تخم شربتی در رده گیاهان دارویی قرار گرفته این گیاه خودرو و یک ساله از خانواده نعناعیان و شبیه به ریحان بوده و دارای برگو تخم های ریزتر می باشد . این گیاه بومی آمریکای مرکزی می باشد که به نحوی آزتکها (یکی از تمدنهای آمریکایی) از این دانه های بسیار مقوی، به عنوان غذایی اصلی استفاده می نمودند ، اما بذر آن مانند ذرت به دیگر نقاط جهان نیز برای کشت به غیر از امریکا برده شده . این گیاه در دسته گیاه تزیینی نیز قرار دارد، اما عمدتا این گیاه را برای مصرف تخم آن کاشته و این گیاه در اوایل بهار در کوهستانها و بیابانها میروید و ساقه های آن مربعی شکل و گلش مایل به قرمز و صورتی بوده.
تخم ان سیاه شفاف میباشد و وقتی که در آب ریخته شود سریعاً حالتی خمیری یا ژله ای و لعابدار در آب ایجاد میکند که بسیار لغزنده و لزج مانند است و رنگش متمایل به رنگ خاکستری بوده ولعاب این دانه ها بعد از جذب آب مانند فالوده میشود ..تخم شربتی دارای خواص زیادی بوده و اینگونه نیست که فقط برای فصل گرما توصیه شود میتوان در تمام طول سال از ان استفاده کرد.
این گیاه نامهای دیگر تخم شربت از جمله بادروج، تره خراسانی، اوقیمن، حوک، بورنگ، صریرا و بادروج ابیض است و از قدیم به عنوان یک نوشیدنی سنتی بین ایرانیان جای داشته است. «باد روج» را به فارسی «ریحان کوهی» می گویند. تخم این گیاه در ایران به «تخم شربتی» مشهور بوده و این گیاه، شبیه ریحان است. برگ های آن ریزتر و ساقه آن مربعی شکل، گل آن مایل به سرخی، اسانس آن کمتر از ریحان و تخم آن ریزتر از تخم ریحان پرورشی است، ولی سیاه رنگ بوده.
تخم آن را «تخم شربتی» می نامند، زیرا معمول است قبل از خوردن در شربت قند می ریزند و چند دقیقه ای می گذارند متورم شده و مصرف می شود. محل رویش آن در ایران، اطراف تهران، همدان، خراسان در دوهزار و سی صد متر ارتفاع از سطح دریا و در کرمانشاه در ارتفاعات هزار و پانصد متری و در خرمشهر و بلوچستان و در آذربایجان در اطراف تبریز خواهد رویید.
تخم شربتی در حقیقت دانههای گیاه ریحان کوهی است که به علت داشتن ترکیبات لعابدار به صورت محلول در آب (شربت) استفاده میگردد. لعاب این دانهها پس از جذب آب به صورت ژلهای درمیآید که میتواند برای رفع عطش مخصوصا در کوه مورد استفاده قرار بگیرد ویک نوشیدنی سنتی فصل گرما نیز بحسب می اید.
ترکیبات موجود در تخم شربتی:
این گیاه دارویی دارای منبع فوقالعادهی کلسیم بوده بطوری که ۵ تا ۶ برابر بیشتر از شیر کلسیم دارد و اگر موز را به عنوان منبع پتاسیم میشناسید باید بدانید که این دانههای ریز 2برابر بیش از موز پتاسیم و سه برابر بیشتر از اسفناج آهن دارد. از نظر آنتیاکسیدانی نیز قویتر از میوهای مانند بلوبری و ۴ برابر قره قاط میباشد.تخم شربتی منبع فوقالعادهی اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ بوده و در واقع در حدود ۲۰ درصد وزن دانههای به این کوچکی حاوی این اسیدهای چرب بوده که از این نظر شباهت زیادی با تخم کتان خواهد داشت( تخم کتان نیز یکی از منابع غنی اسیدهای چرب امگا ۳ میباشد) اگر میخواهید بیماریهای قلبی عروقی از شما دور گردد حتماً به خواص محافظتی این دانههای ریز اعتماد کرده و مصرف آن را فراموش نکنیدتخم شربتی درمان لاغری است.
علاوه بر این منبع دارای منبع فوقالعادهی دیگری همچون: منیزیم، منگنز، مس، زینک(روی)، نیاسین (ویتامین3 Bو( ویتامینهای دیگر بوده و سرشار از فیبرهای محلول در آب میباشد. این دانهها ۹ تا ۱۲ برابر وزن خود آب را به خود گرفته و لعاب مانند می باشند.
مواد مغذی در هر صد گرم تخم شربتی: دارای انرژی ۲٫۰۳۴ کیلوژول ،کربوهیدرات ها ۴۲٫۱۲ گرم، فیبر ۳۴٫۴ گرم،چربی ۳۰٫۷۴ گرم،چربی های اشباع شده ۳٫۳۳۰ ،چربی های تک اشباع ۲٫۳۰۹،چربی های چند اشباع نشده ۲۳٫۶۶۵،دارای پروتئین ۱۶٫۵۴ گرم،ویتامین A ۵۴ میکروگرم،کلسیم ۶۳۱ میلی گرم،آهن ۷٫۷۲ میلی گرم،منیزیم ۳۳۵ میلی گرم،منگنز ۲٫۷۲۳ میلی گرم،فسفر ۸۶۰ میلی گرم،پتاسیم ۴۰۷ میلی گرم،سدیم ۱۶ میلی گرم،روی ۴٫۵۸ میلی گرم را دارااست.
خواص تخم شربتی برای لاغری:استفاده از تخم شربت در محلول آب یکی از بهترین مواد برای کم کردن وزن است. دانه های ژلاتینی تخم شربتی بدون آن که کالری داشته و تا مدت ها فرد را سیر نگه می داشته و به جای خوردن داروهای زیان آور برای کم کردن اشتها میتوان از تخم شربتی استفاده کرد و به راحتی نتیجع گرفت.
خواص تخم شربتی جهت درمان بیماریهای تنفسی:این دانه های ریز سیاه رنگ دارای خواص زیادی بوده که از جمله برای درمان بیماریهای تنفسی مفید وسودمند میباشد همچنین مخلوطی از آن با زنجبیل و عسل در درمان آسم، سرفه، سرماخوردگی، آنفلوانزا و برونشیت موثر بوده و درمان را جلو می اندازد.
خواص درمانی تخم شربتی
از روغنی که با خرد کردن تخمهای شربت به دست میآید، برای درمان عفونتهایی مثل زخم، بریدگی، عفونت مثانه، عفونت پوست و… استفاده می گردد. تخم شربتی برای درمان ناراحتیهای گوارشی مانند درد معده، نفخ، یبوست، سوءهاضمه و بی نظمی کارکرد رودهها استفاده میشود .اگر میخواهید لاغر شوید به تخم شربتی اعتماد کنید به خطر اینکه فیبر موجود در آنها باعث لعابدار شدن شده و احساس سیری بیشتری در افراد ایجاد میکند.خلق و خوی فرد را خوب کرده واشتها را افزایش میدهد ،خستگی مفرط ذهنی، تنشهای عصبی، افسردگی، میگرن و مالیخولیا را برطرف نموده.
از آنجا که تأثیر ضد اسپاسمی داشته، سیاه سرفه را برطرف کرده. این گیاه به تعادل گلوکز خون کمک می کند (برای بیماران دیابتی عالی و مفید است)وتخم شربتی به جز آمینواسید تورین، همه ی آمینواسیدهای مورد نیاز بدن را در خود دارد و غذایی کامل محسوب می گردد.بدلیل داشتن فیبر غذایی فوق العاده ان برای گوارش و درمان بافت های گوارشی عالی بوده وبرای پوست، مو و ناخن ها مفید وضروری بوده ، دارای ۲۰ درصد پروتئین میباشد .میزان ویتامین C موجود در آن ۷ برابر پرتقال است ، میزان امگا ۳ موجود در تخم شربتی هم ۸ برابر ماهی سالمون بوده
جایگزین بسیار خوبی برای تخم مرغ است ، تنها کافی است آن را با آب مخلوط کنید و ژله ی به دست آمده ان را جای تخم مرغ در غذاهای خود استفاده کنید ، از زمانهای قدیم آزتکها از این دانه ها به همراه ذرت به عنوان مادهی غذایی استفاده میکردند و سال ها مردم مکزیک به خواص مقوی این دانه ها پی برده اند و از آن استفاده کرده و مردم ایران هم از طرفداران تخم شربتی بوده و از آن برای رفع عطش استفاده میکردند. این گیاه با دفع مواد زائد بدن از طریق رودهها به عملکرد خوب بدن کمک خواهد کرد
اسیدهای چرب ضروری برای سلامت دستگاه گردش خون، کاهش التهاب بدن و حفظ سلامت پوست و مو لازم وضروری هستند.مشکل دیگری که دامنگیر دنیا از جمله کشور ما شده فشار خون است که معمولاً بعد از خوردن غذا به ویژه غذاهای پر نشاسته، فشارخون بالا میرود و اگر تخم شربتی همراه غذا خورده شود مواد نشاستهای به تدریج قند موجود در خود را آزاد کرده و به این ترتیب شما به طور تدریجی دارای انرژی متعادل در طول روز میباشد.در کشور چین برای طب سنتی یا طب گیاهی، از تخم شربتی برای درمان عفونت، درد معده، گزیدگی مار و حشرات و پایین آوردن دمای بدن استفاده می گرد.د
این گیاه دارویی دارای مقدار فراوانی پروتئین، آهن، پتاسیم و کلسیم بوده و در عین حال آنهایی که در جذب کلسیم مشکل داشته و بدانند یک ماده معدنی به نام بورون در تخم شربتی باعث انتقال کلسیم به استخوانها میباشد و برای رشد نوجوانان مفید بوده ،این دانههای ریز سیاه رنگ میتوانند میزان قند خونتان را تنظیم کرده و بنابراین شما را از خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ در امان نگه میداشته است.در دوران بارداری مصرف روزانه ۱۰گرم تخم شربتی برای تقویت قلب و صحت مزاج وخوشرنگی و زیبایی طفل بسیار مفید وسود مند است.مصرف تخم شربتی در دوره شیردهی، سبب ازدیاد شیر مادر می شود ولی در مصرف آن زیاده روی نکنید.
چند روش درمانی مصرف تخم شربتی
تقویت اعصاب: روزانه یک یا دو بار تخم شربتی را در عرق بادرنجبویه مخلوط کرده و آن را با عسل شیرین کنید و نوشیده شود.
عطش: مقداری از تخم شربتی را به شربتی که دوست داشته اضافه کرده و بعد از گذشت حداقل 2 دقیقه میل شود.
تقویت قلب: تخم شربتی را در عرق بید مشک یا نسترن ریخته و بنوشید.
درمان تنگی نفس و سرفههای خشک: یک قاشق مرباخوری تخم شربتی را در یک لیوان آب ولرم حل کرده و آن را جرعه جرعه میل کنید.
تاثیر تخم شربتی در رشد مو
تخم شربتی از ۲۳ درصد پروتئین تشکیل و مو نیز از پروتئینی به نام کراتین تشکیل گردیده و مصرف تخم شربتی به بهبود سلامت و تقویت مو کمک خواهد کرده و تارهای مو را ضخیم تر می کند و به مو حجم داده ، مس و روی از مواد معدنی مهم موجود در تخم شربتی بشمار امده ، مس از نازک شدن مو جلوگیری کرده و روی هم به بازسازی موهای آسیب دیده و جلوگیری از عفونت پوست سر کمک شایانی می نماید .تحقیقات نشان می دهند کمبود امگا ۳ در بدن موجب افزایش ریزش مو می گردد این اسیدهای چرب ضروری، فولیکول های مو را تحریک و در نتیجه، باعث افزایش رشد مو می گردد .تخم شربتی کمبود اسید چرب امگا ۳ در بدن را جبران و به کنترل ریزش مو کمک خواهد کرد و این دانه ی کوچک باعث افزایش درخشندگی مو می شود.
کمبود آهن نیز یکی از دلایل اصلی ریزش مو در زنان است. مصرف تخم شربتی کمبود آهن بدن را میتوان به راحتی جبران کرد، وجریان خون را بهبود می بخشد . تخم شربتی به بهبود خواب هم کمک کرده وخواب کافی به کاهش استرس کمک کرده. نداشتن استرس هم به معنای خداحافظی با مشکلات پوستی و خداحافظی با ریزش مو ناشی از استرس و نگرانی است.
راه حل اول:به مقدار حدود دو قاشق چای خوری تخم شربتی را در یک فنجان آب ریخته و ۱۰ دقیقه صبر کنید تا لعاب دار(موسیلاژی) گردد. سپس، یک قاشق چای خوری آب لیمو به آن اضافه کنید و خوب هم بزنید. سر خود را با این مواد بشویید تا موی خود را تقویت و درخشان شود.
راه حل دوم:یک قاشق چای خوری تخم شربتی را به ۱/۴ فنجان شیر بادام یا شیر نارگیل اضافه کرده ودر حدود ۱۰ دقیقه صبر شود و زمانی که لعاب دار شد، آن را به تمام قسمت های سر بمالید و بگذارید ۱۰ دقیقه روی سر بماند. سپس، آن را با یک شامپوی ملایم شسته شود که این ماسک از ریزش مو جلوگیری خواهد کرد و موجب سلامتی بیشتر موی شما می شود.
تاثیر تخم شربت در لاغری و کاهش وزن:
اگر می خواهید بدون اینکه گرسنگی بکشید یا ورزش کنید هم چنین بدون مصرف داروهایی پر خطر لاغر بوده و چسب های لاغری وزن کم کرده تخم شربتی یک راه معجزه گر برای این افراد خواهد بود. تخم شربتی بدلیل حالت ژلاتینی خود انسان را تا مدت ها سیر نگه می دارد و میتوانید از غذا خوردن پرهیز کنید وچون دانه های ژلاتینی آن از آب میباشد، هیچ کالری نداشته و چون آب آن به مدت طولانی داخل دانه ها حتی درون بدن باقی میماند، باعث میشود که بدن احساس سیری خواهد کرد،اگر شما تخم شربتی را با غذای خود بنوشید، خاصیت ژله بودن آن باعث میگردد که مواد نشاسته ای وبه تدریج شکر موجود در خود را آزاد کرد و به این ترتیب شما به طور تدریجی انرژی متعادل در طول روز را خواهید داشت .بر خلاف تمامی قرصها و روشهای لاغری که به ناراحتی های معده منجر می شوند مصرف تخم شربتی از ورم معده و دیگر ناراحتی های معده جلوگیری خواهد کرد و معده را تقویت میکند.
همان طور که می بینید تخم شربتی نه تنها شما را لاغر می کند بلکه هیچ عارضه ای هم به دنبال نخواهد داشت و تمامی نیازهای بدن شما را نیز تامین می نماید.بدین منظور تنها کافی است مقداری تخم شربتی را در آب حل کرده و میل شود.همیشه درمصرف گیاهان دارویی اعتدال داشته باشید
طریقه مصرف تخم شربتی:
یک قاشق چای خوری تخم شربتی را به یک لیوان آب یا شربت آبلیمو اضافه کرده و ۱۰ دقیقه صبر شود تا دانه ها لعاب دار شوند. سپس، آن را بنوشید. این نوشیدنی هم شما را برای مدتی سیر نگه می دارد و هم در عین کم کالری بودن، مواد مغذّی لازم را به بدن شما خواهد رساندمی توانید تخم شربتی را نیز آسیاب کرده و به کیک ها و نان های خود نیز اضافه کنید. می توانید مقداری از آن را در برشتوک های خود ریخته و هر روز صبح از فواید این دانه های مغذّی بهره مند گردید.
خوردن تخم شربتی بهترین راه برای استفاده از حداکثر فواید آن بوده و درحدود ۲ قاشق چای خوری از ژل آن را به فالوده های خود اضافه کرده تا دیگر از کدر شدن موهای خود شکایت نخواهید کرد.
شربت تخم شربتی
این شربت یکی از شربت های اصیل ایرانی بوده و در مراسم مذهبی مصرف می گردد.شکر(1کیلو)- گلاب(یک استکان)- تخم شربتی (2 قاشق سوپخوری) – آب(3 لیوان)
طرز تهیه:تخم شربی را تمیز کرده و در یک لیوان اب خیس کرده ، شکر را با 3 لیوان آب و گلاب در ظرفی ریخته شود ،می گذاریم بجوشد و بعد از صافی رد کرده. و بعد تخم شربتی را با ان مخلوط نموده که در موقع مصرف با آب و یخ ان را به حدکافی رقیق می کنیم.
شربت خاکشیر با تخم شربت:
لیمو شیرازی تازه ۴ عدد- تخم خاکشیر ۴ ق س - تخم شربت ۴ ق غ - شکر به میزان لازم- آب یخ ۶ لیوان
لیموها رو روی میز با کف دست فشارداده و بچرخانید تا نرم کرده و راحت تر بشود، آبش رو بگیرد و بعد آبش رو گرفته بطوری که پالپ های لیمو هم داخلش کرده و تخم شربت و خاکشیر رو پاک کرده و توی آب ریخته سپس آب لیمو و شکر رو درون ان ریخته و هم بزنید و در این حال اجازه دهید تا تخم شربت ها توی آب خیس بخورند و وا بروند و اگه دستگاه یخ پوره کن داشته باشید مقدار کمی پوره یخ داخلش بریزید و میل شود. این شربت گوارا برای رفع گرما زدگی فوق العاده مفید بوده است
مضرات مصرف تخم شربتی
اشخاص مبتلا به کرم معده نباید از تخم شربتی استفاده کنن ، .زیاده روی در مصرف تخم شربتی موجب ایجاد سر گیجه و همچنین بروز اختلال در حس بینایی می گردد، مصرف این دانهها برای افرادی که داروهای ضد انعقاد میخورند توصیه نخواهید شد.توجه داشته باشید که این دانههای ریز حاوی گلوتن بوده و اگر شما جزو افراد حساس به این ترکیب میباشد در مصرف آن دقت کرده.اگر داروی خاصی مصرف کرده اید نیز بهتر است قبل از مصرف تخم شربتی با پزشک خود مشورت کرده.این گیاه دارویی باعث کاهش فشارخون شده و برای همین سالمندانی که داروی ضدفشار مصرف می شوند و باید حواسشان به مصرف آن باشد.
طرز تهیه اسموتی تخم شربتی
مواد لازم برای سه نفر :تخم شربتی،ماست کمچرب،جو دو سر پرک شده،آب پرتقال،شیر کم چربعصاره بادام یا وانیل، زعفران دمکشیده یا هل ساییده،میوه خردشده مثل انجیر، توتفرنگی، موز، آناناس برای این معجون لازم است
طرز تهیه :
سابیدن و آرد کردن نیم فنجان جو پرک شده و یک چهارم فنجان تخم شربتی را با هم و یک فنجان آبمیوه طبیعی، شیر کمچرب و ماست ساده را اضافه میکنیم، این مایع اصلی بوده که میتوانیم تقسیم اش کنیم به میزان میوهها و عصاره هایی که دوست داریم و از آن چندین نوشیدنی درست کنیم.
روش کشت تخم شربتی بدین صورت است که:
نزدیک های عید نوروز بهترین زمان کشت این گیاه بوده و این گیاه از طریق بذر رشد میکند ، ابتدا با گاو آهن زمین را شخم زده و سپس بذر را روی آن می پاشند و دیسک زده شود .علف های هرز زمین نیز باید از بین برود با روش بدون شیمیایی (ارگانیک)تا گیاهان دیگر غالب نشوند.اگر این گیاه رسیده باشد و بارندگی صورت گرفته شود یا تخم آن به حالت ژله ای در آید و یا با ورزش باد تخم ها از سرجای خود بیرون آمده و به زمین می ریزد.
نظرات
دوستان منم تو رژیم غذایی ایم تخم شربتی استفاده کردم خیلی کمکم کرده تو کم کردن وزن بدنم