سیرنوعی گیاه دارویی است که با نام علمی Allium sativum گیاهی از راسته مارچوبهسانان Asparagales از تیره نرگسیان و زیر تیره پیازیان Alliaceae و سرده سیر Alliumبوده.
گیاهشناسی:سیر گیاه علفی و دائمی که ساقه آن تا ارتفاع ۴۰ سانتیمتر نیز خواهد رسید. قسمت زیر زمینی آن متورم و مرکب از ۵ تا ۱۲ قطعه و محصور در غشاهای نازک و ظریف به رنگ خاکستری مایل به سفیدبوده. برگ های آن باریک و نواری شکل دارای رنگ سبز تیره و گلهای آن کوچک و صورتی رنگ که بصورت یک چتر در انتهای ساقه ظاهر می گردد.
سیر و پیاز رابطهای نزدیک با هم داشته اند. انواع سیر عبارتند از:
- سیر آمریکایی Greole که این نوع سیر دارای پوست سفید بوده و از انواع دیگر قوی تر بوده
- سیر تاهیتی که از بقیه سیرها درشت تر است و گاهی قطر آن به ۸ سانتیمتر نیزمیرسد.
تاریخچه سیر
بدین صورت است که :به دستور خوفو یکی از پادشاهان سلسله چهارم مصر باستان، یک پر سیر را روی بلندترین هرم جیزه حکاکی و از این امر چنین برمی آید که مصریان به سیر جنبه الوهیت میدادند. سنگ نوشتهای که بر یکی از سنگ های اهرام مصر درباره ی خواص طبی و درمانی سیر باقیمانده آشکار نموده که هر روز صبح به کارگرانی که در بنای هرم کار میکردند یک پر سیر میخوراندند تا آنان در مقابل بیماری مصون بمانند و به آن ها برای ساختن چنین بنای عظیم و بلندی، دل و جرأت بیشتری دهندیونانیها، بر خلاف مصریان هر که را که بوی سیر میداد از معابد بیرون انداخته. با این وجود عجیب آن بوده که که پهلوانان یونانی قبل از مسابقات المپیک یک دوره طولانی سیر مصرف مینمودند.
یهودیان و یونانیان و رومیان سیر را مثل نوشدارو میدانسته و مورد مصرف خود قرار میدادند و جالب توجهاست بدانیم که نزد مردم چین که مقدار زیادی سیر مصرف میکردند موارد سرطانی بسیار کم دیده شده. بر اساس نوشتار تاریخ نویس یونانی، هرودوت، نخستین شورش تاریخ بشر توسط کارگران معبد خوفو بخاطر قطع شدن جیره سیر آنها به وقوع پیوست. بطور کلی از قدیم تا کنون سیر یک مادهی غذایی مفید و سودمند بشمار آمده
نیاز اکولوژیکی سیر
سیر در خاک های حاصلخیز و زهکشی شده وبخوبی رشد کرده و سیر را باید در خاک قوی و رغنی از مواد آلی کاشت شده که این گیاه را می توان در انواع خاک از لمونی سنگین تا شنی سبک نیز کشت شده که بر روی خاک لوم شنی سست از مواد آلی غنی باشد بهترین رشد را خواهد داشتPH خاک بین 8/6 تا 2/7 ایده آل بوده وکاشت سیر باید در آب و هوای معتدل نیمه گرمسیری و نیمه سردسیری و نیز روزهای کوتاه و دمای پائین در پائیز و یا اوایل زمستان انجام خواهد گرفت تا گیاه بتواند رویشی خوبی داشته
کاشت سیر
سیر از معدود گیاهانی بوده که که فقط از طریق غیر جنسی زیاد می شود. سیرچه ها را نباید قبل از کاشت جدا نمود. در غیر اینصورت کاهش عملکرد را در پی داشته و کشت سیر معمولاً در سطوح کوچک و اغلب به صورت کرتی انجام می گیرد و برای این کار در پائیز زمین را شخم سطحی زده و کود دامی پوسیده را با خاک مخلوط کرده و سپس زمین را به ابعاد مختلف کرت بندی کرده و به صورت جوی و پشته در می آورند. عمق جوی ها که به عنوان زهکشی طبیعی عمل نموده و در حدود سی سانتی متر بوده و در زمین های سنگین معمولاً سیرچه ها را تنها با فشار کمی در داخل خاک بطور سطحی میتوان کاشت که مقدار بذر را با توجه به ضایعات کاشت حدود 300 تا 400 کیلو گرم در هکتار در نظر گرفته شده است.
داشت سیر
برای از بین بردن علفهای هرز و سله شکنی در طول دوره رویش گیاه بین 2 تا 3 بار باید انجام بگیرد و از آنجایی که ریشه سیر سطحی بوده باید هنگام وجین و سله شکنی دقت فراوان نمود تا به ریشه ها صدمه ای وارد نیاید. از آفات سیر می توان مگس سیر را نام برد که علاوه بر این گیاه به کیله گیاهان خانواده (مانند پیاز، تره، تره فرنگی و ...) نیز خسارت وارد میکنند و لارو این مگس در مزارع سیر و پیاز زندگی و از ساقه ، برگ بویژه سیرچه ها تغذیه نموده. زمستان گذرائی این مگس در درون خاک بوده و در آنجا به صورت شفیره زمستان را گذرانده و پس از مساعد شدن هوا پرواز کرده. این مگس بر روی گیاه سیر تخم گذرانی نموده و بعد با ایجاد دالانهایی خود را به مرکز سیر می رساند و از داخل آن تغذیه می کرده که بر اثر حمله این آفت رنگ برگ از حالت سبزی به زردی تغییر می نموده و برای مبارزه با آن معمولاً بوته های آلوده را جمع آوری و آن ها را سوخته و با رعایت تناوب زراعی در دفع این آفت بسیار موثر بو ده و از آفات دیگر زنگ سیربوده که مولد آن قارچی بنام که فعالیت آن در ماههای گرم و مرطوب تابستان شدید بوده و اسپور آن زمستان را روی میزبان سپری می کنند. برای مبارزه با آن باید در صورت امکان از سیرچه هایی که قبلاً به این بیماری مبتلاً نشده اند برای کاشت استفاده و یا اینکه در صورت گسترش بیماری با سموم قارچ کش مانب و یا زینب به فاصله هر سه هفته یکبار سمپاشی گردد.
برداشت سیر
موقع برداشت سیر از اواخر فصل بهار تا اوسط فصل تابستان بنابه تاریخ کاشت تفاوت می نماید. زرد شدن برگهای سیر نشانه رسیدن محصول بوده یعنی به محض اینکه برگ ها ان زرد شد باید پیاز سیر را از خاک درآورده و اگر سطح کاشت وسیع باشد با تیغه هایی که مخصوصی که به وسیله تراکتور کشیده شده و از زیر پیاز در عمق ده تا پانزده سانتی متری سطح خاک عبور کرده، خاک را نرم و سست نموده و یک نفر کارگر با سرعت پیازها را از خاک خارج و کنار خط کاشت روی زمین گذاشته شوند. و اگر سطح کاشت کوچک باشد و عمل برداشت محصول با بیل و یا وسایل مشابه آنها انجام گرفته که بعد از کندن پیازها آنها را برای مدت چند روز در مزرعه روی زمین در مقابل آفتاب قرار گرفته تا کاملاً خشک شود،بعد با چاقو قسمتهای هوایی و ریشه ها را از سیر جدا می کنند به منظور نگهداری سیر معمولاً قسمتهای انتهایی را بهم بافته و به صورت ریسه در می آورند و در ستون منازل آویزان کرده
دامنه انتشار سیر:در غالب نواحی قابل پرورش بوده.
ارزش غذایی سیر
هر صد گرم سیر حاوی ترکیبات زیر می بوده:کالری 149،گلوسید 33 گرم،چربی 0.5 گرم،پروتئین 6.4 گرم،ویتامین ب١ 0.2 میلی گرم،ویتامین ب٢ 0.11 میلی گرم،ویتامین ب٣ 0.7 میلی گرم،ویتامین ب٥ 0.6 میلی گرم،ویتامین ث 31.2 میلی گرم،کلسیم 181 میلی گرم،آهن 1.7 میلی گرم،منیزیم 25 میلی گرم،فسفر 153 میلی گرم،پتاسیم 401 میلی گرم وزینک 1.16 میلی گرم . سیر رامیتوان به صورت قرص سیر،ترشی سیر،سیر سرخ شده و.. استفاده کرد
خواص دارویی سیر:
"رژیمدرمانهای تغذیه ای و پزشکان معمولاً توصیه میکنند که افراد بزرگسال روزانه 2 تا 3 حبه سیر و کودکان روزانه نصف حبه سیر مصرف نمایند، اما توجه داشته باشید مصرف مقادیر بیشتر از این، معمولاً توصیه نمی گردد"
سیر کم کالری میباشد و برای حفظ سلامت ماگیاه دارویی فوقالعاده شمار امده و زمانی که سیر را میکوبید یک آنتیبیوتیک طبیعی و بسیار قوی به نام «آلیسین» تولید می گردد. این ترکیبات و ترکیبات دیگر موجود در سیر باعث شده که بتواند باکتریهای موجود در روده ها را بدون آسیب زدن به فلور از بین ببرد.
از عصارهی سیر برای درمان سرماخوردگی استفاده شده،این مادهی غذایی به میزان زیادی فشارخون را کاهش داده و به تنظیم قند خون کمک میکند. باید بدانید که آلیسین موجود در سیر بعد از پخته شدن به میزان زیادی از بین رفته.
همچنین میزان این ترکیب در سیرهای کهنه کمتر بوده وبرای همین بهتر است از سیر خام و تازه استفاده شود از 3 هزار سال پیش مردم از سیر برای پیشگیری از بیماریهای قلبی به خصوص پیشگیری از تشکیل لخته خون، سرطان، دیابت، تجمع چربی در رگها (بیماری چربی خون) و غیره استفاده می کردند. درمان تب، سرفه، سردرد، شکم درد، احتقان سینوسی، نقرس، روماتیسم، هموروئید، آسم، برونشیت، تنگی نفس، قند خون را پایین اورده برای درمان جای گزیدگی مار استفاده می شده و همچنین بری درمان روماتیسم باید سیر را داخل روغن زیتون له کنید و هر روز صبح آن را به محل درد بمالید
وجود ویتامین c درمواد غدایی و گیاهان دارویی مانند: گوجهفرنگی، کلم بروکلی کلم بروکلی، فلفل سبز و قرمز و نیز سیر اشاره شده وبه همین خاطر مصرف سیر برای مبتلایان به بیماری اسکروی توصیه فراوان شده. اسکروی بیماری ناشی از کمبود ویتامین سی بوده و مخصوصا افراد سیگاری معمولاً در بیشترین خطر برای ابتلا به آن قرار گرفته اند. از شناختهشدهترین خصوصیت سیر ویژگی ضدمیکروبی آن بوده که سیر به درمان عفونتهای باکتریایی، ویروسی، قارچی و سایر عفونتها کمک قابلتوجهی مینماید. این ویژگی سیر به قدری قوی و قابلتوجه بوده که از زمانهای قدیم از آن به عنوان کشنده میکروبها مخصوصاً باکتری اشرشیاکولی و سالمونلا اینتیرتیدیس و در نگهداری غذاها استفاده می شده است. سیر از دست رفتن بافت استخوان در زنان را که به دلیل کاهش استروژن شروع میگررد را کاهش داده و همچنین سیر دارای مواد مغذی بوده که به عنوان واحدهای ساختمانی بوده که برای استخوانهای سالم و مستحکم عمل می نمایند.درمان سیل ریه را باعث شده.
سیر برای پیشگیری از سرطان هایی مانند سرطان کولون، سرطان معده، سرطان سینه، سرطان پروستات و سرطان ریه استفاده شده. همچنین از سیر برای درمان سرطان پروستات وسرطان مثانه وسرطان وزخم معده نیز استفاده میشود. همچنین از سیر برای درمان پروستات بزرگ شده، دیابت، ورم مفاصل، آرتروز، رینیت آلرژیک (تب یونجه)، اسهال مسافران، فشار خون بالا در اواخر بارداری، سرماخوردگی، پیشگیری و درمان عفونت های باکتریایی و قارچی استفاده بسیار می گردد وسولفور و سلنیم در آن مانع از بروز تومور شده و در صورت ایجاد تومور، اندازه های آن را کاهش داده .
برای رفع فراموشی و مشکلات حافظه یا همان بیماری الزایمر حدود یک کیلوگرم سیر را پوستکرده و ریزریز کنید. سپس آنها را با آب 24 عدد لیموترش مخلوط نموده و داخل یک ظرف شیشهای دربسته ریخته و اجازه دهید ترکیبتان به مدت 24 روز مانده تا خواص آن کاملا آزاد گردد و بعد از هر روز به صورت ناشتا یک قاشق چایخوری از این ترکیب را نوشیده.برای مقابله با سنگ کلیه 2قاشق غذاخوری سیر خردشده را در یک چهارم لیتر آب جوش به مدت 20 دقیقه بجوشانید، محلول را صاف کرده و یک فنجان صبح به صورت ناشتا و یک فنجان شب قبل از خواب میل کرده وبرای تسکین دردهای عادت ماهانه زنان در پنج روز اول 1 تا 2 حبه سیر به صورت ناشتا میل کرده.
بوی سیر را میتوان با جویدن کاهو، جعفری یا خوردن شیر، سیب یا عسل رفع کرد. همچنین گذاشتن مقداری چای خشک در دهان و قورت دادن آن موثر است.
سیر یک درمان طبیعی برای از بین بردن جوش پوستی میبوده و دارای ترکیب آلی آلیسین باعث توقف اثرات مخرب رادیکالها و از بین بردن باکتریها شده که فرم تجزیه شده آن اسید سولفنیک بوده،که به سرعت با رادیکالها واکنش داده و سیر را به گیاهی باارزش در درمان جای جوش، بیماریهای پوستی و آلرژیها تبدیل نموده است.
این گیاه دارویی سرشار از مواد مغذی مفید برای استخوانها، مانند روی، منگنز، ویتامین cو ویتامین B6بوده آنزیمها و آنتیاکسیدانهای تسریعکننده ساخت استخوان و بافتهای همبند، متابولیسم استخوان و جذب کلسیم، از منگنز استفاده می شده و سیر سرشار از منگنز بوده . سیر پوست بدن انسان را خوش رنگ و گونه را سرخ و روده ها را از عفونتها پاک می نماید به خصوص در اطفال، و با این خصوصیات باعث سپری شدن در مقابل تیفوئید و دیفتری و مسکن سیاه سرفه و خروسک شده.باعث درمان عفونت تنفسی شده. برای درمان تسکین دندان درد، سیر خام را روزی چند بار روی لثه و دندان قرار بدهید
از قدیم برای درمانهای خانگی تبخال چکاندن آب سیر بر روی تبخال بوده وتأثیر سیر به دلیل ترکیبات ضدالتهابی آن بوده که به میزان بالا در سیر وجود داشته و باعث کاهش درد و ورم می گردد ،خیلی از مطالعات نیز نظر بر آن دارند که مکمل یاری سیر نقش موثری در تسریع بهبود زخمها بعد از جراحیها را داشته . مالیدن سیر بر روی گل مژه و جوش پلک چشم تاثیر بسزایی در روند بهبود بیماری داشته
سیر حاوی مقادیر بالایی از ید بوده وماده معدنی که کمبود آن از مهمترین علتهای ابتلا به پرکاری تیروئید میباشد که مصرف سیر توسط بیماران مبتلا به پرکاری تیروئید تأثیر واقعاً خوبی را در بر داشته و در روند درمان آنها پیشرفتی را ایجاد کرده است.
مطالعات و تحقیقات پژوهشی نشان دادهاند که بیشتر مادرانی که در دوران بارداری سیر را در رژیم غذایی خود داشتهاند وزن گیری بهتری را دارا هستند و نوزادان متولدشده نیز از نظر سلامت در سطح بالاتری بوده
تاثیر سیر در درمان ریزش موی سر:سیر با دارا بودن مقادیر بالای آلیسین میتواند به ریزش موی ها پایان داده زیرا آلیسین ترکیب سولفورداری داشته که در پیاز هم وجود دارد و نقش بسیار مهمی و مفیدی در درمان ریزش مو بر عهده دارد.
درمان سرماخوردگی با سیر:سیر یک غذای عالی برای تقویت سیستم ایمنی بد بوده بخصوص در مقابل سرماخوردگی، آبریزش بینی، سرفه و عطسه به پا میخیزد و یکی از روشهای سنتی درمان سرماخوردگی مصرف سیر مخلوط شده با عسل در روزهای اول بیماری میباشد
برای بهتر مصرف سیرکردن سیر میتوان:صورت پودر سیر، چای جوشانده سیر و مخلوط سیر و عسل یا سیر و زنجبیل برای بهتر کردن مزه آن میتوان استفاده نمود.
کاهش بیماری های قلبی به کمک سیر
کلسترول بد یا همان LDL هیچوقت راه دوستی با سیر را پیدا نخواهد کرد زیرا سیر دشمن خط اول کلسترول و پلاکهای چربی داخل عروق بوده وهمان طور که میدانید این پلاکها با تنگ گردن و سفت کردن دیواره عروق باعث کاهش جریان خون به بافتها، افزایش فشارخون و در بیشتر مواقع در نهایت منجر به سکته خواهند شد. به همین خاطر پزشکان مصرف سیر را به مبتلایان به بیماریهای قلبی و عروقی و نیز برای پیشگیری از این بیماریها توصیه نموده شده.
تاثیر سیر برای لاغری ،کاهش وزن
اگر مصرف سیر در چهار چوب یک تغذیهی سالم قرار گیرد به لاغری و خوش اندامی کمک زیادی میکند، به خاطر این که سیر حاوی آنتیاکسیدانهایی بوده که به کاهش وزن کمک کرده و در عین حال خطر ابتلا به سرطان را کاهش میدهند. اگر قصد داریم با سیر به استقبال لاغری بروید باید در مصرف آن حد تعادل را نیز رعایت نموده و به اندازهی معقولی از آن استفاده شود نه اینکه به زور و با بی میلی آن را وارد معدهتان بکنید. به خاطر اینکه مصرف بیش از اندازهی سیر نیز مشکلاتی به وجود خواهد آورد
نتایج تحقیقاتی که روی موشهای آزمایشگاهی انجام شده نشان میدهد موشهایی که آلیسین همان ترکیب آنتیبیوتیکی طبیعی سیر را مصرف کردهاند وزن اضافه نداشته و حتی کاهش وزن را به دنبال داشتهاند. در حالی که بقیهی موشهایی که این ترکیب را دریافت نکردهاند افزایش وزن را درخود داشتهاند و باید بدانید که هر 2گروه موشهای شرکت کننده در این پژوهش تغذیهی یکسانی داشتهاند.سیر جلوی اشتها را میگیرد و برای همین افرادی که سیر میخورند از پرخوری در امان مانده و چون این مادهی غذایی علائم سیری را به مغز ارسال میکند ، زمانی که پرخوری نکنید چاقی و اضافه وزن نیز از ما دور می گردد
توجه داشته باشید که سیر متابولیسم یا همان سوخت و ساز بدن را بالا خواهد بر وبه نظر میرسد که این مادهی غذایی سیستم عصبی را تحریک کرده ، تا هورمون آدرنالین ترشح شود و به این ترتیب هم متابولیسم بدن بالا میرود. زمانی که سوخت و ساز بدن بالا باشید کالریهای بیشتری سوزانده خواهد شد و لاغر تر میشوید.شما میتوانید به سالادهایتان سیر اضافه کرده و یا از محصولات غذایی دیگری که حاوی سیر هستند استفاده شود.برای اینکه بیشتر از خواص لاغری سیر بهرهمند شوید آن را بکوبید تا آلیسین بیشتری آزاد و سیر له شده را به سالادها، سوپ، آش، سس و همچنین برای خوش طعم کردن غذاهای دیگر مانند ماهی و غیره استفاده نمایید وبرای طعم دادن به گوشت، خورش و غذاهای دیگر هم میتوانید از سیر استفاده کرد ،این مادهی غذایی مفید به سس پاستاها نیز طعم خوبی میدهد.
اگر از بوی سیر خیلی بدتان میآید میتوانید از مکملهایی که حاوی سیر هستند استفاده کرده و با این قرصها و کپسولها مشکل بوی دهان از بین میرود. با این حال بیشتر متخصصان معتقدند که خاصیت اصلی سیر مدیون همان بوی بد آن بوده و این گونه مکملهای بدون بو تمام خواص سیر را دارا نمیباشند.امکان دارد مصرف همزمان مکملهای این مادهی غذایی با داروهای خودتان مشکل ساز گردد وبرای همین قبل از مصرف هر نوع مکملی اول با پزشک خود مشورت کنید
مضرات مصرف سیر:
با وجود این که سیر خواص بیشماری را داراست اما در عین حال باعث مشکلاتی از قبیل بوی بد دهان، نفخ معده، اسهال و ... میشود. نتایج برخی از تحقیقات نشان میدهد مصرف زیاد سیر میتواند باعث افزایش توکسینها و سموم کبد شده و از این گذشته مصرف سیر باعث تشنگی زیاد می گردد و باید حواستان به مصرف آب بعد از آن نیز باشد.توجه داشته باشید که سیر متابولیسم یا همان سوخت و ساز بدن را بالا میبرد.به نظر میرسد که این مادهی غذایی سیستم عصبی را تحریک رده تا هورمون آدرنالین ترشح و به این ترتیب نیز متابولیسم بدن بالا میرود. زمانی که سوخت و ساز بدن شما بالا رفته شود کالریهای بیشتری سوزانده شده و لاغر تر میشوید.توجه داشته باشید که مصرف سیر باعث بدبو شدن عرق شده و برخی از افرادی که به گیاهان تیرهی آلیاسه حساسیت دارند باید از مصرف سیر خودداری نمایند ودر واقع افرادی که با مصرف این مواد غذایی دچار مشکلاتی مانند اسهال، زخم دهان و گلو، حالت تهوع، مشکلات تنفسی، شوک و ... میشوند نباید سیر مصرف کنند.
مادران شیرده در خوردن سیر نباید زیاده روی کنند زیرا سبب تغییر مزه شیر آن ها گردیده و ممکن است نوزاد از خوردن شیر صرف نظر کند.وزیاده روی در مصرف سیر باعث سرگیجه، کاهش فشار خون، آلرژی (حساسیت)، و در موارد نادر منجر به خونریزی نیز می گردد وزنان ابستن باید از خوردن جلوگیری کرد.
نظرات