هندوانه یا به فارسی دری: تربوز یا به فارسی تاجیکی: تربوزه  با نام علمی: Citrullus lanatus  نوعی بوته  و میوه از دسته صیفی جات میباشد که در جالیز رشد خواهد کرد.

اصل این میوه از هندوستان آمده و چنان که از ریشهٔ کلمه = منسوب به هندوان  بر آمده و گونه کامل‌تر نام آن «خربزهٔ هندوانه» میباشد و هندوانه  بعد  از آمدن به ایران به عربستان راه پیدا کرده و از آنجا به اندلس رسید و از اندلس به ناحیه های دیگر اروپا و از فارسنامهٔ ابن بلخی بر خواهد آمد  که در فهرج هندوانه‌های بزرگی به عمل می‌آمده‌ و چنان که گوید " به فهرج خربزه ها بود نیکو و شیرین و بزرگ و هندویانه بدان رتبه که دو از آن خربزه بر چهارپایی نهند"

در حال حاضر هندوانه در شهرهای شمالی ایران و بخش پیشین و باهوکلات درسیستان وبلوچستان و شهرهای استان خوزستان و کرمان و در استان فارس شهرستان اقلید به صورت وسیع کاشت خواهند شد که میوه  تابستانی نام گرفته شده

ارزش غذایی هندوانه : هندوانه منبعی غنی از ویتامین ث و ویتامین آ بوده و همچنین دارای مقدار زیادی ویتامین ب۶ و ب۱ و مواد معدنی  مثل  پتاسیم ومنیزیم بوده.

منبع غنی ویتامینA( به شکل بتاکاروتن ) و ویتامینC بوده و

 هندوانه از ۹۲ درصد آب و ۸ درصد قند طبیعی تشکیل شده و فاقد چربی میباشد ولی سرشار از ویتامین‌های A، B، C، پروتئین، منیزیم، آهن، کلسیم، فسفر، پتاسیم، سدیم و لیکوپن بوده و یک لیوان هندوانه ۲۰درصد نیاز روزانه به ویتامینC و ۱۴ در صد نیاز روزانه به ویتامینA را  برای بدن  تامین خواهد کرد و از لحاظ ویتامین های گروه B نیز که برای تولید انرژی لازم میباشد که غنی از منبع خوبی از ویتامین هایB1،B6،B5 (اسید پانتوتنیک)، بیوتین (یک نوع ویتامینB) و نیز منیزیوم، پتاسیم و فیبر غذایی است. پس می توان گفت که دارای ارزش غذایی بالایی نیز میباشد.

خواص هندوانه

هندوانه منبع طبیعی از بهترین آنتی‌‌اکسیدان‌ها میباشد که طبیعت ان را فراهم کرده و  آنتی ‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین‌ C و A  داشته که از ما در برابر بیماری‌ها محافظت خواهد کرد که  با مصرف هندوانه خطر کم ‌آب شدن بدن نیز کاهش پیدامیکند. در واقع هندوانه هم میوه و هم سبزی  و تقویت کننده  صفرا و ضد نقرس است

هندوانه قرمز خوشمزه دارای  منبع قوی از آنتی ‌اکسیدان کاروتن بوده  که لیکوپن نامیده شده و این آنتی‌ اکسیدان‌ها در بدن حرکت میکنند  و رادیکال‌های آزاد را خنثی خواهند کرد و رادیکال‌های آزاد موادی در بدن بوده  که می‌توانند آسیب های زیادی را به افراد وارد کنند که این مواد می‌توانند کلسترول را اکسید نمایند  و سبب  شوند به دیواره رگ‌‌های خونی چسبیده و باعث ضخیم‌تر شدن آن شوند و این عمل می‌تواند منجر به سکته قلبی در افراد  شود و لیکوپن که رنگ قرمز زیبا را به هندوانه داده به کاهش خطر سرطان پروستات هم کمک شایانی می‌کند.

درواقع میتوان چنین گفت که هندوانه تنها میوه‌‌ای بوده  که نسبت به میوه‌ها و سبزی‌جات دیگر دارای مقدار بیشتری بتاکاروتن میباشدو همچنین  حاوی میزان بالایی الکترولیت سدیم و پتاسیم بوده  که آن را از طریق عرق دفع می‌کنیم. هندوانه به طور کلی  آب میوه‌ای نشاط آور، ضد گرما، یک نوشابه فیزیولوژیک بوده که برای هر سنی مفید و گوارا و سازگاری میباشد

هندوانه سرشار از ویتامین‌های B است که برای تولید انرژی حیاتی باشد و متخصصین تغذیه توصیه می‌کنند که هندوانه منبع بسیار خوبی از ویتامین B6، B1 و منیزیم بوده و این میوه بخاطر میزان بالای آبی که در خود دارد تقریباً 90 درصد آن را می گیرد و ارزش کالری آن، جزء باارزش‌ترین میوه‌‌ها دسته‌ بندی شده.

به طور متوسط لیكوپین موجود در هندوانه ۴۰ درصد بیش از لیكوپین موجود در گوجه فرنگی بوده و همانطور كه می دانیم لیكوپین از بدن در برابر ابتلا به بیماری های قلبی و بعضی  از  انواع سرطان ها مثل سرطان پروستات، ریه، سینه و مخاط رحم، محافظت به عمل می آورد و از بروز این بیماری های جلوگیری خواهد کرد

دارای خاصیت خنک‌کنندگی خاصی داشته و به طرز شگرفی سرشار از سیترولین بوده که آمینو اسیدی بوده که بدنمان برای ساخت یک آمینواسید دیگر، آرژنین، که در چرخه اوره برای از بین بردن آمونیاک استفاده شده و مصرف می‌کند.

آنتی‌اکسیدان‌ها به کاهش شدت آسم کمک کرده  و خطر سرطان روده، آسم، بیماری قلبی، آرتروز هماتوئید و سرطان پروستات را کاهش خواهد داده و هندوانه فاقد چربی بوده  اما به تولید انرژی کمک کرده که  دربرابر زوال ماکولا هم محافظ خوبی محسوب شده.

وقتی گرمای تابستان فرد  را به تشنگی خواهد انداخت و خوردن هندوانه یک راه بسیار سالم و مطمئن برای جایگزین شدن نوشابه‌های انرژی‌زاست و  ازآنجا که مقدار آب زیادی داشته  و آب موردنیاز بدن ما را تامین کرده و91.5 درصد از میوه هندوانه را آب تشکیل داده و با مصرف این میوه می توان میزان آب ازدست رفته بدن را که باعث سردرد، احساس خستگی و پایین آمدن تمرکز شده را جبران کرد.

مصرف آب هندوانه یک ساعت پیش از ورزش کردن از بروز دردهای ماهیچه ای و افزایش ضربان قلب جلوگیری خواهدکرد که این خاصیت هندوانه به دلیل وجود ماده «سیترولین» در این میوه بوده که عملکرد رگ ها را بهبود خواهد داد و فشارخون را پایین اورده

هندوانه تورم و التهابات داخلی را کم خواهد کرد و به خصوص برای درمان التهابات دستگاه تناسلی و ادراری و درمان  یرقان کمک می‌کند و  برای گرفتگی کیسه صفرا مفید بوده و  خارش و آلرژی را تسکین داده و کسانی  که بزرگی پروستات دارند آب هندوانه استفاده میکنند.

افرادی که خونشان غلیظ است آب هندوانه یک ساعت قبل از غذا را باید  بنوشند و هضم آب هندوانه آسان‌تر از خود هندوانه بوده.سبب تقویت معده در افراد میشود و ورم مثانه را کاهش داده و برای برطرف كردن تب و اخلاط بدن هندوانه را با شير خشت میل کنید  و برای رفع خارش بدن هندوانه را با تمبر هندی میل کنید.

 اگر هندوانه قبل از غذا خورده شود بدن را شسته و مرض را از جسم دور مینماید و کسانی که دچار بیماری حصبه هستند  پوست هندوانه را خرد میکنند و  بر سر و کف و دست و پا میبندند. کودکانی که مخملک دارند آب هندوانه برای آنها مفید بوده و  قبل از هر غذا یک استکان مینوشند و کسانی که سوزاک شده‌اند روزانه سه لیوان آب هندوانه قبل از غذا میل باید کنند (سفلیس هم به همین صورت) هندوانه برای تب ‌های سوزان مفید بوده

. افرادی  که یرقان دارند هندوانه را با سکنجبین میل کنندو اشخاص گرم مزاج خشک هندوانه یک میوه خوبی برای آنهاست چون هندوانه  دارای طبع سرد و تر است و بدانید که هندوانه همراه با سکنجبین سنگ کلیه را خرد می‌کند و  هر ۴ ساعت یک لیوان میل شود ۲ قاشق غذاخوری سکنجبین در یک لیوان آب هندوانه مسل کنند

خوردن هندوانه با نمک: مقداری نمک ر بر روی سطح هندوانه ریخته  متوجه خواهید شد که طعم و مزه آن در مقایسه با قبل شیرین تر میشود  و اگر مقدار بیشتری نمک روی آن ریخته  آنگاه طعم شورمزه آن را به خوبی احساس خواهید نمود.

خاصیت هندوانه برای تناسب اندام و رژیم غذایی

هندوانه غذایی بسیار سالم برای فرد بوده و می تواند به لاغری فرد کمک کند که  یکی از دلایل این امر، کم بودن کالری هندوانه میباشد. هر یک پیمانه هندوانه فقط ۵۰ کالری انرژی داشته که  برای کاهش وزن فقط کافی است کالری دریافتی کمتر از میزان کالری سوخته شده توسط بدن فرد شود که در واقع شورای ورزش ایالات متحده، مصرف هندوانه را برای کاهش وزن افراد چاق توصیه می نمایند.

 از آنجایی که هندوانه شیرین است، می تواند جایگزین مناسبی برای غذاهای شیرین پرکالری نظیر انواع شیرینی، کلوچه و بستنی نیز شود و همچنین، بر اساس یافته های علمی جدید اسید آمینه آرژنین موجود در هندوانه می تواند به کم کردن وزن کمک شایانی برای فرد کند.

در تحقیقی دانشمندان با اضافه کردن آرژنین به رژیم غذایی موش های بسیار چاق برای حدود ۳ ماه، متوجه کاهش ۶۴ درصدی چربی های این حیوانات شدند و اسیدهای آمینه موجود در غذاها سبب اکسیده شدن گلوکز و چربی های غذا و به وجود آمدن ماهیچه می شود که  این اسیدها سبب سوختن کالری های موجود در مواد غذایی خواهد شد و به همین دلیل، توصیه شده که  پس از غذای خود دسرهایی همچون هندوانه یا دیگر منابع اسید آمینه همچون غذاهای دریایی، آجیل و دانه های خوراکی مصرف نموده

 مصرف هندوانه در بیماران دیابتی به این گونه بوده که  خوردن هندوانه برای افراد دیابتی مفید نیست ، زیرا قند موجود در هندوانه در افراد دیابتی باعث می‌شود قند خون بسرعت بالا برود بنابراین از خوردن هنداونه پرهیز نمایید.

تاثیر خاصیت هندوانه بر پوست  مو

آب هندوانه برای تقویت پیاز مو بسیار مفید بوده و  قبل از هر غذا باید میل شود و مالیدن پوست هندوانه به پوست سبب نرمی و لطافت آن می‌شو د و استفاده از ماسک هندوانه باعث  پیشگیری از جوش های پس از اصلاح میشود. آب هندوانه می تواند از پوست فرد در مقابل آفتاب سوختگی محافظت نماید و  هندوانه دارای منبع ویتامین A بوده و میتواند چربی های زیر پوست را کمتر نماید و اندازه منافذ پوستی را نیز کاهش بدهد و هندوانه به طور طبیعی کمی پوست را سفت کرده  و در نتیجه ظاهر آن را بهبود خواهد بخشید

آب هندوانه باقی مانده مواد شوینده را از روی دست پاک  خواهد کرد و به فرایند پوست ریزی هم کمک می کند تا پوست تازه و سفت گردد  و  آنتی اسیدان هایی مثل  ویتامین C و A و لیکوپن در هندوانه وجود داشته  که می توانند مثل  یک صلاح قدرتمند با تمام نشانه های پیری مبارزه نماید و روشی برای از بین رفتن یری زود رس در افراد میباشد

پوست سفيد درون هندوانه برای زخم گلو و دهان بسيار موثر بوده و بدن را تازه و شاداب خواهد کرد

خاصیت هندوانه در دوران  بارداری و شیردهی:

خوردن هندوانه سبب کاهش عرق و سوزش سر معده در خانم های باردار شده و شکر و آب موجود (۹۲ درصد) در هندانه، حالت تهوع خانم ها را تا حد زیادی کاهش داده  و از کم شدن آب بدن آنها جلوگیری می نماید و  مواد معدنی موجود در این میوه به جلوگیری از گرفتگی و انقباض عضلات شکم در سه  ماه سوم بارداری کمک کرده و همچنین  هندوانه حاوی مقدار زیادی از ماده لایکوبین بوده و این ماده مانع از ورم شدید بدن در طول بارداری خواهد شد و  هندوانه سرشار از ویتامین های A-C- B6 به علاوه پتاسیم و منیزیم نیز هست و خوردن آن برای قدرت بینایی نوزاد، مغز، سیستم عصبی و ایمنی بدن نوزاد بسیار مفید بوده و همچنین پتاسیم موجود در آن میزان آب را در خون و بافت های بدن خانم باردار به حالت موازنه در می آوردو هندوانه شیر مادران را زیاد کرده و برای منظور قبل از غذا میل کنید.

 خانم های باردار می توانند ۸ فنجان هندوانه بدون تخم و به شکل مکعب برش داده شده را در داخل مخلوط کن قرار داده تا تبدیل به یک مایع نسبتاً غلیظ و یک دست گردد و  سپس آن را از داخل الک عبور داده و نیاید آنها را با فشار قاشق از الک عبور دهند در این صورت بیش از اندازه فیبری می شوند و سپس در صورت تمایل خواهید توانست  یک و یا دو قاشق چایخوری از مرکبات دیگری مانند  لیمو ترش، لیمو شیرین یا پرتقال را به آن اضافه  کرده و آن را برای مدتی در فریزر قرار داده و زمانی که بسیار خنک شد میل نمایید.

فواید تخم هندوانه: تخم هندوانه خارج کننده سنگ (کلیه ، مثانه و … ) بشمار امده و مغز تخم هندوانه به هضم غذا کمک کرده و بهتر است برای اینکه نفخ نکنیم  پس از خوردن هندوانه چند دانه از تخم‌های آن هم با پوست جویده میل کنید و تخم ان  برای معالجه کمبودهای فکری و تقویت ذهنی در کودکان و نوجوانان مؤثر بوده است  و مغز تخمه هندوانه كرم های معده و روده را از بین خواهد برد

نکته هایی که برای  مصرف هندوانه باید دقت کرد: هیچ گاه هندوانه را ناشتا میل نکنید و  مصرف هندوانه بلافاصله پس از خوردن غذا سبب اختلال هضم شده و اگر اشخاص سرد مزاج هندوانه میل کنند  امکان تضعیف قوه باء و درد مفاصل دارند و خوردن هندوانه برای اشخاص سرد مزاج، تولید درد مفاصل نموده  و در این موارد خنثی کننده ی زیان هندوانه،‌عسل و قند و امثال آن بوده.

هندوانه را بايد هميشه بين دو غذا خورد تقريبا 3 ساعت پس از غذا و يك ساعت قبل از غذا ، زيرا اگر بلافاصله پس از غذا میل کنید در هضم غذا دچار  اختلال شده و  نبايد آنرا با ميوه های ديگر مخلوط کنید زيرا توليد نفخ شكم می كند.

مضرات مصرف هندوانه

زیاده روی در خوردن هندوانه برای طحال زیان آور میباشد و مصرف هندوانه در کسانی که آلرژی یا حساسیت فصلی یا غذایی دارند ممنوع میباشد.

اضافه کردن نظر