سرفه نوعی واکنش دفاعی بدن (رفلکس) به مواد محرک تنفسی یا آلودگی هوا یا برای دفع ترشحات در هنگام بیماری میباشد. مکانیسم سرفه خروج سریع هوای بازدمی بر اثر انقباض عضلات تنفسی بوده . سرفه بصورت ارادی یا رفلکسی ایجاد شده وهر رفلکس دفاعی دارای مسیرهای آوران و وابران بوده و قسمت آوران رفلکس سرفه شامل گیرنده‌هایی از اعصاب حسی اعصاب سه قلو، زبانی - حلقی، حنجره‌ای فوقانی و عصب  میباشد.

 قسمت وابران سرفه شامل عصب راجعه حنجره‌ای و اعصاب نخاعی بوده. سرفه با یک دم عمیق آغاز شده و با بسته شدن گلوت، شل شدن پرده دیافراگم و انقباض ماهیچه‌ای در برابر گلوت بسته شده، دنبال میگردد. این امر باعث بالارفتن فشار داخل قفسه سینه میشود و در اثر فشار مثبت قفسه سینه، نای تنگ میگردد. ناگهان گلوت باز میشود و به علت اختلاف فشار موجود میان مجاری هوایی و اتمسفر و نیز تنگ شدن نای، میزان زیادی از جریان هوا به سرعت از نای خارج میگردد و این نیروها باعث می‌شوند تا ترشحات مخاطی و اجسام خارجی، از ریه به بیرون رانده بشوند.

بعضی از علل سرفه عبارتند:

عفونت ، ریفلاکس معده ای مروی ، آلودگی هوا ، سینوزیت ، حساسیت ، جسم خارجی ، علل روانی و سرماخوردگی.

انواع سرفه

برخی از سرفه ها خشک هستند، سایر سرفه ها مخلوط یا پربار (productive) نامیده می شوند. سرفه های مخلوط یا پربار سرفه هایی بوده که همراه با خود خلط نیز به همراه داشته و همچنین سرفه ها را به دونوع حاد و مزمن نیز تقسیم می نمایند:

-سرفه های حاد که ناگهانی شروع میشوند و اغلب ناشی از سرماخوردگی، آنفلوآنزا و یا سینوزیت می باشند. این نوع سرفه ها عموما بعد از سه هفته بهبود پیدا میکنند.

-سرفه های نیمه حاد که بین 3 تا 8 هفته ادامه پیدا کرده.

-سرفه های مزمن سرفه هایی اند که بیشتر از سه هفته ادامه می یابند.

درمان سرفه

درمان قطعی به تشخیص علت بیماری زمینه‌ای و سپس شروع درمان اختصاصی بستگی داشته و حذف عامل محرک خارجی یا عامل تشدید کننده داخلی در صورت تشخیص مفید بوده و سایر ملاحظات درمانی عبارتند از درمان عفونت های اختصاصی دستگاه تنفسی، مصرف گشاد کننده‌های برونشها در شرایط انسداد برگشت پذیر مجاری هوایی مثل آسم، فیزیوتراپی قفسه سینه به منظور افزایش پاکسازی ترشحات در بیماران دچار برونشکتازی و آسپیراسیون تنفسی و درمان تومورهای داخل برونشی یا بیماری بینابینی ریه  میباشد.درمان علامتی سرفه  مثلاً در اثر سرماخوردگی ساده با داروهایی مانند: دکسترومتورفان، کدئین، دیفن هیدرامین کامپاند و کلوبوتینول  به راحتی قابل درمان شدن میباشد.

آب و مایعات فراوانی نوشیده

این کار سبب نرم شدن خلط در قفسه سینه  افراد می شود. اگر سرفه شما در اثر ابتلای به سرماخوردگی یا آنفلوآنزا، به وجود آمده باشد، مصرف زیاد آب و مایعات بهترین راه برای کاهش طول مدت آن بوده و حداقل روزانه هشت  لیوان آب بنوشید ومی توانید کمی آب لیمو ترش نیز به آن اضافه نموده.

هوای محیط زندگی خود را مرطوب نگه داشته

یکی از دلایل سرفه، خشکی هوا میباشد و به همین دلیل توصیه می شود از بخور استفاده شود تا هوا مرطوب بشود و مشکلات تنفسی کمتر شود.هوای خشک سبب  خارش گلو و ایجاد سرفه خشک می شود، لذا بوسیله یک دستگاه بخور هوای خانه را مرطوب نگه بدارید. هوای گرم و مرطوب، خلط را نرم کرده و راه های تنفسی را باز خواهد کرد و  اگر کمی هم قطره اکالیپتوس به آب دستگاه اضافه کنید، خلط ها را سریع تر از بین برده، زیرا ریه ها را تحریک نموده و راه های بینی را پاک و تمیز میکند واگر دستگاه بخور ندارید، روی سرتان یک حوله بیندازید و صورت خود را بر روی یک بخارهای یک ظرف آب جوش گرفته و چند دقیقه به آرامی زیر حوله نفس بکشید (در اصطلاح بخور داده شود) که میتوانید چند بار در روز این کار را تکرار نمایید.

خوردن شکلات سیاه

تحقیقات نشان داده که مصرف کم شکلات سیاه تأثیر خوبی در درمان سرفه داشته است. که برای افراد هم پیش آمده که سرماخوردگی‌تان درمان شده اما همچنان سرفه‌های کوتاه و خشک دست از سرتان بر نمی‌دارند و در این صورت می‌توانید از شکلات سیاه کمک بگیرید تا بخوبی درمان شوید.

کاکائو حاوی ترکیبات ضد سرفه بوده که باید بدانید این ترکیبات به میزان 33 درصد موثرتر از شربت‌های تهیه شده از کدئین میباشد.به عقیده‌ی پژوهش گر های انگلیسی تئوبرومین موجود در کاکائو سبب توقف فعالیت عصبی شده  که مسئول سرفه است. برای استفاده از این خاصیت شکلات حتماً شکلات سیاه با درصد بالای کاکائو انتخاب نمایید زیرا  حاوی تئوبرومین بیشتری بوده.

درمان سرفه با گیاهان دارویی

گل ختمی گیاهی با طبع سرد با  اثرات ضدالتهابی و ضدسرفه قوی بوده و مصرف جوشانده گل ختمی نیز به دلیل داشتن ترکیبات نرم کننده می تواند برای درمان سرفه های خشک و مزمن مفید وضروری باشد.

میتوانید برای درمان سرفه های مزمن و خشک به خصوص در شهرهایی با آب و هوای سرد و خشک حریره بادام، حریره فندق و به دانه بهترین گزینه ها بحساب بیایند، چرا که این ماده غذایی به ویژه به دانه، التهابات مجاری تنفسی ناشی از سرماخوردگی را بهبود بخشیده  و حالت تحریکی که منجر به سرفه بوده است را از بین می برد و حریره ها سبب تقویت فرد و بهبود خشونت و گرفتگی صدا نیز میگردد.

جوشانده آویشن نیز در درمان سرفه بسیار مفید میباشد و این جوشانده را می توان با عسل و لیمو نیز مصرف نمود چون آویشن برای درمان سرماخوردگی و سرفه های شدید مؤثر ومفید میباشد.

جوشانده زنجبیل، پیازچه و عسل نیز برای کاهش یا درمان سرفه های شدید مؤثر میباشد.

از دیگر مسکن های سرفه می توان  به دم کرده عناب و زنجبیل اشاره کرد

همچنین مصرف غذاهای ملین مانند : حریره، آش کدو و میوه های پخته شده برای تسکین سرفه مؤثرو مصرف آش سبزی و سوپ سبزیجات حاوی گشنیز، جعفری و اسفناج نیز مفید وضروری است.

آبلیموی شیرین، آب انار شیرین، زردآلو، برگ هلو و انجیر خشک به هنگام سرفه منعی برای مصرف نخواهد داشت.

افرادی  که زیاد سرفه می نمایند یا دارای تورم در ناحیه مجاری تنفسی میباشند، مصرف جوشانده شکوفه سیب و خود سیب  نیز برایشان بسیار مفید بوده

به:یک قاشق مرباخوری به دانه را در نصف لیوان آب جوش ریخته  تا به خوبی قوام بیفتد و سپس آن را صاف کرده و لعاب به دانه را بنوشید. حتی می توانید مقداری نبات نیز به آن بیفزایید و در صورتی که گلودرد و سرفه شدت یافت، می توان یک فنجان از این دمنوش را در صبح و فنجان دیگر را در شب نوشید چراکه نوشیدن این دمنوش در تسکین سرفه های خشک مؤثر بوده و سبب خروج خلط نیز می گردد.

در صورتی هم که سرفه ها مداوم، آزاردهنده و پر سر و صداست و مانع خواب فرد و دیگران بوده که  می توان از ریشه گردن تا تمام نواحی تمام قفسه را روغن بادام شیرین اصل مالیده و استفاده از این روش درمانی، به خصوص در کودکان که دچار سرفه های شدید میباشند، بسیار مفید وموثر بوده و توصیه می شود که در کودکان بعد از استفاده از روغن بادام شیرین، قفسه سینه او با شال پشمی لطیف پوشانده و تا صبح یکی دو بار این کار تکرار بوده .

نوشیدنی گرم لیمو : میتوان گفت که یکی از مؤثرترین راهکارهای طبیعی برای کاهش شدت درد گلو، نوشیدنی با ترکیب آب گرم، لیمو و عسل میباشد و کافی است تا آب نصف لیمو را با یک قاشق چایخوری عسل در 250 میلی لیتر آب گرم مخلوط کرده و فلاونوئیدها، ترکیبات آنتی اکسیدانی موجود در لیمو، موجب کاهش التهاب گلو می شوند و عسل نیز مانند لیمو دارای خواص ضدالتهابی میباشد و همچنین به خاطرمقدار PH پایین، ساختار و غلظت پایین پروتئین تاثیرات ضدالتهابی نیز داشته است.

بذر کتان نیز در رفع سرفه های خشک مؤثر بوده که  برای این منظور یک تا دو قاشق مرباخوری بذر کتان را در یک لیوان آب جوش ریخته و 15 دقیقه صبر کنید تا لعاب بیندازد و سپس آن را صاف نموده و بعد با افزودن مقداری عسل بنوشید.

پیاز و عسل : پیاز و عسل برای درمان طبیعی سرفه بسیار موثر بوده و آماده کردن این دارو هم کار سختی نبوده و البته توجه داشته باشید اگر سرفه‌هایتان زیاد باشد و با روش‌های طبیعی بهبودی در آن حاصل نشد بدون درنگ به پزشک مراجعه شود. برای این منظور:پوست پیاز را کنده و آن را ورقه ورقه نماید و داخل پیاله‌ای قرار بدهیدو  سپس 2 تا 3 قاشق چای‌خوری عسل در آن ریخته و بگذارید حدود 2 ساعت بماند، خواهید دید شربتی از همین پیاز و عسل به دست می‌آید که یک شربت طبیعی و درمان کننده‌ی سرفه میباشد ، تا زمانی که سرفه‌هایتان کاملاً رفع بشود این شربت را تهیه و چند بار در روز میل شود.

زردچوبه

در کنار بسیاری از فواید زردچوبه برای درمان عفونت قارچی و از این قبیل این ادویه پرخاصیت برای درمان سرفه های خشک توصیه فراوانی در طب سنتی شده

برای تهییه دمنوش زردچوبه برای تسکین سرفه های خشک:

1 فنجان آب جوش را با 1 قاشق چای خوری و 1 قاشق چای خوری فلفل و 1 قاشق غذاخوری عسل مخلوط نمایید و 2 الی 3 دقیقه آن را بجوشانید و بعد میل کنید.

دارچین:

دارچین را به صورت حلقه های نازک برش داده و داخل یک لیوان آب جوش بریزید و آن را بجوشانید تا سرفه های خشک و پیوسته را تسکین و درمان شود.

سیر:

سیر هر دو ماده انتی اکسیدان و آنتی میکروبال را دارا میباشد و برای درمان سرماخوردگی و سرفه بسیار مفید بوده.

برای طرز تهیه دمنوش سیر و پونه: مقدار سه حبه سیر را در یک لیوان آب جوش بریزید و کمی پودر پونه به ان بیافزایید. یک قاشق چای خوری عسل به آن اضافه کرده و خوب هم زده و بعد از کمی سرد شده دمنوش را میل کنید تا تاثیر فوق العاده آن را به خوبی ببینید.

غرغره کردن با کمک آب نمک

این کار یکی از ساده ترین روش ها برای تسکین دردهای گلو میباشد که در صورت نیاز می توانید چندین بار در روز این روش را به راحتی تکرار کنید و برای تهیه این محلول،‌ یک قاشق چایخوری نمک را با 250 میلی لیتر آب جوش مخلوط نماییدو بگذارید سرد شود و هر دو تا سه ساعت استفاده نمایید. نمک خاصیت ضدباکتریایی بوده  که تکثیر باکتری های عامل دردهای گلو را محدود می کند. البته استفاده بیش از حد از این کار می تواند به صورت معکوس خارش و سوزش گلو را تشدید نماید.

استفاده ازشربت پیاز: پیاز علاوه بر اینکه به خاطر آنتی اکسیدان ها قدرت دفاعی بدن را تحریک می نماید روند بازگشت به حالت طبیعی را نیز سرعت میبخشد.

 برای تهیه این شربت کافی بوده که  تا شش عدد پیاز خردشده را با نصف فنجان عسل به روش بخارپز به مدت دو ساعت بر روی حرارت بگذارید و سپس این مخلوط را از الک رد کنید تا مایع به دست آمده شربتی عالی برای شما فراهم شود.

شربت میخک :میخک خاصیت بی حس کردن درد را دارد که می تواند تاثیر آرام بخشی بر سرفه و درد گلو داشته و برای تهیه این شربت آسان تعداد 5 تا 6 میخک را در 250 میلی لیتر عسل یک شب در یخچال گذاشته و روز بعد،‌ کافی بوده که میخک ها را از عسل خارج  و در این هنگام شربت آماده مصرف میباشد.

اکالیپتوس و مریم گلی

بسیاری از گیاهان خواصی دارند که می توانند دردرمان گلودرد، ‌سرفه و خارش مؤثر واقع شوند که از بین آنها اکالیپتوس به خاطرکاهش التهاب مجاری تنفسی شهرت ویژه ای داشته و این تاثیرات درمانی به ترکیبات موجود در برگ های آن برمی گردد.

برای تهیه دمنوش 2 تا 3 گرم برگ های خشک گیاه را در 150 میلی لیتر آب جوش به مدت10 دقیقه دم کنید دو فنجان از آنرا در روز میل نموده و همچنین می توانید2 تا 3 میلی لیتر از عصاره مایع آن را دوبار در روز بخورید. اگر قصد استفاده از روغن اکالیپتوس را دارید، 2 تا 6 قطره را در روز مصرف کنید و البته بهتر است ابتدا با یک متخصص مشورت کرده و همچنین این روغن برای کودکان و خانم های باردار قابل استفاده نمیباشد.

البته استنشاق بوی اکالیپتوس نیز مفید بوده که  برای این منظور، 4 تا 6 قطره روغن آن رادر 150 میلی لیتر آب جوش بریزید. بر روی سر یک حوله بیاندازید و بخار آن را استنشاق کنید و این کار را تا سه  بار در روز تکرار کنید. البته میتوان از اکالیپتوس به روش غیرخوراکی نیز می توان استفاده کرد و15 تا 20 قطره روغن گیاه را با 25 میلی لیتر روغن گیاهی مخلوط و قفسه سینه را با این محلول 3 بار در روز ماساژ داده.

غرغره جوشانده اکالیپتوس نیز بسیار مفید بوده.2 تا 3 گرم برگ های خشک آن را با 100 میلی لیتر آب جوش دم کرده و دهان را با محلول صاف و سردشده بشویید و غرغره کنید و برای این کار را 2 تا 3 بار در روز تکرار و  برای تهیه این محلول همچنین می توانید 2 تا 3 قطره را 5 میلی لیتر سرکه ترکیب و 50 میلی لیتر آب به آن اضافه نمایید.

گیاه دارویی مریم گلی نیز گیاهی بوده  که در درمان التهاب مجاری تنفسی و مخاط های دهانی مؤثر میباشد زیرا ترکیبات پلی فنولیک موجود در آن خاصیت آنتی اکسیدانی دارند که به تنظیم سیستم ایمنی کمک شایانی می کنند.

2 یا 3 قطره روغن یا 5 میلی لیتر عصاره مایع آن را در 100 میلی لیتر آب ریخته و سه بار در روز غرغره نموده و از این محلول می توانید زمانی که دندان مصنوعی موجب درد لثه ها می شود نیز استفاده کنید.

خمیر خردل

درمان سرفه با  خردل مقداری پودر خردل( یک فنجان) را با آرد سفید(2 فنجان) و آب یا یک عدد تخم مرغ را با هم مخلوط نموده تا خمیری یک دستبه دست آید، سپس این خمیر را  روی یک حوله پخش کرده و حوله را تا نمایید و آن را روی قفسه سینه بفشارید تا عصاره آن روی پوست آن نواحی بریزد. این عصاره را به آرامی بر روی قفسه سینه بمالید و ماساژ دهید. این کار سبب سست و نرم شدن  و در نتیجه باز شدن گرفتگی های اخلاط سینه خواهد شد.

بادام

بادام دارای خواص تغذیه ای بسیاری بوده که به درمان سرفه ها کمک می کند.افراد بیمار می توانند حداقل 5 بادام را به مدت 8 ساعت بخیسانند و خمیری نرم از  بادام تهیه کنند.  سپس به آن یک قاشق چایخوری کره اضافه و می توانید این خمیر را 3 بار در روز برای بهبود علائم سرفه بخورید.

آب هویج

هویج غنی از مواد مغذی و ویتامین هایی بوده که برای بهبود علائم سرفه موثر میباشند. شما می توانید با استفاده از 4 عدد هویج تازه آب هویج تهیه و آن را با مقداری آب رقیق نمایند. برای بهبود سریع سرفه سعی شود که 4 بار در روز از این آب هویج بنوشید ومی توانید یک قاشق چایخوری عسل را نیز در آب هویج خود حل نمایید

شیرین بیان

شیرین بیان به دلیل اینکه سبب  سست و شل شدن خلطها و کاهش اسپاسم و گرفتگی برونش ها می شود، برای درمان سرفه بسیار خوب بوده ودر حدود 50 قطره عصاره شیرین بیان را در یک فنجان آب داغ بریزید و میل کنید.

زعفران و برگ فوفل

با استفاده از زعفران و برگهای فوفل می توان خمیری درست کرد، بایستی این خمیر را به کف پاها و روی پیشانی بمالید که این روش بهترین درمان خانگی برای توقف سرفه در کودکان میباشد.

پرهیزات طب سنتی در سرفه

از خوردن مایعات سرد به خصوص پس از خواب باید خودداری نموده و بهتر است که مصرف غذاهای سرخ شده و با ترکیبات اسیدی مثل ترشی در زمانی که فرد دچار سرفه است خودداری کنید.

مواد شیمیایی موجود در تمیز کننده ها و ضد عفونی کننده های خانگی و نیز در خوشبو کننده های هوا می توانند مخاط گلو را اذیت نموده و  سرفه را بدتر نمایند و سبب سوزش چشم ها، گلو و دهان نیز شوند. اگر می خواهید سرفه هایتان بهبود یابد، نباید از مواد شیمیایی پاک کننده با بوی تند و زننده استفاده کنید.

سعی کنید سیگار نکشید و در جاهایی هم که دود سیگار وجود دارد، توقف نکنید تا گلویتان تحریک نشود

اما به یاد داشته باشید که هرگز به کودکان زیر یک سال عسل ندهید، زیرا سبب بروز مسمومیت بوتولیسم خطرناک در آنها می گردد.

مصرف خودسرانه داروهای گیاهی ممنوع

مصرف شربت آویشن و زوفا نیز که در داروخانه های طب سنتی موجود بوده که  داروهای خلط آوری بوده که البته باید با تجویز پزشک مصرف شده و از مصرف خودسرانه آن اجتناب نمایید.

#دانستنیها

اضافه کردن نظر