یکی از کاخ های تاریخی در استان تهران کاخ سعدآباد میباشد این مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد درارای مجموعه عمارتها و کاخهایی است که در بخش کوهپایههای توچال و دره سرسبز دربند ، شمالیترین و خوش آب و هواترین منطقه تهران در زمینی به مساحت ۳۰۰ هکتار بنا شده ومجموعه دارای حدود ۱۸۰ هکتار جنگل طبیعی، چشمهسارها، قناتها، باغستانها، گلخانهها و خیابان میباشد که بطور کلی برخی منابع وسعت مجموعه را يك ميليون و صد هزارمترمربع بیان کردند. این عمارت زیبا از شمال با کوههای البرز، از شرق با گلابدره، از غرب با ولنجک و از جنوب با تجریش همسایگی دارد.
رودخانه جعفرآباد، از وسط محوطه کاخ میگذرد. میانگین دمای سالانه این منطقه ۱۲٫۹ درجه سانتیگراد برآورد شده و در ارتفاع ۱۶۵۰ تا ۱۸۰۰ متری از سطح دریا قرار گرفته و در دوران پهلوی اول، سراسر باغ سعدآباد از رودخانه دربند مشروب میشد، ولی در دوران پهلوی دوم، به دلیل بخشیدن آب رودخانه در نیمی از شبانهروز به رعایا، و کافی نبودن این میزان آب رودخانه برای آبیاری سراسر مجموعه، از دوازده رشته قنات قدیمی و جدیدالاحداث استفاده گردید.دوازده قنات با نام های :- قنات هراش آب (به فتح هاء)-قنات قوام الدوله- قنات كاخ سنگي- قـــــات جعــــفرآبـــاد-قـــنات آب نـما- قنات كاخ سفيد-قنات هاي دفتر مخصوص - قنات جواديه- قنات گلخانه- قنات كاخ شمس و قنات خوابگاه میباشند.مجموعه سعدآباد چهار دوره تاریخی قاجاریه، پهلوی اول و پهلوی دوم و پس از انقلاب ایران را سپری کرده . سعدآباد در دوره قاجار بنا شد و سکونتگاه تابستانی ییلاق شاهان این سلسله بوده . بعد از کودتای ۱۲۹۹ و تصرف آن توسط خاندان پهلوی، بناها و عمارتهای متعددی در آن ساخته که بالغ برهیجده کاخ در ابعاد مختلف میشوند. هر یک از بناها محل سکونت یکی از افراد دودمان پهلوی بوده و محمدرضا پهلوی نیز در دهه ۱۳۵۰ در این مکان سکنی میگزیند. قدیمیترین کاخ این مجموعه کاخ کوشک احمدشاهی بوده که در دوران اوایل سلطنتش ساخت آن به پایان رسیده.جدیدترین کاخ این مجموعه نیز کاخ لیلا پهلوی است که متعلق به کوچکترین دختر محمدرضا پهلوی بوده.بعد از پیروزی انقلاب در سال1357 این مجموعه به شکل موزه درآمده ولیکن کاخ فعلی ریاست جمهوری در جوار این مجموعه قرار گرفته . از کاخ ملکه مادر نیز که متعلق به ارگان ریاست جمهوری است برای پذیرایی از مهمانان خارجی استفاده میشود.این مجموعه ی عظیم دارای بخش های زیر است این ساختمان ها عبارتند از:ساختمان بهمن یاکاخ بهمن:این ساختمان از بناهای دوران پهلوی دوم بوده و از جمله زیباترین ساختمانهای مجموعه میباشد، که منزل مسکونی بهمن، پسر غلامرضا پهلوی بوده واین ساختمان، مجاور موزه مردم شناسی و در کنار درب شمالی دربند قرار دارد. این ساختمان، از سال ۱۳۸۲ به بعد به دفتر یونسکو در ایران اختصاص یافت و دورانی، مرکز آموزشی مجموعه سعد آباد بوده و در حال حاضر این ساختمان به دفتر مدیریت موزه تغییر کرده است .کاخ بعدی مجموعه کاخ احمد شاهی است قدیمیترین کاخ موجود در میباشد که در اواخر سلطنت احمد شاه قاجار و از سال ۱۲۹۷، ساخت آن آغاز و در هنگام وزارت جنگ رضا شاه، ساخت بنای آن به پایان رسید. پس از انقلاب، از این محل به عنوان پایگاه مرکزی بسیج خواهران استان تهران، استفاده وقرار است این محل پس از بازپس گیری از بسیج خواهران، بازسازی و آماده بازدید عمومی شود. این کاخ، در حال حاضر غیرقابل بازدید، برای عموم میباشد اما کوشک احمد شاهی در مجموعه نیاوران برای بازدید عموم نیز دایر است.کاخ اختصاصیدر سمت غرب موزه هنرهای زیبا قرار گرفته و درسالهای اولیه بعد از انقلاب ایران، به عنوان موزه تاریخ طبیعی استفاده شده ولی در حال حاضر، در اختیار نهاد ریاست جمهوری ایران میباشد، و غیرقابل بازدید، برای عموم است.ساختمان جمهور یا کاخ ملکه مادر نیز در دوران پهلوی ساخته شده و محل آخرین سالهای زندگی رضا شاه قبل از تبعید به جزیره موریس، و محل زندگی مادر شاه تاج الملوک تا دوران انقلاب اسلامی ایران بوده. این کاخ نیز در حال حاضر، در اختیار نهاد ریاست جمهوری ایران، و مخصوص اقامت مهمانان ویژه دولت ایران میباشد، و به این جهت، به ساختمان جمهور مشهور شده. البته این کاخ در حال حاضر غیرقابل بازدید برای عموم میباشد. کاخ بعدی در مجموعه کاخ سبز (کاخ شهوند، کاخ رضا شاه پهلوی) میباشد این مکان زیبا یکی از زیباترین کاخهای سلطنتی موجود در ایران میباشد، که در نقطهای مرتفع، در شمال غربی مجموعه سعدآباد قرار گرفته که در ابتدا به صورت ساختمانی نیمه تمام بود که به شخصی به نام علیخان تعلق داشته و تپهای که ساختمان روی آن واقع شده بود، به همین نام معروف بود. رضا شاه، پس از اینکه ساختمان واقع بر این تپه را از علیخان خریداری کرد کاخ کنونی را بنا نهاد و کار ساخت و تکمیل آن از زمان وزارت جنگی او، تا اوایل سلطنتش در سالهای ۱۳۰۱ تا ۱۳۰۷ خورشیدی به طول انجامید. سرانجام، این کاخ با تلاش هنرمندان و معماران ایرانی، پس از7 سال کار، در دو طبقه زیر زمین و همکف بنا شد. رضا شاه از طبقه همکف به عنوان محل زندگی و دفتر کار خود، و از زیر زمین به عنوان انباری استفاده میکرد همچنین یک تالار غذا خوری مجلل با میز و صندلهای منقش و کنده کاری شده و همچنین ظروف نفیس چینی و سرامیک و نقره ایتالیایی مخصوص پذیرایی تشریفاتی میهمانان مورد استفاده قرار میگرفته و به دلیل استفاده از سنگهای سبز کمیاب معدن خمسه زنجان وسنگ مرمر خراسان، در نمای خارجی آن، به قصر سنگی کاخ مرمر نیز معروف شد .ملات سنگها، از جنس سرب بوده و مانع شکستن آنها در اثر انقباض و انبساط میشود. درب اصلی کاخ از سمت شمال غربی به سمت رشته کوههای مرتفع البرز گشوده میشود که زیبایی و جدابیت را دو برابر میکند. سر در و ستونهای ورودی ها نیز از جنس سنگ مرمر خراسان و ترکیب و تلفیقی از نقوش و موتیفهای هنر ایرانی و اروپایی است. با بازسازی و مرمت کاخ، قصر سنگی به کاخ شهوند، معروف و بعد از انقلاب ایران، به کاخ سبز تغییر نام داد. گچبریها و آیینه کاریهای ظریف و زیبای درون کاخ، کار دست هنرمندان ایرانی ناشناس است اما تذهیب دیوارها، اثر استاد حسین بهزاد و خاتم کاریها حاصل کار گروهی کارگاه استاد صنیع خاتم میباشد. مساحت زیربنای کاخ در دو طبقه، ۱۲۰۳ متر مربع و معمار آن، میرزا جعفر کاشی معروف به معمارباشی بودهاست. یکی از زیباترین قسمتهای این کاخ تالار آیینه بوده که روی تمامی آیینهها، با گلهایی از گچ تزئین شده و با قالی مشهد هفتاد متری زیبایی، که اثر عبدالمحمد عمواغلی است، فرش شده که دفتر کار رضا شاه نیز بوده ،در این تالار یک دست مبل کوبلن دوز نیز کار شده که مربوط به دوره قاجار میباشد و میز وسط تالار، کار کشور فرانسه و متعلق به قرن ۱۸ میلادی است. پردهای نقره فام به چوب پردهای منبت کاری شده، پنجره تالار را مزین کرده واز ویژگیهای دیگر این تالار، همخوانی نقش وسط فرش، با طرح سقف است که با ابریشم خاص و ریز بافت توسط استادان و هنرمندان مشهد به طول انجامیده.آیینه کاریهای سقف با طرح قندیل، کار هنرمندان ایرانی است. از دیگر وسایل با ارزش این کاخ، میتوان به مجسمهها و مبلهای دوره لویی شانزدهم، و نیز دو میز کنسول مربوط به دوره ناپلئون اشاره نمود. از دیگر تالارهای این کاخ که روبروی تالار آینه واقع شده و به عنوان اتاق خواب رضا شاه بوده و نبودن تخت خواب و یا رخت خواب است و پنجرهای که رو به دربند با چشم اندازی زیبا بازمی شود میباشد.دیدن این کاخ تا مدت ها خاطره دل انگیز و زیبایی را برای بازدید کنندگان به ارمغان می آورد.کاخموزه سفید یا همان کاخ ملت، کاخ شاه پهلویبزرگترین کاخ موجود در مجموعه است که بهعلت رنگ سفید نمای آن، به کاخ سفید شهرت یافته. این بنا، علاوه بر آنکه اختصاص به امور اداری و تشریفاتی دوران پهلوی دارد، اقامتگاه تابستانی شاه و همسرش فرح، به حساب میآمد. این کاخ، شامل ۵۴ واحد مختلف، از جمله ۱۰ تالار تشریفاتی میباشد که وسیعترین آن، تالار کاخ میباشد، که سفره خانهای زیبا به مساحت ۲۲۰ متر مربع دارد. بنا به دستور رضاشاه در سال ۱۳۱۰ خورشیدی آغاز گردید و در سال ۱۳۱۵ خورشیدی به پایان رسید. نقشه کاخ، اثر مشترک مهندس خرسندی و مهندس بوریس روسی میباشد. گچبریهای زیبا و ظریف درون کاخ، کار استادانی چون غلامرضا پهلوان، عبدالکریم شیخان، حسین کاشی و رضا ملائکه است. سنگهای مرمر سرسراها، از معادن شهرهای یزد و تربت حیدریه، تهیه شده و سنگفرش کفها، توسط استاد لرزاده انجام گردیده و نمای بیرونی کاخ به سبک ایرانی- رومی است و چهار ستون اصلی بزرگ در چهارسوی سرسرا و چهار نورگیر، در اطراف سقف مرکزی میباشند. پردههای بزرگ نقاشی رنگ روغن، با موضوع داستانهای شاهنامه که در اطراف نورگیر سرسرای طبقه اول است را استاد حسین بهزاد و شاگردانش، در سال ۱۳۲۰ خورشیدی به پایان رساندند. تالارهای بزرگ تشریفاتی کاخ، به سبک اشرافی فرانسه تزئین شده اند و از با ارزشترین آثار این گنجینه فرشهای نفیسی بحساب می آید که نهایت ذوق و هنر بافندگان هنرمندان ایرانی را نشان میدهدبطوری که بزرگترین فرش کاخ ۱۴۵ متر مربع بوده که دارای ۱۴۰ رج میباشد که با نقش مایه شمسه و قندیل، زینت بخش سفره خانهاست. در سرسرای طبقه همکف، مجموعهای از سفالینههای ایران، از هزاره چهارم پیش از میلاد تا سده هفتم هجری و همچنین کریستالهایی از دوره قاجار نگهداری میشود. پوشش دیوار تالارها، از پارچههای نفیس ابریشم، اطلس و تافته و لوسترهای ساخت ایتالیا، فرانسه و چک-اسلواکی، روشنایی بخش تالارهای وسیع این کاخ است، که بزرگترین آن، دارای ۱۰۸ شاخهاست. سه چلچراغی که تالار سفره خانه طبقه اول را روشن میکند و همچنین میز تحریر موجود در این سفرهخانه، متعلق به ماری آنتوانت، ملکه فرانسهاست. کاخ سفید در زمینی به مساحت ۲۱۶۴ متر مربع که در دو طبقه در زیربنایی در حدود ۵۰۰۰ متر مربع میباشد. ساختمان بعدی موزه آب (دفتر رئیس تشریفات کاخ، دفتر مسئول حفاظت ارتش) بوده کهدر بخش مرکزی مجموعه سعد آباد، قرارگرفته ومتعلق دوران قاجاریه و پهلوی دوم، و شامل دو بخش اصلی و فرعی است. بخش فرعی این ساختمان، دفتر مخصوص محمدرضا پهلوی بوده، که در زمان پهلوی دوم ساخته شد، که برای پذیرایی از مقامات درباری و مراجعین شاه استفاده میشد، پس از تخلیه، این دو ساختمان به تیمسار کسرایی (مسئول حفاظت ارتش) واگذار و در این موزه، اسناد و مدارک مربوط به آب (مانند دفترچه میرآب، وقف نامهها)، ابزار و ادوات مربوط به آب (مانند فنجان آبی، ساعت آبی، لوازم حفر چاه و قنات) و تندیسهای گوناگونی از دانشمندان آب شناس و تندیس میرآب نگهداری میشوند. اداره موزه آب سعدآباد به گنجینه ملی آب ایران (وابسته به وزارت نیرو) واگذار گردید .این گنجینه موسسهای است فرهنگی که در جهت جمعآوری، نگهداشت، نمایش و حفظ و احیای میراث گذشتگان در بخشهای مرتبط با آب از جمله استحصال، انتقال، توزیع و بهرهبرداری و فنون بکار رفته در آن فعالیت میکند. عملیات اجرایی بازسازی و مرمت کامل دو ساختمان و محوطه سازی آن پس از تهیه طرحهای اجرایی توسط مؤسسه گنجینه ملی آب ایران وابسته به وزارت نیرو در سال ۱۳۷۶ آغاز و در تاریخ ۴/۶/۷۸ با حضور معاون ریاست جمهوری آن دوره و مدیران ارشد وزارت نیرو و سایر ارگانهای ذی ربط افتتاح وموزه دیگر که موزه مینیاتور اسناد حسین بهزاد است نیز در بخش مرکزی مجموعه قرار گرفته که ساختمان این موزه، متعلق به اواخر دوران قاجار و اوایل دوران پهلوی تخمین زده شده و در دوران پهلوی این موزه، به کاخ کرباس معروف که به عنوان استراحتگاه و محل کار رضا شاه استفاده میشده، و در دوران شاه، به عنوان کاخ ولیعهدی، مورد استفاده رضا پهلوی، در دوران کودکی و نوجوانی اش بوده. این موزه، پس از بازسازی و مرمت، در سال ۱۳۷۳ خورشیدی، و به مناسبت 100مین سالگرد تولد استاد بهزاد، افتتاح گردید. این موزه، دارای پنج سالن میباشد و از زیر زمین این موزه، به عنوان نمایشگاه و محل آموزشبکار گرفته شد و موزه بعدی مجموعه هم موزه برادران امیدوار (کالسکهخانه قجری) بوده و در بخش شمال غربی مجموعه واقع و ساختمانش متعلق به دوران قاجار است. این موزه، شامل چهار اتاق با نمای آجری قرمز رنگ و گچ بریهای زیبا میباشد، که کالسکه خانه و استراحتگاه سورچیها بوده. این ساختمان، در سال ۱۳۸۱ بازسازی و در مهر ماه ۱۳۸۲، در هفته جهانگردی، به نام اولین جهانگردان ایرانی معاصر، افتتاح گردید. که برادران امیدوار، پس از سه سال تحقیق در سال ۱۳۳۳ با مبلغی در حدود ۹۰ دلار سفرشان را آغاز نمودند. موزه چهرههای ماندگار (کاخ ملکه توران امیرسلیمانی، همسر رضا شاه پهلوی)بناهی دوره قاجاری توسط رضا شاه بعد از استقرار در تپه علیخان و پس از ساختن کاخ سبز، آن را آراسته به مجموعه سلطنتی اضافه نمود. عمارت و ساختمان جنوبی آن که اکنون موزه استاد فرشچیان را در خود جای داده، مجموعه دو عمارت اندرونی و بیرونی یک باغ بودهاند. عمارت بیرونی (موزه استاد فرشچیان) مشتمل بر یک ساختمان ییلاقی ا و از سه سو به ایوانهای سر پوشیده منتهی میگردد و در قسمت جنوبی قرار دارد، و عمارت اندرونی (موزه چهرههای ماندگار) در قسمت شمالی قرار و از دو سوی شمال و غرب به ایوانهای ستون دار منتهی میشود. از جهت ظرافتهای معماری، عمارت بیرونی دارای نفاست بیشتری است و عمارت اندرونی سادهتر به نظر میآید. این دو عمارت پس از تملک توسط رضا شاه، به عنوان کاخ اختصاصی ملکه توران امیرسلیمانی (همسر سوم رضا شاه و مادر غلامرضا پهلوی) اختصاصپیدا نمود. عمارت بیرونی نیز محل سکونت ملکه بوده و در عمارت اندرونی خدمه ایشان مستقر بودند. سپس، تا قبل از پیروزی انقلاب ایران، کاخها به نظامیان نزدیک محمد رضا پهلوی که در سعد آباد ساکن بودند اختصاص یافته. در محوطه آن تصویر و زندگی نامه کوتاهی از چهرههای ماندگار ایران در رشتههای مختلف، به همراه چند تندیس از دانشمندان ایرانی قرار گرفته البته این مکان در اکثر روزهای سال تعطیل میباشد و برای بازدید باید هماهنگی برای زمان بازگشایی ان ایجاد شود .موزه خط و کتابت میرعماد (کاخ فرحناز و علیرضا) در بخش مرکزی مجموعه سعد آباد، بنای این موزه به دلیل شباهت به ساختمانهای اواخر دوره قاجار و اوایل دوران پهلوی به معماری دوره انتقال تعلق دارد. ساختمان موزه دو طبقه دار که محل سکونت دو تا از فرزندان شاه : فرحناز و علیرضابوده که پس از انقلاب ایران ساختمان مذکور، به نمایش آثار خطی اختصاص یافت که سرانجام در سال ۱۳۷۶ خورشیدی به نام مشهورترین استاد خوشنویسی قرن ۱۱ هجری قمری، یعنی میرعماد حسنی تغییر نام یافته است.موزه ظروف سلطنتی (موزه ظروف، کاخ اشرف پهلوی) در شرق مجموعه قرار گرفته و بنا به مساحت ۲۶۰۰ مترمربع به دستور رضاشاه توسط مهندس فرمانفرمائیان، با زیر بنای ۱۸۰۰ مترمربع طراحی و در دو طبقه بین سالهای ۱۸ – ۱۳۱۵ ساخته و نمای خارجی ساختمان از سنگ تیشهای بوده در سال ۱۳۵۰ به دستور اشرف پهلوی بازسازی و توسعه یافت و با سنگ مرمرسفید پوشیده این بنا پس از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۷۲ به عنوان موزه ظروف معرفی گردید و در اواخر سال ۱۳۷۴ به نهاد ریاست جمهوری تحویل داده که در سال ۱۳۸۴ مجدداً در اختیار سازمان میراث فرهنگی و گردشگری قرار گرفت و بعد از انتقال اشیاء موزه صنایع دستی در تاریخ۳۰ دی ۱۳۸۵ به این مکان ،محل به موزه صنایع دستی اختصاص یافت. و از بهمن ماه ۱۳۸۸ مجدداً چیدمانی از ظروف سلطنتی در بخشی از طبقه دوم این بنا صورت و از خرداد ماه ۱۳۸۹ با انتقال موزه صنایع دستی از این بنا به ساختمان دیگری در داخل مجموعه این موزه با نام موزه ظروف سلطنتی حیات دوباره خود را آغاز کرد در حال حاضر تعداد ۵۰۳ قطعه ظروف واشیای تزتینی در پنج سالن و 2 طبقه به نمایش در آمده ظروف مذکور به چهار دسته ظروف قاجار، پهلوی اول، پهلوی دوم و ظروف اهدایی در شرایط و مناسبتهای مختلف به محمد رضا، فرح و رضا پهلوی میباشند و سالانه بازدید این مکان ها از مردم مرسوم شده.موزه مردمشناسی (کاخ شمس پهلوی)دربرگیرنده مجموعه کاملی از سیر فرهنگ و راه و روش زندگی انسان و آئینه تمام نمایی است، از تحولات مختلف در تمامی جنبههای زندگی انسان، که در طی ادوار گوناگون حادث گردیده. ساختمان موزه مردم شناسی کاخ سابق شمس پهلوی بوده، که در ضلع شمال غربی مجموعه سعد آباد واقع شده که پایه ساخت این بنا در سال ۱۳۱۴ خورشیدی نهاده و ساخت آن تا سال ۱۳۱۸ خورشیدی به طول انجامید. مساحت این ساختمان با اندازه تقریبی ۲۶۰۰ متر مربع، شامل دو طبقه و یک زیر زمین میباشد. معماری بنا از سبک معماران اروپایی، به ویژه آلمانی، الگو برداری و از معماری ایرانی در دوره ساسانی، نیز در قسمتهای تزئینات فوقانی نمای بیرونی بنا، بهره گرفته شده که نکته جالب توجه در این کاخ این است که هنوز هم هیچ اثری از عکسها و یا لباسهای ملکه ثریا و فوزیه به چشم نمیخورد و حتی عکسهای زمان پیر شدن خانم فرح دیبا بعد از انقلاب نیز در این مجموعه به چشم میخورد. موزه مینیاتور استاد آبکار (کاخ لیلا پهلوی)موزه کلارا آبکاردر بخش مرکزی مجموعهقرار گرفته و اقامتگاه تابستانی لیلا پهلوی، کوچکترین دختر محمدرضا پهلوی بوده که جدیدترین ساختمان مجموعه، نیز به حساب میآید. ساختمان مذکور، در سال ۱۳۷۳ خورشیدی، با تلاش سازمان میراث فرهنگی، به مناسبت روز جهانی موزه، به عنوان موزه مینیاتور آبکار، افتتاح، قسمتی از موزه به تابلوهایی از او، که شامل آثار مردم شناسی، زیورآلات و پارچههای ترمه میشود، اختصاص یافته. بخشی دیگر، مربوط به آثار لاکی است، که بیانگر تنوع و علاقهمندی او به رشتههای مختلف نگارگری ایرانی است.موزه فرشچیان (کاخ ملکه عصمت دولتشاهی، همسر رضا شاه پهلوی)این موزه هم در بخش مرکزی مجموعه متعلق به دوره قاجار میباشد و در گذشته محل سکونت رضا شاه و همسر چهارمش ملکه عصمت بوده، که در دوران محمدرضا پهلوی، برادر شاه و سپس سرآشپز مخصوص او، در آنجا سکونت داشتند و بعدها نیز، به انبار تبدیل. این بنا، پس از بازسازی و مرمت در تاریخ ۲۶ مهر سال ۱۳۸۰ خورشیدی با عنوان موزه مینیاتور استاد فرشچیان، افتتاح کهاین موزه شامل پنج سالن، و بیش از ۷۰ اثر از این هنرمند میباشد.موزه نظامی (کاخ شهرام)در بخش مرکزی مجموعه با زیر بنایی حدود سه هزار متر مربع در دو طبقه و یک زیر زمین به دستور رضا شاه، در سال ۱۳۱۴ خورشیدی، برای همسر دومش تاج الملوک ساخته. بنای فوق طی سالهای ۱۳۵۱ تا ۱۳۵۲ خورشیدی، توسط واحد مهندسی مجموعه سعد آباد، بازسازی و به شهرام، پسر بزرگ اشرف پهلوی اهدا شد، و به کاخ شهرام معروف وپس از پیروزی انقلاب ایران، ساختمان مذکور، به موزه نظامی تبدیل ، مجموعه فوق در سال ۱۳۰۲ خورشیدی، به موزه دانشکده افسری منتقل شده ، که پس از انقلاب بخشی از آن مجموعه به موزه فعلی انتقال یافته. ساختمان موزه در سال ۱۳۶۰ خورشیدی توسط ارتش جمهوری اسلامی ایران بازسازی و در تاریخ ۳۱ شهریور سال ۱۳۶۲ خورشیدی با نام موزه نظامی افتتاح شد.موزه نگارستان (کاخ فرح پهلوی)در شمالیترین نقطه مجموعه قرار گرفته و دارای معماری منحصربهفرد و زیبایی است. این موزه با هدف برگزاری نمایشگاههای دورهای در تاریخ ۱۲ اسفند سال ۱۳۸۵ خورشیدی، با عنوان نمایشگاه پوشاک سنتی و طراحی لباس افتتاح و از آن تاریخ تاکنون میزبان نمایشگاههای متعددی بوده که از مهمترین نمایشگاههای برگزار شده در این موزه، میتوان به نمایشگاه نقاشی رنگ روغن روی بوم رضا صمدی، نمایشگاه نقاشی رنگ روغن روی بوم و اکرلیک مینا قویدل و نادر یاسمی (فرزند علی اکبر یاسمی، از شاگردان برجسته کمال الملک)، آثار نگار گری استاد مصطفی بسیمی، آثار نقاشی رنگ روغن روی بوم طاهره چیذری و آثار نقاشی هنرمند معاصر خلیل طوایی حمیدی، اشاره نمود. موزه دیگرموزه هنرهای زیبا (کاخ سیاه، دفتر وزیر دربار شاهنشاهی)از بناهای باشکوه مجموعه سعد آبا در سال ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۷، محل استقرار وزارت دربار بوده و از سال ۱۳۶۱ به عنوان موزه هنرهای زیبا، مورد بهرهبرداری قرار گرفت. این موزه، که هر روزه، نظر بسیاری از هنردوستان را به خود جلب میکند، در جنوبیترین نقطه سعد آباد واقع شده و دارای 3 طبقه با ۳۶۰۰ متر مربع مساحت این زیر بناست. ساختمان این عمارت، مربوط به دوران رضا شاه است، و از آنجا که در بنای آن، از سنگهای مرمر سیاه رنگ، استخراج که از معدن ولی آباد چالوس، به کار رفتهاست، به کاخ اسود (یا کاخ سیاه) معروف شده .موزه هنر ملل (گلخانه کاخ سفید، موزه هنر اختصاصی فرح پهلوی)قسمت زیر زمین کاخ موزه ملت بخش گلخانه کاخ بوده بین سالهای ۱۳۴۵ تا ۱۳۴۹ خورشیدی به دستور فرح پهلوی، و با همت مهندسین فرانسوی، به موزه هنر اختصاصی تبدیل شد. این موزه، پس از پیروزی انقلاب ایران، به موزه هنر ملل تغییر نام داد و در سال ۱۳۷۰ افتتاح و مجموعه فوق، شامل آثار ارزشمندی از چهار گوشه جهان، خریداری و یا اهدا شده آثار تاریخی تمدنهای پیش از اسلام و دوره اسلامی و همچنین هنر آفریقای سیاه، هند، خاور دور، تمدن مایاها و آثار هنری دوران معاصر ایران و جهان را با طبقهبندی زیر: بخش هنر باستانی ایران، تمدن مایاها و اینکاها، هنر آفریقا و هنر معاصر ایران و جهان تقسیم نمود : موزه آشپزخانه سلطنتی با مساحت ۸۰۰مترمربع درقسمت مرکزی مجموعه جنب رودخانه دربند ودردوران پهلوی دوم ساخته شده درسال ۱۳۵۴از طرف یک شرکت المانی تمام امکانات آشپزخانه را مورد تغییر قرار دادند. علاوه بر کاخهای ذکر شده و چندین ساختمان قدیمی دیگرتاسیسات و امکانات جدیدی همچون: سالنهای مرغداری و گاوداری، موزستان و گلخانههای گوناگون، استخرهای مختلف، چشمه سارها، زمینهای تنیس و سالن بولینگ، سینما و آمفی تئاتر روباز در این مجموعه وجود دارند. آدرس کاخ موزه سعدآباد : ميدان تجريش خيابان سعد آباد میباشد و برای ورود به این مکان باید بلیط دریافت نمایند و این بنا از اماکن مهم گردشگری ایرانی بحساب می اید که هر ساله گردشگران داخلی و خارجی بسیاری را به خود جذب مینماید.روزهای تعطیل کاخ موزه های سعدآباد:رحلت امام خمینی ره در روز چهاردهم خرداد ،شهادت حضرت امام علی ع در بیست و یکم رمضان،شهادت حضرت امام جعفر صادق در بیست و پنجم شوال،تاسوعای حسینی،نهم محرم،عاشورای حسینی در دهم محرم ،رحلت حضرت رسول اکرم (ص) و شهادت حضرت امام حسن مجتبی در بیست و هشتم صفر میباشد
نظرات