توت سفید  WHITE MULBERRYبا نام علمی MORUS ALBA از خانواده MORACEAE با نام های دیگر Morus atropurpurea

منشأ توت سفید از چین بوده  اما امروزه در بسیاری از کشورهای جهان مثل تایلند، هند، ترکیه، ارمنستان، سوریه، ایران و تمام کشورهای دورتادور دریای مدیترانه وجود داشته و در ایران توانسته چه در نواحی مرطوب و پر آب شمال ایران یعنی گیلان و مازندران و چه در نقاط خشک و کم آب مثل خراسان و آذربایجان سازگار باشد.

تاریخ ورود توت سفید به ایران به نظر رسیده که در دوران هخامنشیان و در زمان جمشید بوده و اصولاً درخت توت در هیچ یک از نقاط ایران به صورت بومی وجود نداشته و تنها منطقه ای که در حال حاضر توت به طور نیمه طبیعی انتشار پیدا می کند، جنگل های خزر بوده  و انواع توت های سفید ایران گروه بندی نشده اند و همه به نام توت خوانده شده اند و از لحاظ فرم و شکل ظاهری می توان آنها را به میوه های کوتاه قد و بلند قد تقسیم کرد مثلاً توت های سفید اطراف بیرجند کلفت و بلند قد میباشد.

گیاهشناسی

توت یکی از گیاهان دو لپه بوده وگیاه  توت در گیاه شناسی معمول ترین گونه میوه گوشتدار یک تکه محسوب بوده که در آن تمام دیواره تخمدان درون یک پیرابر خوراکی به عمل امده و تخمدان همیشه در بخش زیرین گلها که دارای یک یا چند برچه درون یک پوشش نازک بوده قرار گرفته و دارای بخش های داخلی گوشتداری بوده و دانه ها درون گوشت مشترک یک تخمدان یک یا چند برچه ای محصور بوده اند.

درخت توت سفید می تواند تا ارتفاع 15 تا 18 متر و قطر 1 تا 5/1 متر رشد نماید و پوست درخت در مرحله جوانی خاکستری روشن و سپس خاکستری قهوه ای می شود و سطح پوست دارای شیارهای نسبتاً عمیق بوده و در درختان بزرگ، صفحات پوست مرده خیلی برجسته مشخص میباشد و درخت دارای شاخه های متعدد با انشعابات زیاد بوده.

دستجات آوندی داخل پوست آزاد میباشند و در صورت جدا کردن آنها می توان در بافتن طناب و گونی از آن استفاده نمود.در مناطق گرمسیری همیشه سبز بوده و در مناطق سرد دارای ارقام خزان کننده میباشد و میوه توت سفید، کوچک، سرخ یا سیاه با طعم ملس و شیرین با ارزش غذایی زیاد داشته و گلدهی در فروردین و اردیبهشت و میوه دهی در مناطق معتدل ایران، خرداد و تیر و در مناطق گرمسیر در اردیبهشت ماه صورت گرفته میشود و رشد درختان توت کند بوده و عمر آنها 120 تا 150 سال بوده

در مقابل نوسان درجه حرارت مقاوم بوده که در هوای گرم و خشک سازگاری بیشتر نشان داده و در مقابل سرما و کم آبی نیز مقاوم میباشدو در هر نوع خاک، در آفتاب یا سایه روشن به عمل امده  و چون سیستم ریشه سطحی و عمیق بوده لذا خاک های عمیق و قوی و آهکی را ترجیح داده.

درخت توت سفید به سرما مقاوم بوده و تا سرمای 25 درجه سانتی گراد زیر صفر را تحمل کرده ولی علیرغم مقاومت قابل توجه آن به سرما در جوانی از سرما آسیب دیده شده و شاخه های درخت گرچه محکم به نظر رسیده ولی به آسانی شکسته شده و بعد هم باید در مناطقی کاشت گردد که برف های سنگین زمستان شاخه های آن را شکسته نشود. و چوب درخت توت از نظر ساختار و خصوصیات نزدیک به چوب اقاقیا بوده و چوب خیلی محکم و بسیار مقاوم به تناوب خشکی و رطوبت میباشد.

درخت توت سفید بر روی دامنه هایی با شیب ملایم کوهستان و مناطق معتدله مرطوب به خوبی رشد کرده که در خاک های سبک یا شنی رسی و یا در خاک های سیاه و غنی از مواد آلی با زهکشی خوب رشد قابل توجهی داشته ولی از خاک های مرطوب که زهکشی آن ضعیف آسیب خواهد دید

تکثیر توت سفید : این گیاه از طریق کشت بذر، پیوند زدن، ریشه دار کردن قلمه ها و خوابانیدن صورت گرفته

بذر از فروردین تا خرداد ماه بطور سطحی کاشته میگردد و سپس آن را توسط شن کش با خاک مخلوط کرده  

در پاییز یا اسفند در فضای بیرون می توان قلمه های 30 سانتیمتری آن را کاشت میکنند.

با خوابانیدن شاخه نیز می توان اقدام به تکثیر کرده که در شهریور یا بهار انجام می گردد.

آفات و بیماری های توت سفید

آفات مهم درختان توت:ساس های سپردار، شب پره دم طلایی، پروانه پر طاووسی گلابی، انواع کنه، گال ماز و پشه توت و شاخه توت ، زنجره ها، شته ها، شپشک ها و...

بیماری ها :بیماری  سفیدک سطحی  و از دیگر بیماری هایی که به وسیله قارچ ایجاد می شود می توان بیماری های زنگ توت، پوسیدگی بنفش ریشه و پوسیدگی ریشه را نام برد که همه به وسیله سموم قارچ کش کنترل شود

مصرف توت سفید

استفاده از برگ های درخت برای تغذیه کرم ابریشم: برگ های این درختان در بهار برای تربیت کرم ابریشم و در پاییز به عنوان علوفه دام به مصرف شده و امروزه از برخی واریته های توت در پاییز هم برای تربیت کرم ابریشم استفاده شده و درختان توت میوه دهنده را می توان با چند سال هرس قوی بدون میوه بوده

استفاده از میوه درخت توت: میوه های توت را به صورت خام و تازه و یا به صورت خشک شده مصرف می گردد و میوه خشک را به عنوان آجیل شیرین و یا به جای قند همراه با چای مصرف میکنند و همچنین از چوب درخت توت در مصارف مختلف نجّاری به ویژه تهیه تار استفاده میگردد

در ایران مهمترین مراکز کشت توت درختی، خراسان، یزد و اطراف تهران (برای مصرف میوه تازه یا خشک نموده) و سواحل دریای مازندران (برای تغذیه کرم ابریشم) از محصولات این درخت استفاده میگردد

ارزش غذایی در 100گرم توت سفید

توت میوه‌ای پرخاصیت و البته پرکالری داشته. یکصد گرم توت که تقریبا معادل یک فنجان بوده حاوی ۶۱ کالری انرژی میباش و. هر فنجان توت حاوی ۹‌/‌۰ گرم پروتئین بوده که البته باید توجه داشت که پروتئین توت، پروتئین گیاهی میباشد  که این حجم توت ۱/۱ گرم چربی داشته و حاوی ۱۶ میلی‌گرم کلسیم بوده.

میزان کلسیم توت قابل توجه میباشد و  100 گرم توت همچنین حاوی ۸‌/‌۰ میلی‌گرم آهن، ۲۸۰ واحد بین‌المللی ویتامین A ۰۲‌/‌۰ میلی‌گرم ویتامین B1 ۰۶/۰ میلی‌گرم ویتامین B2 ۱/۱میلی‌گرم ویتامین B3 و ۱۶ میلی‌گرم ویتامین c بوده و توت همچنین حاوی مقادیر بالایی آب، فیبر، تانن و منیزیم است. هر ۱۰۰گرم توت خشک ۳۶۰ کالری انرژی تولید کرده

خواص توت سفید      

توت ها منبع خوبی از فیتونوترینتی توانا به نام رزوراترول(resveratrol)  بشمار امده که در انگور نیز پیدا می شوند. پژوهشگران معتقد هستند که با کمک این ماده ی غذایی گیاهی می توانند هم از بروز سرطان ها پیشگیری نمایند و هم اینکه با سرطان ها به خوبی مبارزه کنند.

توت ها به دلیل وجود رزوراترول توانسته موجب افزایش طول عمر افراد گردند و در تحقیقات متعددی نشان داده شده که رزوراترول موجود در توت ها سبب افزایش طول عمر موش ها گردیده است.

در طب چینی، توت ها به عنوان یک عامل تصفیه ی خون در نظر گرفته و به این معنا که خون را تمیز و تولید آن را افزایش و به طور کلی سبب تقویت کل سیستم خونی میگردند و در طب چینی این عقیده وجود دارد که توت سفید موجب تقویت عملکرد کلیه ها شده

در چین، با برگ درخت توت سفید چای تهیه میکنند و معتقدند که این چای به افراد کمک کرده تا بهتر ببینند و بهتر بشنوند و در ترکیه، درمانی برای رفع یبوست وجود داشته که آن خوردن توت سفید به همراه یک لیوان آب آن هم با معده ی خالی توصیه فراوان شده.

به دلیل وجود آهن زیاد در توت ها، این میوه های خوش مزه برای درمان کم خونی فقر آهن نیز کاربرد داشته ،از  شیره ی توت به عنوان یک درمان برای سرماخوردگی و آنفلوانزا به کار رفته و دارای اثربخشی این روش به دلیل وجود ویتامین C بالای این ماده ی غذایی می باشد.

در بسیاری از کشورها از توت ها برای درمان و علاج سفیدی مو و یا خاکستری شدن زودرس موها استفاده میشود ، قند موجود در توت سفید برای کسانی که مبتلا به مرض قند هستند ضرر ندارد. به همین دلیل به آنها توصیه شده که به جای قند، چای را با توت خشک میل کنند.

این میوه خوشمزه دارای آنتی‌اکسیدانی به نام آنتوسیانید بوده و  آنتی‌اکسیدان موجود در این میوه فواید بسیاری برای سلامتی داشته که یکی از آنها کاهش میزان کلسترول بد خون و جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی داشته.

توت در سهل کردن جریان ادرار نیز نقش سزایی داشته و مصرف این میوه وزن را کاهش داده و طبق یافته‌های پژوهشگران فیبرهای نامحلول موجود در توت کالری جذب گردیده و در بدن را کاسته و موجب کاهش وزن می‌شود.

توت به دلیل داشتن انواع ویتامین‌های گروه B در کاهش و رفع ترس، عصبانیت، خمودی، اضطراب و هیجان موثر بوده و ویتامین A موجود در توت باعث رشد ناخن‌ها و تقویت چشم شده

توت ها به دلیل وجود رزوراترول می توانند سبب افزایش طول عمر افراد گردد و در مطالعات متعددی نشان داده شده که رزوراترول موجود در توت ها باعث  افزایش طول عمر موش ها شود

برگ و میوه توت برای رفع سرفه مفید بوده و برگ و میوه توت برای افرادی که آسم دارند مفید بوده

افرادی که اسید اوریک یا اوره دارند بهتر بوده که به جای قند از توت خشک استفاده نمایند و مصرف توت و انواع توت در بارداری ممکن بوده  منجر به بروز حساسیت در جنین شود. لذا مصرف توت خشک در بارداری هیچ منعی نداشته و فواید بسیاری نیز در بر دارد. همچنین مصرف توت در شیردهی سبب افزایش شیر مادر میشود.

زمان مصرف توت

زمان مصرف توت بهترین زمان مصرف توت قبل از غذا و با معده خالی بوده که به طور کلی بهترین موقع خوردن توت، صبح ناشتا و یا عصر در فاصله غذای ظهر و شام میشد که زود هضم می گردد و مواد غذایی آن بهتر جذب بدن شده که معمولا اگر روی غذاهای سنگین مخصوصا گوشتی، آن را بخورند هضم آن مشکل شده و تولیدنفخ در شکم و روده ها خواهد کرد

مضرات توت

افرادی  که گرم مزاج هستند از خوردن توت خودداری نمایند و بنا به گفته ابوعلی سینا در صورتی که می‌خواهند بخورند بهتر است پس از یک ساعت یا ۲ ساعت کمی سکنجبین بنوشند.

در هنگام حاملگی از مصرف انواع توت خودداری شود زیرا ممکن است ایجاد حساسیت کند. زیاده روی در مصرف توت منجر به دل درد و اسهال میگردد.

اضافه کردن نظر