: شیرخشک جنسی از گیاهان چوبدار از خانواده گل سرخ بوده و گیاه دارویی شیرخشت بومی بومگاه دیرینشمالگانی ومناطق معتدل آسیا، اروپا و آفریقای شمالی بحساب امده و تمرکز انواع آن در کوههای جنوب غربی چین و هیمالیا قرار گرفته.
در گذشته و در برخی از منابع، شیرخشت را مربوط به گیاه کاروانکش با نام علمی Atraphaxis spinosa دانسته ، ولی در تحقیقات جدید نشان داده شده که شیرخشت حاصل فعالیت حشرهای بر روی دو گونه گیاه با نامهای فارسی شیرخشت، گپ شیر و سیاه چوب با نام علمی Cotoneaster nummularia و Cotoneaster nummularioides از خانواده گل سرخ (Rosaceae) بوده که این گیاهان در بعضی از نقاط البرز مرکزی و اطراف بیرجند قابل رویش بوده و در اثر فعالیت حشرهای بر روی آنها ترشحاتی ایجاد شده که مردم محلی آنها را جمعآوری و به بازار عرضه کرده و شیرخشت به عنوان یک ملین خوب، تببر و ماده خنککننده در طب سنتی ایران مورد استفاده قرار گرفته شده.
شلیل Nectarineنوعی میوه از خانواده هلو بوده از گونهای از هلو با ژن مغلوب که میوههای بدون کرک تولید شده و به همین دلیل هلوی بدون کرک نیز نامیده میشود و طعمی مطبوع و شیرین تر از هلو داشته در فرهنگ دهخدا شلیل به معنای میوهٔ خوشبو و گوارا و آبدار شبیه به شفتالو اشاره گردیده و در فرهنگ معین آمده: رنگش سفید یا سرخ و یا سرخ و سفید است.خواجه عمید لوبکی (از جهانگیری):زمین بین که از رنگ معشوق عاشق گهی سیب بیرون دهد گه شلیل
شلیل میوه بومی آسیا محسوب شده و اعتقاد بر این است که یکی از قدیمیترین میوهها بوده و ظاهراً ۲۰۰۰ سال قبل در چین رشد کرده و از طریق جاده ابریشم به ایران، یونان و رم باستان راه پیدا نموده و بهترین نوع آن در ایران کشت میگردد
انبه mangoبا نام علمی:Mangifera از نوع میوهای گرمسیری بوده و گیاه آن از سردههای تیرهٔ پستهایان میباشد. خاستگاه انبه شبه جزیرهٔ هند، پاکستان، بنگلادش و آسیای جنوبشرقی بوده و این درخت امروزه در بسیاری از کشورهای گرمسیری پرورش داده که در سراسر دنیا صادر میشود و میوهٔ انبه علاوه بر مصرف خوراکی، آشپزی و آبمیوهگیری، به عنوان طعمدهنده، رنگدهنده و عطر کاربرد بسیاری داشته و برگهای درخت انبه نیز مورد استفادههای زینتی قرار گرفته است.
بيلهر BILHAR با نام علمی DOREMA AUCHERIازخانوادهچتریان UMBELLIFERAE / APIACEAE بومی مناطق کوه های غربی ایران است و نام های دیگر ان کندل کوهی ، زو ، zo ، kandale kohi است
بیلهر در ایران از جمله در بلندیهای بالای ۲۵۰۰ متر در استان کهگیلویه و بویراحمد قبل رویش بوده و و در استانهای فارس- کهگیلویه و بویراحمد-چهار محال و بختیاری-لرستان کرمانشاه و کردستان در ارتفاعات رشد خواهد کرد .مردم بومی به صورت خوراگی همراه با ماست و یا به صورت ترشی این گیاه را مصرف کرده و دارای خواصی شفابخش در درمان بسیاری از بیماریها داشته.
کلم قرمز Red cabbage و کلم قرمز را می توانید به هر دو صورت خام و پخته مصرف نمایید. با کلم قرمز سالاد کلم درست کرده و یا از پخته آن برای تزئین غذاهایی مثل مرغ، ماهی، کباب و ... استفاده شود.
در دنیای سبزیجات ومیوه ها ، رنگ قرمز یعنی سلامت و به دلیل داشتن آنتیاکسیدانهای مهم در ین نوع خوراکی هاست و آنتیاکسیدانها از بین برنده رادیکالهای آزاد، عامل اصلی ابتلا به انواع سرطانها بوده.بنابراین خوردن خوراکیهای قرمز، مانع از ابتلا به سرطان شده کهیکی از این آنتیاکسیدانهای مهم «لیکوپن» بوده که این آنتی اکسیدان در خوراکیهای قرمز مثل کلم قرمز، گوجه فرنگی، فلفل دلمهای قرمز، توت فرنگی، هندوانه و دیگر قرمزها به صورت فور یافت میشود