بیماری آلزایمر  Alzheimer's disease    یک نوع اختلال عملکرد مغزی  بوده  که بتدریج توانایی‌های ذهنی بیمار را  به تحلیل میبرد  و  بارزترین تظاهر زوال عقل اختلال حافظه‌ بوده که اختلال حافظه معمولاً بتدریج ایجاد  گردیده  ودر حال  پیشرفت نیز میباشد. در ابتدا اختلال حافظه به وقایع و آموخته‌های اخیر محدود میگردد ولی بتدریج خاطرات قدیمی هم آسیب پیدا میکند و بیمار پاسخ سوالی را که چند لحظه قبل پرسیده‌است فراموش خواهد کرد و مجدداً همان سؤال را  دوباره می‌پرسد و حتی   بیمار الزایمری  وسایلش را گم می‌کند و نمی‌داند انان را کجا گذاشته‌ و در خرید و پرداخت پول دچار مشکل نیز  می‌شود و نمی‌تواند حساب داراییش را نگه بدارد.

علایم الزایمر

بطور کلی آلزایمر رایج‌ترین شکل زوال عقل بوده و  علائم این بیماری با از دست دادن قدرت حفظ اطلاعات بخصوص حافظهٔ موقت در دوران پیری آغاز میگردد  و به ‌تدریج با از دست دادن قدرت تشخیص زمان، افسردگی، از دست دادن قدرت تکلم، گوشه‌گیری و سرانجام مرگ در اثر ناراحتی‌های تنفسی به پایان رسیده و مرگ بعد  از 5 تا 10 سال از بروز علائم اتفاق افتاده ، اما بیماری در  حدود 20 سال قبل از ظهور علائم آغاز گردیده که  این بیماری با از دست رفتن سیناپسهای نورونها در بعضی از  مناطق مغز، نکروزه شدن سلول‌های مغز در مناطق مختلف سیستم عصبی، ایجاد ساختارهای پروتئینی کروی شکلی به نام پلاک‌های پیری (SP) در خارج نورون‌های برخی قسمت های  مغز و ساختارهای پروتئینی رشته‌های به نام NFT در جسم سلولی نورون‌ها، مشخص میگردد.

و همچنین  بتدریج در شناخت دوستان و آشنایان و نام بردن اسامی آنها نیز مشکل ایجاد میگردد و  کم‌کم مشکل مسیر یابی نیز پیدا میکند  و اگر تنها از منزل بیرون برود ممکن است گم بشود و در موارد شدیدتر حتی در تشخیص اتاق خواب، آشپزخانه، دستشویی و حمام در منزل خودش هم مشکل پیدا کرده ودر بروز اختلال در حافظه و روند تفکر باعث آسیب عملکردهای اجتماعی و شخصی بیمار میشود و در نتیجه ممکن است باعث افسردگی، عصبانیت و پرخاشگری بیمار گردد.

یکی از مشکلات زوال و کاستی  عقل بروز توهم و هذیان بوده که  مثلاً بیمار فکر میکند همسرش به وی خیانت کرده‌ و یا همسایگان و پرستارش قصد آسیب رساندن و توطئه علیه وی را دارند و حتی بیمار ممکن است به فرزندان خود نیز بدبین بشود و گاهی اوقات بیمار  کسانی  را مثلاً والدین فوت شده یا اقوام را که نیستند و حضور ندارند را  می‌بینند و در موارد شدید بیمار برای انجام کارهای اولیه شخصی نیاز به کمک پیدا کرده  و ممکن  میباشد که  توانایی کنترل ادرار و مدفوع را هم از دست بدهد و بیمار دچار زوال عقل ممکن  بوده که  در تکلم و یافتن کلمات مناسب مشکل پیدا  نماید و در نتیجه کم حرف و گوشه گیر گردد و در موارد پیشرفته تر بیمار آگاهی خود  را به نسبت به بیماری از دست بدهد و نمی‌داند دچار ناتوانی در انجام بعضی از کارها بشود  و ممکن است کارهای خطر ساز که برای جان خود و دیگران خطرناک است را انجام دهد و بتدریج ممکن است توانایی حرکتی بیمار هم دستخوش آسیب  بشود و مکرراً تعادلش را از دست بدهد و زمین بخورد.

علایم عمومی دیگر چون: اختلال حافظه ، اختلال در انجام وظایف روزمره ، گم کردن زمان و مكان، اختلال فرد در گفتار،  اختلال در قضاوت ،  اختلال در تفكر فرد،  تغییر  کردن در خلق و خو،  جابه‌جا گذاشتن وسایل،  از دست دادن یا كاهش انگیزه در زندگی فرد،  تغییرات شخصیتی در فرد

رابطه گروه خونی و آلزایمر

گروه خونی افراد می‌تواند در ابتلای آن‌ها به بیماری‌های زوال شناختی  مثل بیماری  آلزایمر تأثیرگذار باشد و گروه خونی نقش مهمی در رشد سیستم ایمنی بدن ایفا  نموده و ممکن است سبب خطر بالاتر ابتلا به زوال شناختی  گردد و کسانی که دارای گروه خونی O هستند از ماده خاکستری بیشتری در مغز خود نسبت به گروه‌های خونی A ،B و AB برخوردارند که این امر به حفاظت در برابر بیماری‌هایی  مثل  آلزایمر کمک خواهد نمود

پیشگیری از آلزایمر

 اگر سالم زندگی کنید دچار  آلزایمر نمیشوید و مهم ترین نکته درباره محافظت از مغزتان در مقابل بیماری فراموشی سالخوردگی این  بوده  که از همین امروز در هر سنی هستید شروع کنید و  درست است که بیماری فراموشی سالخوردگی و سایر مشکلات حافظه ای (مانند آلزایمر) از ۶۰ سالگی به بالا شروع می گردد  اما  افراد برای محافظت از مغزشان باید از همین حالا اقدامات لازم را شروع  نمایند در سن سی سالگی باید مراقب مغزهایمان باشیم و شیوه زندگی امروزه افراد  نقش مهمی را در وضعیت آینده  افراد ایفا می نماید و استفاده از موادمخدر و بضی داروها، کلسترول بالا و بی تحرکی و نداشتن ورزش کافی مسائلی  بوده که احتمال ابتلا به فراموشی را افزایش  میدهد و سن ابتلا به آن را کاهش خواهد داد

میتوانید به مدت ۱۵ دقیقه با سرعت نسبتا بالا، یعنی سرعتی که در آن نتوان به راحتی صحبت  نموده  پیاده روی  کرده و  مطالعه ای که در ژاپن انجام گرفته  شده و نشان داده کسانی که  که هر روز پیاده روی می کنند یا می دوند کمتر احتمال داشته که به آلزایمر مبتلا  گردند

قلب  افراد خون را به تمام بدن پمپاژ کرده و اکسیژن را به تمام بافت ها می رساند و طبیعی  بوده  که مشکل در کار قلب سبب اختلال در رساندن اکسیژن به بافت ها (و مثلا بافت مغز) و مشکلات بعدی می گردد و بیشتر افراد جوانی که مبتلا به دمانس، فراموشی و مشکلات ذهنی، اضافه وزن، بیماری دیابت، یا افرادی که دچار سکته مغزی می شوند 3 برابر دیگران دچار دمانس یا آلزایمر می شوند. و اگر فشارخون خودتان را پایین نگه بدارید و میزان چربی خون تان را همیشه در حد مطلوب باشد و همیشه انسانی فعال باشید و به اندازه کافی ورزش  نمایید و وزنتان را هم در حد طبیعی نگه بدارید، احتمال ابتلای خودتان به فراموشی را بسیار پایین می اورید

لثه های  که دچار خونریزی میشوند به معنای افزایش احتمال ابتلا به آلزایمر در آینده  میباشد ودر  مطالعات نشان داده، کسانی که دچار مشکلات لثه میشوند و بهداشت دهان و دندان را رعایت نمی کنند به احتمال بیشتری این افراد در آینده دچار مشکل از دست دادن حافظه و مشکلات شناختی می گردند و رابطه قوی هم میان سلامت لثه ها و سلامت قلب افراد وجود دارد و شاید همین عدم سلامت قلب در کسانی که دچار مشکلات لثه هستند، دلیل مشکلات حافظه ای در آینده میباشند.

با بازی های فکری چون جدول حل کردن، شطرنج ،سودوکو مغزتان را فعال نگه دارید

از بازی هایی که به سر ضربه وارد میکند مانند هد زدن با توب جلوگیری شود

با یادآوری کلمات یک دقیقه سوار دوچرخه  کنید  و سریع رکاب بزنید، بعد حین رکاب زدن سعی نمایید همه لغات را به فاصله بیان کنید و در بار دوم وقتی مشغول رکاب زدن  میشوید  سعی کنید لغاتی را  مثلا  با حرف «ت» شروع  کنید به یاد اورید مثلا اسم هایی که با ت شروع میشوند را با خود تکرار کنید

کم آبی میتواند از مهم ترین فاکتورهای  متغیر برای از دست دادن حافظه باشد و به مقدار کافی مایعات بنوشید و از مصرف نوشیدنی های الکلی اجتناب  نمایید و آب سیب  در تحقیقات نشان داده که می تواند ساخته شدن ماه شیمیایی حافظه به نام استیل کولین را تحریک  نماید و مصرف روزانه 2 یا 3 سیب  به این امر کمک شایانی میکند.

روزانه حداقل  پنج نوع میوه و سبزی تازه میل کنید و سبزیجات پهن برگ  مانند  بروکلی، اسفناج و کاهو  ، قبیل مارچوبه، پیاز، سیر، لوبیا، هویج، نخودفرنگی و اسفناج نیز منبع فلاوونوئیدها محسوب می‌شوند. برای پیشگیری از آلزایمر بسیار مفید وضروری است.

جستجو کردن در اینترنت  با توجه به محقق گری اسمایل از دانشگاه یو سی ال ای  که می گوید جستجو در اینترنت بیش از خواندن یک کتاب، مغز مسن شما را به تحرک وادار می نماید

انجام روزانه 12 دقیقه یوگا به میزان  2 ماه سبب بهبود گردش خون و عملکرد ذهنی در سالمندانی می گردد که دچار نقصان ذهنی میباشد.

سعی کنید عفونت را از بدن به دور ببرید و عفونت ها تشکیل آملویید های بتا میکنند  که سلول های مغزی را می کشند و با اینکه این نطزیه هنوز ثابت نگردیده اما هیچ دلیلی برای پرهیز از عفونت ها و استفاده از واکسنها،آنتی بیوتیک ها و انتی ویروی های مناسب وجود نداشته.

کاهش ویتامین دی از دلایل ایجاد الزامیر میباشد و توصیه متخصصین  بر این است که مصرف روزانه ی 800 تا 2000 واحد بین المللی ویتامین دی 3 در روز میباشد.

ساخت آهنگ، سبب افزایش عمر مغز در افراد می شود

داشتن ارتباط اجتماعی مستمر، سبب می‌شود که مغز افراد جوان بماند و انجام سرگرمی‌ها که ترکیبی از فعالیت اجتماعی، فیزیکی و روانی بوده و ممکن است که  بهترین محافظ در برابر بیماری جنون  میباشد.

دوره ی بیماری آلزایمر

روند پیشرفت بیماری آلزایمر در افراد  متفاوت با توجه به شرایط و گذشته زندگی، زمان تشخیص، نوع اقدام‌های مراقبتی و درمانی متفاوت  بوده و گاهی به ده  سال نیز می‌رسد و به طور كلی این بیماری دارای سه  مرحله دارد و در مرحله اول یا خفیف: علایم به‌تدریج ظاهر میگردد و مشكلاتی را برای فرد به وجود خواهد اورد و در مرحله میانی: تمام علایم بروز خواهد کرد و بیمار قادر  نبوده که  تنها زندگی كند و حتما به همراهی نیاز  داشته و در مرحله نهایی هم به  علت درگیر شدن بخش‌های زیادی از مغز، علاوه بر مشكلات ذهنی، مشكلات جسمی متعددی نیز در فرد به وجود آمده  و بیمار برای زندگی، كاملا به دیگران وابسته میگردد.

درمان بیماری آلزایمر

بطور کلی در حال حاضر درمان بیماری آلزایمر بیشتر شامل درمان‌های علامتی، درمان اختلالات رفتاری و داروهای کاهنده سیر پیشرفت بیماری  بوده و درمان قطعی وجود نداشته  و دارو هایی چون:

داروهای آرامبخش و ضد جنون: اگر با روش‌های غیر دارویی که نتوان رفتارهای آزاردهنده، بی قراری و پرخاشگری بیمار را کمتر نمود می‌توان از داروهای جدید مثل ضد جنون مثل اولانزاپین، کوتیاپین و ریسپریدون استفاده  نمود که گاهی اوقات افسردگی باعث پرخاشگری بیمار شده که با استفاده از داروهای ضد افسردگی مانند فلوکستین می‌توان آن را درمان نمود.

داروهای ضد کولین استراز: در بیماری آلزایمر مقدار استیل کولین که یکی از واسطه‌هایی شیمیایی مداخله گر در حافظه‌ بوده و کم می‌شود و داروهای متفاوتی برای افزایش مقدار استیل کولین پایانه‌های عصبی استفاده میسگردد که  از جمله ریواستیگمین (Exelon)، دانپزیل (Aricept)، و گالانتامین (Razadyne). این داروها باعث بهبود حافظه، عملکرد شناختی و عملکرد اجتماعی بیمار میگردد که  این داروها تا حدودی رفتارهای غیرطبیعی بیمار را نیز اصلاح کرده که مشکل عمده این داروها عوارض گوارشی، تهوع، استفراغ، دل پیچه و اسهال است که با افزایش تدریجی دارو، مصرف همراه صبحانه و شام و با مایعات یا آب میوه از شدت عوارض کاسته شده.

ممانتین(Ebixa, Namenda):  داروی ممانتین  داروی دیگری بوده  که در درمان موارد متوسط تا شدید بیماری آلزایمر استفاده میگردد  و تا حدودی هم اثرات محافظتی بر روی سلولهای مغزی داشته  و این دارو نیز باعث بهتر شدن توانایی شناختی و حافظه بیمار میگردد و گیجی و منگی مهمترین عوارض این دارو بحساب امده و دارو را می‌توان  به همراه غذا مصرف  نمود.

البته  داروهایی که اثر بخشی آنها به تأیید نرسیده‌است: داروها  متفاوت شیمیایی و گیاهی وجود  داشته که بر اساس بعضی از مطالعات برای بیماری آلزایمر توصیه  گردیده  اما اثر بخشی آنها هنوز به تأیید نرسیده‌ و ویتامین‌ها  مانند ویتامینE، ویتامین‌های گروهB، امگا ۳، استروژن، جینکوبیلوبا، داروهای ضد التهاب  مانند بروفن از این دسته داروها هستند. رژیم غذایی سالم  مانند مصرف روزانه سبزی و میوه و کاهش مصرف چربی‌های اشباع به علاوه مصرف مناسب مواد غذایی حاوی ویتامین‌های «آ، سی و ای» یکی از راه‌های مهم پیشگیری از آلزایمر  بوده.

اخیراً  پژوهشگران  آمریکایی با بررسی نتایج یک پژوهش دریافته‌اند که داروهای فشار خون که برای درمان بیماران مبتلا به فشار خون بالا استفاده میگردند، خطر بروز آلزایمر را در افراد را کاهش داده و این احتمال وجود  داشته که فشار خون بالا اثر حفاظتی دارد و یا ممکن است چیزی که افراد مبتلا به فشار خون بالا اغلب در معرض آن قرار گرفته،  مثل داروهای فشار خون از آنها در برابر ابتلا به آلزایمر محافظت می نمایند

درمان‌های غیر دارویی برای الزایمر

از راه‌های غیر دارویی کاستن از پرخاشگری و بیقراری، شناسایی و رفع عللی  بوده که  باعث پرخاشگری بیمار میگردد. مثلاً از تغییر محیط زندگی و جابجا کردن وسایل  او  باید  رهیز  کرد و گاهی اوقات حضور افراد بیگانه و ناآشنا  باعث ترس و بی قراری  فرد می‌شود و ماساژ بیمار و معطر کردن محیط و موزیک آرام در برخی بیماران باعث  کاهش بیقراری  در بیمار میگردد. ورزش‌های سبک و کارهای ساده  مانند  قدم زدن یا حتی کندن علف‌های هرز باغچه می‌تواند  دلیلی بر حفظ آرامش بیمار نیز شود.

روش هایی که میتوان به طور معمول برای بیمار و برای پیشگیری از الزایمر  انجام داد مانند:

معطر کردن محیط خواب و خانه ، انجام کارهای باغبانی،    آرامش داشتن و کاهش پرخاشگری و بی قراری،   ماساژ دادن بیمار ، کاهش دیابت ، شرکت کردن  در فعالیت‌های اجتماعی ، که خواب کافی شش تا هشت ساعت شبانه روز است ،خوابیدن به اندازه کافی ، کم کردن کلسترول بد خون ، عرق ریختن و ورزش کردن  مانند شنا و راه رفتن: حداقل سه  ساعت در روز ، مطالعه و کم کردن افسردگی ، با مهربانی و لطافت و حوصله  با بیمار صحبت کردن ، کاهش چاقی

کاهش فشار خون ، حفظ شعر و حل جدول ، شعر خواندن و آواز خواندن به همراه بیمار  ، حفظ و خواندن شعرهای جدید و شعرهای تکراری ، گوش کردن به موسیقی آرام و ملایم ، هر راهی که به کاهش سکته‌های قلبی و مغزی کمک می نماید به کاهش آلزایمر نیز کمک  شایانی می‌کند ، استفاده کم‌تر از نمک و جایگزین کردن آن با ادویه‌ها به خصوص زردچوبه و دارچین

خوردن آب کافی ، تنظیم پروتین خون ، گوشت سالم و استفاده از دامی که علف طبیعی خورده باشد (غذاهای ارگانیک) ، خوردن کاکایو تلخ(شکلات تلخ) ،خوردن قهوه به  میزان کافی ، خوردن مواد آنتی اکسیدان دار مانند مرکبات و مواد دارای ویتامین سی C،   خوردن کدوی سیز، کلم بروکلی و گوجه فرنگی به  طور مداوم مصرف شود

خوردن غذاهای دریایی مانند ماهیان خاویاری، سالمون ، ماهی غزل آلا و غزل آلای رنگین کام ، اره ماهی، ماهی خامخالی، شاه ماهی و ساردین  ، خوردن میوه‌های خشک شده مخصوصاً آلو، انجیر و خرما ،خوردن غذاهای حاوی آب بالا مثل میوه‌های آب دار، سوپ و شیر ،خوردن امگا ۳ و گوشت گوساله (گوشت گوساله سه برابر گوشت معمولی امگا ۳ داشته است)

استفاده کردن از روغن‌های گیاهی مانند کلرا، روغن دانه کتان و روغن گردو ، خوردن انگور قرمز به دیل داشتن انتی اکسیدان ، خوردن لوبیا  به میزان ۳ بار در هفته ،خوردن آجیل و مغزها و دانه‌ها پنج بار در هفته مثل گردو، مویز،کشمش، بادام هندی و پسته و باید بدانید که خوردن آجیل باعث کم کردن کلسترول بد می‌شود ، خوردن غلات سبوس دار و دانه‌ها ،  خوردن زغال اخته،  خوردن انواع توت (فرنگی، شاه توت)، خوردن سالاد با غذا و توع سبزیجات را در غذا بالا ببرید

    استفاده از کردن گیاه ریواس ،  استفاده از بوی معطر اکالیپتوس برای این کار میتوانید برگ های اکالیپتوس را در دستگاه بخور قرار دهید ، اسید فولویک و ویتامین ب آلزایمر را کاهش  داده و این عناصر در آسپرین پیدا می‌شوند ، از ظروف آلومینیومی برا پخت وپز استفاده نکنید ، مراقب مقدار عناصر آهن و مس در خون خود  همیشه باشید و مرتبا آزمایش خون بدهید و اگر برایتان ممکن  میباشد خون اهدا کنید که برای سلامتی بسیار مهم است ، روغن زيتون از بروز فراموشي و آلزايمر در افراد مسن جلوگيری مي‌ نماید، ولي مکانيسم عمل آن ناشناخته بوده و به نظر مي ‌رسد اسيدهای چرب غيراشباع موجود در روغن زيتون مي‌ تواند سبب حفظ ساختار غشای سلول‌های مغزی  میگردند.

سازمان بهداشت جهاني(WHO) سويا را  گیاهی برای سلطان لسيتين  معرفي  نموده اند ،  زيرا كيفيت لسيتين گرفته شده از سويا از ساير تركيبات بهتر و بالاتر بوده و  لسيتين يک لغت يوناني و به معنای زرده تخم مرغ  بوده و دلیل نام گذاری آن، وجود ميزان فراوان لسيتين در زرده تخم مرغ و نیز  كشف اين ماده برای اولين بار در زرده تخم مرغ میباشد

تشخیص آلزایمر

باید ذکر کرد که تشخیص بیماری آلزایمر کار آسانی  نبوده  و هیچ تست مشخصی برای تشخیص آن وجود  نداشته، بنابراین اولین کاری که پزشک در این راستا  قرار است که انجام  دهد حذف سایر مشکلات احتمالی قبل از آن بوده  که مشخص میشود که  آیا علائم و نشانه های ذهنی آن قدر شدید هستند که بتوان آنها را نوعی زوال عقل دانست یا خیر.

پزشکان برای انجام این امر مهم معمولاً اقدامات زیر را انجام خواهند داد: گرفتن سابقه  مثل سؤال در مورد نشانه ها و فعالیت های روزانه ،  انجام معاینات فیزیکی برای یافتن هر گونه نشانه، مثل سکته، بیماری قلبی یا بیماری کلیوی و بررسی عملکرد سیستم عصبی برای مثال از طریق آزمودن تعادل، حواس پنجگانه و عکس العمل های شخص

که بسته به نتایج این بررسی ها ممکن است موارد زیر  نیز للزم میباشد: انجام دادن  آزمایش خون و ادرار و تصویر برداری از مغز  مثل : سی تی، ام.آر.آی و ای.ای.جی و ازمون  AMTS  یعنی نمره آزمون ذهنی مختصر ، تست MMSE که این تست تست شناختی مفصل تری بوده که به تشخیص بیماری آلزایمر کمک می نماید

اضافه کردن نظر