سرطان روده بزرگ Colorectal cancer که به نام‌های سرطان کولون، سرطان رکتوم یا چنگار روده بزرگ نیز شناخته شده به رشد سلول‌های سرطانی در کولون یا رکتوم (بخشی از روده بزرگ) گفته شده که این بیماری به دلیل رشد غیرطبیعی سلول‌ها اتفاق می‌افتد که به بافت‌های دیگر بدن حمله کنند یا در آنها تکثیر پیدا میکند

رشد سرطان روده ممکن است سال‌ها به طول انجامیده شود  و تشخیص سرطان، شانس بهبودی را به‌طور چشمگیری افزایش بدهد و بنابراین انجام تست‌های دوره‌ای در افرادی که علائم سرطان روده بزرگ را دارند توصیه میگردد.

در سرطان کولون (سرطان روده بزرگ)، سلول‌های سرطانی در داخل بافت روده شروع به تکثیر کرده و اگر چه این سرطان از جمله معمول ترین سرطان های بشر به حساب امده اند، ولی به دلیل بهبود روش های غربالگری و تشخیصی، تعداد موارد جدید این بیماری و مرگ ناشی از آن به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش پیدا کرده و مرگ میر ناشی از ان کمتر شده و این بیماری سرطان در هر سنی بروز میکند، اما میزان بروز در سن بالای 50 سال بیشتر میباشد.

سرطان کولون سومین نوع سرطان های بدخیم و دومین عامل مرگ ناشی از سرطان میباشد و این نوع بیماری در مردان بیش تر از زنان رخ می دهد.

به سرطانی که از کولون شروع میشود سرطان کولون، و به سرطانی که از رکتوم(راست روده) شروع میگردد سرطان رکتوم  ‌گویند. به مجموع اين دو سرطان سرطان كولوركتال اطلاق شده و سرطان كولوركتال سومين سرطان شايع در دنيا میباشد و دومين سرطان كشنده بعد از سرطان ريه محسوب شده و اين دسته از سرطان ها از سلول‌هايی كه بخش داخلی روده را می‌پوشانند (اپيتليوم) منشا گرفته شده و وقتی سرطان کولورکتال به خارج از کولون و رکتوم گسترش پیدا میکند، سلول‌های سرطانی معمولاً در غده لنفاوی مجاور پیدا شده و اگر سلول‌های سرطانی به این غدد رسیده  ممکن است به سایر غدد لنفاوی و اندام‌ها نیز گسترش پیدا کند و سلول‌های سرطان کولورکتال بیش‌تر اوقات به کبد نفوذ خواهد کرد

وقتی سرطان از محل اصلی خود به یک نقطه دیگر بدن نفوذ نماید  تومور سرطانی جدید با سلول‌های غیرطبیعی مشابه و نامی مشابه تومور مبدأ را داشته. مثلاً، اگر سرطان کولورکتال به کبد رسوخ نماید، سلول‌های سرطانی در کبد در حقیقت سلول‌های سرطانی کولورکتال میباشد و نام این بیماری سرطان کولورکتال گسترش پیدا کرده (متاستاز) و سرطان کبد نام نمی‌گیرد. به همین دلیل، مثل سرطان کولورکتال درمان می‌شود، نه سرطان کبد. پزشکان تومور جدید را بیماری دوردست یا متاستاز نامیده اند.

روش هایی برای  تشخیص سرطان روده بزرگ

چون سرطان روده بزرگ و راست‌ روده پنهان‌کار میاشند، غربالگری راه‌حل ردیابی زودهنگام بوده و در اکثر افرادی که به 50 سالگی می‌رسند، باید هر ده سال یکبار آندوسکوپی روده بزرگ انجام بدهند. این سرطان در مراحل اولیه درمان پذیر میباشد، اما تشخیص آن در مراحل اولیه هیچگونه علامتی نداشته است

آزمایش دیجیتال کولون ‏‎(DRE)‎‏‏: در این روش آزمایش تنها تومورهای بزرگ و قابل لمس را آشکار می نماید.

آزمایش وجود لخته خون در مدفوع: با یک پروب نوری (سیگموئیدوسکوپ) که از انتهای روده بزرگ وارد شده، هر گونه پولیپ یا موارد غیرعادی را شناسایی کرده.

آزمایش خون‏: وجود بعضی از انواع خاص  پروتئین‌ها در خون بیمار، از علائم سرطان روده بحساب آمده است

پروکتوسکوپی: در این روش از طریق دستگاه‌های خاصی به صورت مستقیم داخل راست روده و بخش های تحتانی روده بزرگ مورد مشاهده قرار گرفته و از طریق این روش نیمی از سرطان ها، قابل تشخیص میباشند که در این روش ممکن است بیمار احساس فشار کرده ولی دردی را احساس نکند

کولونوسکوپی: از طریق این روش نیز با ابزارهای خاصی، مشاهده کلی روده بزرگ و راست روده ممکن می‌شود که در این حالت نیز فرد دردی را احساس  نمیکند

بیوپسی: در صورت وجود هر گونه توده در طول این قسمت‌ها نیاز بوده که قسمتی از توده ها برداشته شود تا در زیر میکروسکوپ از نظر وجود بافت یا سلول های سرطانی مورد بررسی قرار بگیرد.

مشاوره ژنتیک: تست و مشاوره ژنتیک در خانواده‌هایی که به‌صورت وراثتی احتمال ابتلا به مواردی از سرطان کولون نظیر سرطان روده غیرپولیپی  ‏‎(HNPCC)‎‏ یا پولیپ غده‌ای خانوادگی ‏‎(FAP)‎‏  را داشته اند پیشنهاد میگردد.

معاينه مقعد توسط انگشت دست ( توسط پزشک ) پزشک و يا پرستار بعد  از پوشيدن دستکش و آغشتن آن به ژل مخصوص انگشت را داخل مقعد بيمار میکند و بدنبال توده يا نقاط غير طبيعی ميگردد و از مدفوع بدست آمده آزمايش خون نهفته به عمل اورده .

تنقيه باريم : روشی که در آن با ريم مايع به داخل روده بزرگ از طريق مقعد تنقيه میشود و با ريم يک فلز سفيد نقره ای میباشد که در تصوير دستگاه گوارش پائينی توسط اشعه ايکس کمک کننده میباشد .

سيگموئيدوسکوپی : دستگاهی بوده که توسط آن دکتر ( لوله نازک نوری ) انتهای روده بزرگ را برای يافتن پوليپ ، تومور و يا نقاط غير طبيعی مورد آزمايش قرار داده و اگر در حين آزمايش پوليپ و يا بافت غير طبيعی يافت میگردد و پزشک می تواند آنها را بردارد و برای آزمايش بهتر از ميکروسکوپ استفاده کند .

سرطان روده بزرگ را می‌توان با گرفتن نمونهٔ کولون در طول سیگموئیدوسکوپی یا کولونوسکوپی تشخیص و  پس از این امر تصویربرداری پزشکی انجام شده تا معلوم شود که بیماری منتشر شده است یا خیر و هچنین غربالگری در کاهش احتمال مرگ ناشی از سرطان روده بزرگ مؤثر بوده و در هنگام کولونوسکوپی پولیپ‌ها برداشته میشوند به همین دلیل آسپیرین و دیگر داروهای ضدالتهابی و غیراستروئیدی خطر را کاهش خواهد داد

پیشرفت سرطان روده بسیار کند بوده و به ‌تدریج پولیپ‌ها بدخیم می‌شود. از ایجاد پولیپ تا تبدیل شدن به یک پولیپ بدخیم 10 سال طول کشیده و برداشتن آن 90 درصد سرطان را به تأخیر می‌اندازد به همین علت تشخیص زود هنگام ان بسیار امری ضروری و مهمی میباشد.

مراحل سرطان روده بزرگ staging

بعد از اينکه سرطان روده بزرگ تشخيص داده شدند بمنظور اينکه آيا سرطان روده بزرگ محدود به روده بزرگ و يا به ساير نقاط بدن انتشار پيدا کرده باید آزمايشاتی بعمل می آيد .

مراحل مختلف سرطان روده بزرگ عبارت است از

مرحله 0  ( سرطان اين سيتو ) ،مرحله 1 ،مرحله 2 ،مرحله 3، مرحله 4

دانستن مرحله بيماری در اتخاذ درمان مناسب بسيار مهم میباشد .

مرحله صفر :در مرحله صفر سرطان فقط در سطحی ترين سلولهای پوششی روده بزرگ پیدا می شود مرحله صفر سرطان اين سيتو نيز گفته شده

مرحله يک I :در مرحله يک انتشار سرطان به جزء لايه های پوششی سطحی به لايه دوم و سوم روده بزرگ نيز انتشار پيدا و ديواره داخلی  روده نيز درگير شده است  اما  سرطان به خارج از ديواره روده بزرگ يا خارج از روده بزرگ انتشار پیدا نرده و معادل مرحله يک را در طبقه بندی دوک A می گويند.

مرحله دو II :در مرحله دوم سرطان از ديواره روده بزرگ تقريبا خارج شده  اما غدد لنفاوی را گرفتار نکرده است  ،  عدد لنفاوی ساختمانهای لوبيائی شکل میباشند که درسرتاسر بدن پیدا می شوند و کار آنها فيلتر کردن مواد در داخل مايع لنف بوده و کمک به بدن در مقابله با عفونت و بيماری را می نمايند و مرحله دو بيماری در طبقه بندی دوک B گفته شده .

مرحله سوم III : در مرحله سه سرطان غدد لنفاوی را درگير کرده اما به ساير نقاط بدن گسترش نيافته  و اين مرحله معادل مرحله دوک C می باشد .

مرحله چهارم IV :در مرحله چهارم سرطان به نقاط ديگر بدن مثل کبد ی يا ريه گسترش پيدا کرده و اين مرحله معادل  دوک D است

درمان سرطان روده بزرگ

علایم سرطان روده بزرگ

علت ایجادسرطان روده بزرگ

روش های پیشگیری از سرطان

 منبع ملی کالا

اضافه کردن نظر