موز یا کیله Banana(در افغانستان) نام میوه و گیاهی با همین نام بوده که بومی مناطق حاره‌ای جنوب شرق آسیا، شبه جزایر مالزی، و استرالیا میباشد. امروزه این گیاه در تمام مناطق گرمسیری که از رطوبت مطلوبی برخوردار باشند کاشته شده .

گیاهشناسی

گیاه موز در مرحله اول برای میوه‌اش و ضمناً برای تولید فیبر و نیز زیبایی کاشته شده و از آنجائی که گیاه موز نسبتاً بلند و مستقیم و محکم بوده، اشتباهاً به آن درخت گفته شده و در حالی که واقعیت آن بوده که آنها فقط شاخه‌هایی داشته که بعد از دادن میوه خشک شده و از بین می‌روند. این شاخه‌ها می‌توانند به بلندی بین 2 تا 8 متر برسند و برگ‌های آن نیز به حدود سه و نیم متر می‌تواند طویل شود و میوه موز به صورت خوشه در انتهای ساقه تشکیل شده صادرکنندان موز: کشورهای هند، چین، اوگاندا، فیلیپین و اکوادور به ترتیب بزرگترین تولیدکنندگان و کشورهای اکوادور، کاستاریکا، کلمبیا و فیلیپین بزرگترین صادرکنندگان موز در جهان میباشند

تکثیر موز از طریق پاجوش هایی بوده که از ریشه آن زده شده و هنگامی که این پاجوش ها به ارتفاع 80 سانتی متر برسند، آن را جدا نموده و از فاصله 3 ـ 2 متر دورتر از بوته مادر کشت شوند

ترکیبات شیمیایی موجود در موز: از لحاظ ترکیبات شیمیایی طبق تحقیقاتی که مؤسسه ملی قلب به عمل آورده در موز دو ماده شیمیایی بسیار مهم  بوده و به نام های سروتونین و نوراپی نفرین وجود داشته که  سروتونین عضلات صاف روده ها را تحریک کرده و نوراپی نفرین برای معالجه بعضی از انواع بیماری های قلبی کاربرد داشته است

ارزش غذایی موجود در موز: در یک موز به مقداری آهن و فسفر و کلسیم وجود داشته که در 40 گرم آرد سفید گندمی که در 60 گرم آب جوشیده خمیر شده باشد. بقیه املاح معدنی که در آرد سفید موجود است، نیز در موز یافت میگردد و به مقدار زیادتر، مثلا کلر موجود در موز 3 برابر کلر موجود در آرد بوده و مس موجود در آن 4 برابر مس موجود در آرد سفید خواهد بود و منیزیوم موز 5 برابر آرد و پتاسیم و منگنز آن 10 برابر و همچنین چربی و هیدرات 2 کربن آن تقریبا برابر با آرد میباشد و فقط مواد پروتید آرد کمی بیشتر بوده.

در 100گرم موز : دارای انرژی 100 کالری، آب 70 گرم، پروتئین 8 گرم، چربی 2 گرم، قند 6/5 گرم، کلسیم 8 میلی گرم، فسفر 25 میلی گرم،آهن 7 میلی گرم، سدیم 1 میلی گرم،پتاسیم 370 میلی گرم، ویتامین A صدونود واحد،ویتامینB1 پنج میلی گرم،ویتامین B2 شش میلی گرم،ویتامینB3 هفت میلی گرم و  ویتامین C ده میلی گرم

 ویتامینها و املاح معدنی موجود در موز خیلی بهتر از املاح موجود در آرد جذب بدن بوده  مخوصا املاح آهن که برای مبارزه با کم خونی به کار برده شده، به کمک ویتامین C موجود قابل جذب در بدن میگردد و گیاه دارویی موز مثل سایر میوه ها بر قلیائیت خون و در نتیجه صافی و پاکی و تعادل آن خواهد افزود.

مقدار 10 عدد موز و 1/5 لیتر شیر بدون کلسیم برای مدت 24 ساعت غذای یک فرد را تامین می گردد که در حدود 2000 کالری انرژی ایجاد شده. موز خشک شده با وجود اینکه ویتامین C خود را از دست داده است، ولی دارای ارزش غذائی مناسبی بوده و موز نیز به اندازه سیب و گلابی دارای ویتامین های C و A و B1 و B2 است

نشانه موز رسیده : پوست موز باید زرد و سفت و روی آن لکه های سیاه وجود داشته و موز نارس بدلیل داشتن نشاسته زیاد هضمش سنگین است

خواص موز

موز از نظر طب سنتی ایران معتدل و تر بوده و خون را غلیظ کرده و موز انرژی زیادی درد و چون نرم هست غذای خوبی برای کودکان و اشخاص مسن داشته و تقویت کننده معده و نیروی جنسی و بالا بردن شهوت نیز است

موز می‌تواند به افرادی  که در تلاش برای ترک سیگارند کمک شایانی کند. ویتامین B6 و B12 ، پتاسیم و منیزیم موجود در موز به بدن در رهایی از اثرات کنار گذاشتن نیکوتین کمک خواهد کرد

گفته شده که مصرف یک عدد موز در روز به میزان قابل توجهی خطر بروز علائم آسم را در کودکان کاهش خواهد داد و موز نارس برای کسانی  که می خواهند مقدار قند خون خود را ثابت نگه دارند، از قبیل بیماران دیابتی، مفید بوده. یک موزی که غالبا سبز بوده و نواحی زرد کمتری در پوست خود داشته، دارای ۲ گرم قند و ۲۳ گرم نشاسته بوده

از دیدگاه طب گیاهی میوه ای گرم و پر انرژیست، ارزش غذائی آن برابر با گوشت بوده و فقط فاقد چربی و کلسیم کمی بوده و دارای مقداری مواد قندی است، بعلاوه دارای ویتامینهای B1 و B2 و PP و C بوده. برای افرادی که تازه بستر بیماری را ترک کرده اند، بسیار مفید بوده زیرا تا حدی قوای از دست رفته شان را باز میگردانند. یکی از سریعترین روشهای رفع خماری و خمودگی، خوردن یک لیوان مخلوط شیر، موز و عسل  بوده است.

موزی که خوب روی درخت رسیده و پوست آن روی درخت زرد شده بسیار مقوی بوده و تا می توانید از مصرف موزهای سبز و کال و یا کهنه و سیاه خودداری نمایید. موز شامل مقدار زیادی قند و مواد نشاسته ای و انواع متفاوت ویتامین ها می باشد. غلظت ویتامین های A و C موجود در موز به بهترین وجهی برای جذب شدن در بدن آماده بوده و  موز غذای کاملی برای انسان بشمار امده، حتی برای بچه ها و افرادی که مبتلا به ناراحتی های هاضمه میباشند در صورت خوب جویدن می توانند از آن بخورند و  منتها در بچه های کوچک بهتر است آن را له کنند.

کمبود پتاسیم سبب افسردگی و آلزیمر می شود که با خوردن موز از این بیماری ها جلوگیری میشود . برای غذای افرادی که بنا به توصیه پزشک رژیم غذایی بدون نمک دارند و همچنین افرادی که اوره اضافی در خون خود داشته اند، می توانند از موز و شیر سدیم گرفته شده استفاده کنند. برای افرادی که دچار بیماریهای قلبی و یا ورم کلیه و بیماریهای تورمی دیگر می باشند نیز تجویز شده

برای درمان اسهال حاد و اسهال اطفال موز را بپزید و به صورت پوره در بیاورید و سپس با کمی آب برنج مخلوط کرده و به بیمار دهید و برای درمان آلبو مین در ادرار، آرد موز خشک شده بسیار مفید بوده.

موز سرشار از ویتامین B6 بوده که تاثیر مثبتی بر سطح گلوکز در خون داشته و گفته می شود که ویتامین B به کاهش علائم قبل از قاعدگی کمک خواهد کرد و موز درد داخل شکم و کمر را کاهش میدهد، اختلالات روحی و عصبی را تنظیم نموده و به حفظ آب داخل بدن کمک خواهد کرد

هچنین موز به رشد و تقویت سلامت استخوان‌های بدن کمک کرده و برای جلوگیری از پوکی استخوان در سنین بالاتر بسیار مفید بوده  و این امر از دیگر اثرات وجود پتاسیم در موز است زیرا پتاسیم با افزایش از دست رفتن کلسیم بدن از طریق ادرار (که در نتیجه مصرف نمک زیاد این اتفاق افتاده)، مقابله کرده و مانع از این شده که استخوان‌ها به سرعت نازک شده و تحلیل بروند.

گرد موز برای پایین آوردن کلسترول مناسب بوده و افرادی که کلسترول خون آنها نوع LDL زیاد بوده بهتر است به مدت ۱۴ شب شام فقط موز میل کنند و به عنوان درمان اسهال و اسهال خونی کاربرد داشته.

موز تقویت‌کننده و آرامش‌دهنده معده بود و اسید اضافی معده را به حال طبیعی در خواهد اورد و مانند یک آستر، جدار معده را پوشانده و سبب کاهش ناراحتی می شود و سلول های پوششی سطحی معده را تقویت و مقاوم کرده  و باعث می شود که سد مقاومی در برابر نفوذ عوامل زیان آور ایجاد شود.موز درمان‌کننده زخم معده و روده بوده  و شفای سلولهای فرسوده اولسرها و همچنین جلوگیری از گاسترین و التهاب معده بسیار مفید میباشد

موز  دارای پنج نوع ویتامین B بوده که انها شامل: تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، پیریدوکسین و فولات می باشند که  ویتامین ب نقش حمایتی دربهبود عملکرد سیستم عصبی مغز داشته و به بهبود عملکرد قلب و عضلات نیز کمک خواهد کرد و ویتامین B به عنوان نقش اساسی در واکنشهای بیوشیمایی در بدن نیز فعالیت خواهد کرد

خیلی مهم است که میزان پتاسیم خون را در حد متعادل نگه داشته شود که دچار بیماری هایی چون فشارخون نشوید و موز یکی از بهترین منابع پتاسیم به شمار رفته  توصیه می شود که صبح ها یک عدد موز مصرف کنید تا بتوانید فشارخونتان را همیشه در بهترین وضعیت نگه دارید.همچنین برای افرادی که رژیم غذایی برای داشتن فرزند پسر هستند موز را در الویت قرار دهند

موز میوه‌ی نرمی بوده و برای بچه‌هایی که شروع به غذا خوردن میکنند فوق‌العاده است و همچنین برای آن‌هایی که دندان درآورده و دندان‌درد دارند نیز  مفید بوده و برای تسکین دندان‌های تازه در آمده موز پوست‌کنده و یخ‌زده فوق‌العاده بوده به خاطر اینکه موز سرد سب تسکین لثه‌ها شده

مصرف موز به درمان افسردگی و بهبود خلق و خوی فرد کمک شایانی کرده و موز حاوی تریپتوفان بوده که این ماده در گوشت بوقلمون نیز پیدا میگردد که بر اساس پژوهش های انجام شده مشخص شده که این ماده در بهبود خلق وخوی و ایجاد احساس ارامش و تسکین علائم افسردگی نقش بسزایی داشته، اما شاید از ما بپرسید که چگونه این عمل به وقوع می پیوندد؟ جواب ساده بوده و تریپتوفان موجود در موز تحت تاثیر ویتامین B قرار گرفته و سبب تبدیل آن به سروتونین شده  و سروتونین که ازآن به هورمون شادی یاد می شود کمک زیادی در بهبود خلقو خوی فرد و ایجاد احساس ارامش کرده و تصور شده است که میزان کم سروتونین در مغز موجب ابتلا به افسردگی شده و این گروه همچنین متوجه شدند که عصاره پوست موز با بازسازی سلول های شبکیه، از این ناحیه در برابر آسیب ناشی از نور محافظت می کرده و پژوهشگران معتقدند که مصرف پوست موز از طریق مصرف آب ناشی از جوشاندن پوست موز و یا انداختن پوست موز در آب میوه گیری و نوشیدن آب آن به کاهش افسردگی کمک خواهد کرد

تاثیر موز در بارداری و شیردهی

موز از سقط جنین جلوگیری کرده و خانمهایی که بچه سقط می‌کنند موز همیشه میل کنند وخانم‌های باردار سوزش معده و تهوع‌ صبحگاهی دارند این عارضه را  با موز  رفع کنند.

موز حاوی پتاسیم بوده و به مبارزه با خستگی در دوران بارداری و کسب سریع انرژی کمک کرده و افزایش خطر ابتلای جنین به بیماری یرقان(زردی)، به نظر می رسد چیزی صحت نداشته  و برخی دیگر مصرف موز توسط زنانی که نوزادان آنها دارای یرقان هستند را در دوران شیردهی ممنوع اعلام نموده اند

تاثیر موز بر پوست

برای تسکین خارش بدن موز نرم را بکوبید با آب لیمو مخلوط کنید در محل خارش بمالید.

برای از بین بردن حلقه‌های روی گردن و از بین بردن چین و چروک گردن موز کاملاً رسیده  را به مقدار یک عدد نصف استکان روغن بادام شیرین یک قاشق عسل اینها را خوب له کرده وبر  روی باند پهن کنید دور گردن بپیچید به مدت ۲ ساعت بگذارید تا خوب بماند.

برای باز شدن رنگ چهره و از بین بردن لکه‌های سیاه موز را با تخم خربزه مخلوط کنید و ماسکی را تهیه به روی لکه‌ها مالیده شود به مدت 15-20 دقیقه خوب بماند و از پوست موز برای سفید کردن دندان هایتان  استفاده کنید

برای التیام زخم‌ها و جلوگیری از سوختگی پوست موز را بسوزانید و گرد آن را بر روی زخم ریخته و باقرار دادن قسمت داخلی پوست موز روی جای نیش حشرات بر پوست، خارش و سوزش آن را به راحتی از بین ی رود و ضماد موز برای سوختگی در اثر آتش مفید و اگر بلافاصله بکار برده شود از تاول زدن جلوگیری خواهدکرد

مضرات موز

در واقع موز میوه بی ضرری بوده اما  فقط موزهای خام برای افرادی که دستگاه گوارشی حساسی دارند، ممکن بوده که تولید امتلاء معده و نفخ و یبوست  کند و به علاوه افرادی که نمی توانند مواد قندی را بخوبی هضم کنند، و همچنین عده ای از مبتلایان به ورم روده، به خصوص بیماران مبتلا به قند و افراد چاق، به دلیل زیادی قند موجود در موز نباید مصرف کنند.

موز نفاخ بوده و زیادخوردن آن خصوصاً در سرد مزاجان تولید گاز معده کرده برای رفع این عارضه باید پس از موز کمی نمک میل کنند

  http://www.melikala.com منبع ملی کالا

اضافه کردن نظر