چای ترش یا چای قرمز از کاسبرگ گیاه  Hibiscus Sabdariffa  یا همان هیبیسکوس نام دیگرش رز چینی تهیه می شود و در بسیاری از نقاط دنیا بصورت نوشیدنی گرم و یا نوشیدنی سرد مصرف میگردد که در آمریکای لاتین و بخصوص در جامائیکا مصرف آن متداول بوده و بنام گل جامائیکا یا Sorrelو شمال آفریقا بنام چای سودانی و در مصر بنام کرکده شهرت داشته که  دارای  مزه ترش بوده و معمولاً با شکر نوشیده می شود. در برخی مناطق جهان این گیاه به صورت نوشابه و یا بدون اضافه کردن الکل در ایام کریسمس و عید نو چینی‌ها  مصرف میشود.

چای هیبیسکوس دارای رنگ قرمز خوش رنگ و مزه ترشی دارد. از ميان گياهاني كه نام چاي را به خود گرفته‌اند، چاي قرمز يا چاي ترش كه به آن چاي مكه یا چای مکی نیز گفته میشود  ان هم به علت رنگ، طعم و خاصيت ويژه‌اي كه دارد، جايگاه مهمي‌ را به خود اختصاص داده .نوشیدنی رژیمی محسوب میشود.البته انواع مدل چای داریم چای سیاه،چای سبز،چای سفید که چای قرمز محبوبیت بیشتری  برای افراد رژیمی دارد و یک نوشیدنی رژیمی با چای رژیمی نامیده میشود.

دم کرده ی برگ این گیاه  دارای منبع غنی از آهن و مس بوده و پودر آسیاب شده ی کاسبرگ آن می توان به عنوان طعم دهنده در کیک، شکلات و بستنی مورد  استفاده قرارگیرد

گیاهشناسی چای قرمز

گل جامائیکا (Roselle) گیاهی یک ساله دارای بوته‌هایی به ارتفاع ۲-۳ متر و برگ های ۳-۵ وجهی سبز مایل به زرد گل های زرد با کاسبرگ‌های سبز که پس از رسیدن میوه٬ کاسبرگ‌ها به رنگ قرمز در خواهد آمده که در بعضی کشورها از الیاف ساقه‌های آن در تهیه وسایل استفاده می گردد.

  درحدود سیصد گونه از این گیاه در سراسر جهان در مناطق گرمسیر و نیمه‌گرمسیر یافت میگردد.جایگاه اصلی  این گیاه در غرب آفریقا و امروزه نیز در سطح وسیعی در غرب آفریقا، آسیا، استرالیا، هند، مالزی، اتریش، آمریکای مرکزی و بسیاری از کشورهای گرمسیر کشت می‌شود  و در ایران چای ترش در سیستان و بلوچستان در شهرهای ایرانشهر و نیکشهر به طور گسترده‌ای کشت میگردد.شروع گل‌دهی این گیاه از شهریور تا مهرماه بوده و برداشت کاسبرگ‌ها در آبان و آذر ماه بوده و برداشت با دست انجام می‌شود  و در طی مرحله برداشت باید برای جلوگیری از آلودگی با مواد خارجی و زائد باید توجه داشت که  به هیچ‌وجه کاسبرگ با زمین یا سطوح آلوده تماس پیدا نکند و زمان بین برداشت و خشک کردن باید حداقل باشد.معمولاً کاسبرگ‌ها ۳۰- ۲۰ روز بعد از ریزش گلبرگ‌ها به حداکثر اندازه خود رسیده  و ۲۰ – ۱۰ روز بعد از آن رسیدگی کامل حاصل میگردد.

معمولاً بوسيله بذر تكثير شده اما گاهي به آساني از طريق قلمه رشد میکندمیتوان  به صورت كشت مخلوط در بين درختان و گياهان ديگر این گیاه دارویی کاشته شود البته این روش کیفیت کاسبرگ را کاهش میدهد واین گياه با ريشه هاي عميق در تهيه بستر بذر شخم عميق تا عمق 20 سانتي متر کشت میشود.اگر اين گياه فقط براي توليد كاسبرگ كشت شود، زمان مناسب كشت در مناطق گرمسیری ارديبهشت مي باشد. بطور كلي كشت آن در فلوريدا معمولاً از فروردين تا اواخر مرداد مي بوده است. اگرهدف  كشت براي شاخ و برگ آن بوده رشد سبزينه اي  بذر را مي توان در اسفند و بدون تنك كردن بکاریم.

 بهترین زمان برداشت ۵۰- ۴۰ روز پس از ریزش گلبرگ‌ها می‌باشد. کاسبرگ‌ها با دست از کپسول جدا شده  که بعد از آن باید خشک شوند. روش خشک کردن طبیعی باید  کاسبرگ‌ها را بعد از جدا کردن از کپسول‌ها، روی گونی یا صفحات مشبکی که هوا در 2طرف آن‌ها جریان داشته و در سایه پهن می‌کنند تا خشک شوند. از ترکیبات شیمیایی کاسبرگ  L.Hibiscus sabdariffa که از اجزاء اصلی در فعالیت‌های فیزیولوژیکی میباشند ،می‌توان به آنتوسیانین‌ها و پلی‌فنول‌ها اشاره  که تأثیرات مربوط به سلامت این چای ناشی از این مواد بوده.

آفات چای قرمز:شپشك،سوسک برگ خوار،آفت برگ خوار،زنجرك،كرم خاردار پنبه ، و از ویروس های میتوانبه: پيچيدگي برگ پنبه، ويروس موزائيك زردي رگبرگ اشاره وبیماری های قارچی مانند: پو سیدگی ریشه پوسیدگی چشمی یوسیدگی ساقه و برگ ونماتد گفت..

خواص دارویی چای ترش

در تاریخ از چاي سرخ به عنوان شاداب‌كننده و رفـع‌كـنـنـده عوارض بيماري‌هاي قلبي استفاده می شده.مزه ترشی آن بخاطر وجود اسید سیتریک و ویتامین c می بوده ونیز دارای آنتی اکسیدان های ضد چربی خون می باشد ،عقیده بر این است که وجود مقادیر زیاد آنتوسیانین  Anthocyanins در کاسبرگ‌های گیاه نقش مهمی در کاهش فشارخون و خواص ضد سرطان  داشته. تحقیقات زیادی در ارتباط با موثر بودن آن در کاهش فشارخون محیطی و ادرار آوری آن انجام گردیده. برای درمان سستی، گیجی و سوء هاضمه نیزاستفاده می شود و دانه های آن غنی از چربی و پروتئین بوده  . در برخی از تحقیقات نشان داده که چای ترش حاوی موادی بوده که به افراد در کنترل عفونت ویروسی اچ آی وی (HIV)  ایدز و همچنین تغییرات مربوط به سن در مغز و پیشگیری از سرطان استفاده می گردد.باعث مقاوم شدن سیستم ایمنی بدن در برابر عفونت وسرماخوردگی میشود.

نـوشـيـدنـي ايـن نوشیدنی یا گیاه دارویی خـنـک ‌كـنـنـده بـدن و رقـيـق و تـصـفـيـه‌كـنـنده خون بوده ، ضد دیابتی،كـنترل‌كننده كلسترول خون، درمان اختلالات كبدي و صفرايي و همچنين آرام بخشي مناسب مي‌بوده و برعكس چاي كه باعث دفع آهن می گرد چاي ترش خود يكي از منابع غني آهن به شمار آمده. در طب سنتی این گیاه دارویی  برای درمان فشارخون  استفاده  که میتوان براحتی فشار خون را کاهش داد البته گفته میشود بیماران دیابت نوع دو برایشاننتیجه عکس را داده وفشارشان را بالا میبرد وباید با پزشک خود مشورت کنند. این چای خنک کننده قوی برای بدن بوده که از این رو برای فصل تابستان گزینه بسیار مناسبی می باشد و این چای میزان تعرق را افزایش داده و دمای داخلی بدن را کاهش خواهد داد.

تاثیر چای قرمز برکاهش وزن و لاغری:چای قرمز دارای ماده‌ای بوده که می‌تواند از جذب کربوهیدرات کاسته، اما نمی‌تواند به تنهایی سبب لاغری گردد واین چای در کنار رژیم غذایی و تحرک می‌تواند یک نوشیدنی رژیمی افراد چاق و کم‌کالری محسوب شود

چگونگی مصرف چای قرمز

کسانی كه داراي قند، چربی خون و فشارخون بالا میباشند ،مي‌توانند يك تا دو نوبت از چاي روزانه خود را به چاي قرمز اختصاص داده و براي هر بار مصرف، 5 گرم از گل برگ‌هاي چاي قرمز را داخل يك فنجان بریزند و سپس آب جوش بر روي آن ریخته و سرپوشي گذاشته تا به مدت 10 دقيقه بماند و دم بكشد، سپس صاف  و ميل شود.میتوان با کشمش ،قند و نبات و یا خرما میل شود.

می‌ توان آن را با مقداری عسل به صورت شربت استفاده کرد یا با آب سیب ترکیب نموده  و خنک بنوشید. ترشی آن و شیرینی سیب به خوبی با هم سازگار می‌ شوند.

گهای چای را در آب جوش بریزیدو برای مدت ۲۰ دقیقه صبر شود،بعد  از آن گلبرگ‌ها را دور بریزید و با اضافه کردن مقدار کمی از لیموترش، دارچین یا عسل از مصرف چای لذت برده واگر دوست دارید چای تان غلیظ‌تر باشد می‌توانید گلبرگ‌های بیشتری را داخل آب جوش بریزید.

توجه در مصرف چای قرمز

زنان باردار و شیرده یا کسانی که قصد بارداری دارند وحتی افرادی که از قرص ضدبارداری استفاده می‌کنند و زنان یائسه‌ای که تحت هورمون‌درمانی هستند، باید با نظر پزشک از این چای استفاده نموده ، زیرا این چای سطح استروژن بدن را دستخوش تغییرات کرده و همچنین افرادی که قند و فشار خون پایینی دارند باید در مصرف این نوشیدنی احتیاط لازم را نشان داده تا دچار ظعف و سستی نشوند.

اضافه کردن نظر