سرطان پستان:
تشخیص سرطان پستان در مراحل اولیه نه تنها شاخص درمان را افزایش خواهد داد بلکه از عوارض روحی و روانی ، خانوادگی و اجتماعی آن جلوگیری میشود و به همین دلیل توصیه می شود بعد از ۲۰ سالگی ماهانه هر خانم پستان خود را معاینه نماید و بعد از ۴۰ سالگی سالانه یکبار توسط پزشک معاینه گردد و بعد از سن چهل سالگی انجام ماموگرافی سالانه توصیه شده که در هر سنی باید به علایم زیر توجه کرده و با مشاهده آنها به پزشک مراجعه کند.
سرطان سینه از شایعترین سرطانی هایی بوده که خانم ها به آن مبتلا می شوند و در کشورهای غربی این بیماری بیشتر در سنین بالای ۵۰ سال دیده شده اما در کشور ایران بیماران جوان تر میباشند و در بسیاری از موارد به دلیل عدم آگاهی از علائم بیماری در مراحل پیشرفته تری مراجعه می کنند که درمان ان در مراحل پیشرفته خیلی سخت و یا غیرممکن میباشد.
هر چقدر سرطان پستان زودتر تشخیص داده ، درمان آن آسان تر و موفقیت آمیز تر میباشد و به همین دلیل لازم است بانوان جهت حفظ سلامت خود، حقایقی را در مورد این بیماری بدانند.
علایم سرطان پستان
هرگونه تغییر در شکل پستان ها
تغییرات ایجاد شده در نوک پستان : تغییراتی همچون فرورفتگی، قرمزی، پوسته پوسته شدن همراه با خارش، انحراف یا هر تغییری در نوک پستان مهم میباشد.
چروکیدگی یا فرورفتگی پوست پستان
خونریزی یا هرگونه ترشح از نوک پستان : ترشحات نوک پستان بویژه اگر خونی، خونابه ای یا آبکی شکل باشند و خروج آنها خودبخود و بدون فشار صورت گیرد احتیاج به بررسی از نظر وجود سرطان دارند.
وجود توده در پستان: شایعترین علامت سرطان سینه ، وجود یک توده سفت، منفرد و بدون درد در پستان میباشد که باید با دقت مورد بررسی قرار گیرد
تغییر اندازه در پستان : غیر قرینه شدن اندازه پستان ها که اخیراً ایجاد شده باید مورد بررسی قرا گیرد.
بزرگی غدد لنفاوی در زیر بغل: آنچه از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده که این موضوعی است که بزرگی غدد لنفاوی زیربغل می تواند به علت ضایعات خوش خیم و حتی التهاب ها و ضربه به ناحیه دست و یا پستان باشد.
شایع ترین علامت :در واقع توده بدون درد شایع ترین علامت سرطان پستان بشمار امده که در حدود 75 درصد موارد توسط خود بیمار و یا معاینه ماهیانه کشف و با توجه به اینکه توده هم در بیماری خوش خیم و هم بدخیم می تواند دیده شود، بهتر بوده که بانوان در صورت لمس هر نوع توده ای در پستان خود به پزشک مراجعه کنند.
عواملی که سبب افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان می شوند: سابقه فامیلی ابتلا به سرطان پستان ، بخصوص در مادر، خواهر یا دختر به دلیل ارثی بودن این بیماری سایر خانم های خانه باید هرساله برای اطمینان از سلامتیاشن چکاپ کنند
سن اولین زایمان بیشتر از ۳۵ سال باشد ، نازایی ، بلوغ زودرس ، یائسگی دیررس ، چاقی بعد از دوران یائسگی
مصرف زیاد چربی حیوانی در رژیم غذایی ، سابقه تابش اشعه زیاد به قفسه سینه، بعضی از بیماری های خوش خیم پستان
انواع سرطان سینه
سرطان مجرایی: 85 تا 90 درصد افراد مبتلا به سرطان سینه، دچار این نوع سرطان میشوند که در این نوع، فقط در داخل مجرای سینه، سلول های سرطانی رشد کرده و اگر توده کوچکی را در سینه احساس میکنید و یا از نوک سینه ترشحاتی خارج گردد حتما سریع به پزشک مراجعه کنید
سرطان لوبولی : 8 درصد افراد مبتلا به سرطان سینه، دچار این نوع میباشند و شیر مادر درون این لوبول ها جمع شده و گاهی اوقات این لوبول ها پر می شوند، اما سرطان سینه نبوده و وجود توده سفت، تورم، تغییر ظاهر سینه و نوک سینه برگشته همه جزو علائم این سرطان می باشد که از طریق بیوپسی سینه (نمونه برداری از بافت سینه) می توان این نوع سرطان را تشخیص داد.
سرطان التهابی سینه: این نوع سرطان در پوست رخ داده و باعث قرمزی و ورم سینه میگردد و ظاهر سینه را ملتهب کرده و اگر علائم زیر را داشتید، فورا به پزشک مراجعه کنید عواملی همچون:
اندازه سینه به طور ناگهانی بزرگ گردد، پوست سینه شبیه پوست پرتقال شود، پوست سینه دائما در حال خارش شود، سینه گرم و سفت شده باشد، درد سینه داشته باشید، نوک سینه تو رفته باشد و ورم گره لنفاوی زیر بغل وجود داشته باشد.
بیماری پاژه نوک سینه: در این نوع بیماری که معمولا در یک سینه بوجود می اید، نوک سینه خارش داشته و فلسمانند و قرمزرنگ شد و به راحتی با جوش اشتباه گرفته می شود و بثورات قرمزی که در نوک سینه وجود دارند ممکن است که به سمت پوست قهوه ای اطراف نوک سینه گسترش پیدا کند و یا ممکن است موجب یک زخم باز در نوک سینه شود و یا علائمی شبیه اگزما در نوک سینه ایجاد شود
سه روش شناخته شده برای تشخیص زودرس سرطان سینه:
خودآزمایی پستان ، معاینه پستان توسط پزشک ، ماموگرافی ، خودآزمایی پستان
معاینه سرطان سینه توسط خود فرد
این معاینه باید هر ماه توسط خود فرد انجام گردد و همراه با این معاینه، باید ماموگرامی سالانه و آزمایشات پزشکی نیز انجام گردد و با این معاینه تغییرات یک ماه گذشته را می توانید در سینهتان ببینید. که در این معاینه، بافت سینه را از بخش زیر نوک سینه و هاله اطراف سینه به سمت زیر بغل معاینه کرده و هر ماه به مدا پانزده دقیقه برای معاینه سینه خود وقت بگذارید.
اگر هنوز یائسه نشده اید باید چند روز پس از اتمام قاعدگی، این معاینه را انجام داده که این هنگام، میزان هورمون ها ثابت و سینه کمتر حساس می باشد.و اگر یائسه شده اید روز مشخصی را در هر ماه به این معاینه اختصاص دهید.
روش های معاینه سینه توسط خود فرد
نگاه کردن : نگاه کردن در مقابل آینه دستها را در دو طرف بدن به حالت آویزان قرار دهید و پستانها را از نظر تغییرات غیر طبیعی بررسی نمایید.
دست ها بر مفصل ران : بایستید و دستان خود را بر مفصل ران قراراده و ظاهر هر دو سینه خود را بررسی کنید و اندازه، شکل و فاصله بین سینه ها را نگاه کرده ، اگر تغییری در رنگ پوست و یا بافت سینه می بینید، آن را یادداشت نمایید.به نوک سینه و هاله اطراف آن نگاه و ببینید که سالم به نظر می رسند یا نه.
دست ها پشت سر
در حالی که در مقابل یک آیینه ایستاده اید، دست ها را بالا برده و پشت سرتان قرار بدهید و نگاه کنید که آیا سینه ها به سمت بالا حرکت می کنند و با این حرکت هر گونه تغییری را یادداشت کنید و به نوک سینه و هاله اطراف آن نگاه کرده و ببینید گودی، برآمدگی و یا تورفتگی در این نواحی بوجود نیامده باشد همچنین به زیر بغل خود نگاه و ببینید در آن ناحیه که گره لنفاوی دارد، ورمی وجود داشته یا خیر
ایستاده و مالش : در این روش دست چپ خود را بالا برده و با استفاده از انگشتان دست راست بر روی سینه چپ فشار کمی وارد نمایید و انگشتان خود را از بالا تا پایین سینه و همینطور از سمت داخلی سینه به سمت زیر بغل حرکت بدهید و برای این کار می توانید از حرکت دایرهای شکل استفاده کنید. هر گونه تغییری در بافت، رنگ و یا اندازه سینه را یادداشت کرده و سپس روی سینه راست نیز همین معاینه را انجام بدهید. البته بهتر است این معاینه را در زیر دوش آب انجام داده زیرا پوست خیس بوده و دارای کمترین مقاومت در برابر اصطکاک انگشتان می باشد.
بررسی کردن نوک سینه
هر دو دست خود را پایین بیاورید و با انگشتان سومی و اشاره دست راست، به آرامی نوک سینه چپ را فشار داده و نوک سینه را به طرف جلو بکشید و ببینید که آیا نوک سینه به جای اول خود برمی گردد یا خیر و آیا مایعی از نوک سینه ترشح می شود یا خیر و تغییرات را یادداشت کرده و سینه راست را نیز به همین طریق معاینه کنید.
درازکشیده و مالش
این روش معاینه را در اتاق خوابتان انجام داده و برای این کار بر روی تخت دراز بکشید و بالش را زیر سر و شانه های خود قرار و دست چپ خود را پشت سرتان قرار بدهید و با دست راست، سینه و زیر بغل را مالش داده (همانطور که در معاینه ایستاده و مالش توضیح داده شد) و با این کار هر گونه تغییر در بافت، رنگ و اندازه را یادداشت نماییدو سپس سینه دیگر را نیز معاینه کنید.
توصیه هایی برای معاینه شخصی
روز معینی را در هر ماه برای این معاینه انتخاب و هیچ گاه آن روز را فراموش نکنید.با آرامش و تنفس معمولی این معاینه را انجام بدهید.
هر گونه تغییری را به پزشک خود اطلا دهید. معاینه پزشکی و ماموگرافی سالانه را هم اصلا فراموش نکنید.
معاینه پستان توسط پزشک :معاینه پستان از سن ۲۰ سالگی به بعد توصیه شده و این معاینه باید در فواصل ۱۲-۶ ماه انجام میگردد و توجه داشته باشید که تنها پزشک است که می تواند ماهیت و نوع یک ضایعه را تشخیص بدهد.
ماموگرافی چیست
ماموگرافی، عکسبرداری از پستان بوسیله اشعه ایکس بوده و در صورتی که خانمی مشکلی در پستان نداشته ، جهت تشخیص زودرس اولین ماموگرافی در سنین ۳۹-۳۵ سالگی انجام شده و هر چند در کشورهای غربی با توجه به شیوع بیماری و امکانات موجود، در ۴۹-۴۰ سالگی هر ۲-۱ سال و بعد از آن تا سن ۶۵ سالگی و بسته به نظر پزشک بهتر بوده که هر سال ماموگرافی انجام گردد تا از سلامتیتان مطمین شوید.