تره‌ فرنگی یا گندنا که در قدیم  در ایران به ان  تره ى شامى نیز میگفتند و با نام علمی: Allium ampeloprasum یک سبزی خوراکی از سرده والک و از خانواده نرگسیان میباشد ، این سبزی که مصارف گوناگون خوراکی را داشته که معمولاً بدون طبخ مصرف نمیگردد و لازم است که تفت داده بشود.

تره فرنگی از مهمترین سبزی‌ها با ارزش غذایی بالا و اثرات دارویی قابل توجه به شمار رفته و اثرات ضدسرطانی و آنتی‌بیوتیکی در مقابله و پیشگیری از سرماخوردگی و آنفلوآنزا و تب یونجه را تسکین می بخشد و بیماری‌های روده داشته و با این‌حال توجه داشته باشید که عصاره‌ی این سبزی سمی بوده و مصرف این عصاره، ممکن است  که باعث سردرد، تهوع و در موارد حاد مرگ نیز شود.

تره ‌فرنگی یکی از سبزی ‌های پر خاصیتی بوده که رویش آن در فصل بهار بیشتر میباشد که این سبزی از خانواده ی پیاز و مثل آن نیز سودمند و سرشار از ویتامین و املاح معدنی میباشد که دارای برگ‌ های سبز رنگ به شکل نوار با غلاف دراز میباشد.

تره فرنگی دارای برگ های سبز تیره و گردنی سفید رنگ بوده و یک تره فرنگی خوب نباید زردرنگ و پلاسیده و پیاز آن شکسته و ضرب در ان دیده باشد و تره فرنگی پخته شده اگرچه زود فاسد شوند، می توان آن را برای دو روز در یخچال نگه داری کرد و همچنین تره فرنگی را می شود برای سه ماه در فریزر نگه داری نمود و تره فرنگی با طعمی بهتر و شیرین تر از پیاز، طعم غذا را بدون این که طعم خود را قالب کرده و  بهتر می سازد. ،  این گیاه دارویی  از خانواده ی پیاز، موسیر و پیازچه میباشد ودارای مزه و طعی شبیه موسیر و کمی شیرین تر و خوش طعم تر بوده.

مصری ها، یونانی ها و رومی های باستان از تره فرنگی به خاطر خواص دارویی اش استفاده کرده که این گیاه برای بهبود و تسکین مشکلات تنفسی، خواص ادرارآور و تصفیه گر آن بسیار مورد استفاده میباشند و تره فرنگی قدرت زیادی در دفع اسید اوریک نیز داشته و از این جهت برای افرادی که به نقرس یا آرتریت مبتلا هستند، مفید میباشد.

انواع تره‌ فرنگی

تره‌ فرنگی ۲ نوع دارد: یکی نوع دارای پیاز کوچک‌ تر و دیگری پیاز بزرگ ‌ترمیباشد. اغلب آن هایی که پیاز بزرگ ‌تر دارند را خام نمی‌ توان خورد و معمولا به صورت پخته در تهیه سوپ‌ های مختلف و کوکو به کار می ‌برند و تره‌ هایی هم که پیاز کوچک‌ تر دارند را به صورت خام در سالاد سبزی استفاده می نمایند.

 ترکیبات موجود در تره ‌فرنگی : این گیاه دارویی سرشار از ویتامین‌ های B و C خوب است که بدانید ویتامین C، آهن، منیزیم و کلسیم تره ‌فرنگی کمتر از سبزی تره میباشد  و دارای مقادیر قابل توجهی املاح معدنی نظیر: آهن( عامل اکسیژ‌ن‌ رسانی به خون و مفید برای افزایش گلبول‌های قرمز خون )‌، منیزیم(دارای خاصیت ضد سرطان و مفید برای اعصاب و تعادل عمومی بدن میباشد)‌، گوگرد(ضدعفونی‌ کننده قوی)‌، پتاسیم(کاهش ‌دهنده فشارخون)‌ و فسفر(تقویت کننده حافظه)‌ ، سیلیس( برای انعطاف و نرمی استخوان‌ها و پوست مفید است)، اسید فسفریک(تقویت کننده‌ی سیستم عصب بوده)میباشد البته دارای سلولوز و موسیلاژ نیزهست

خواص تغذیه ‌ای وخواص دارویی تره فرنگی

معمولا سوپ تره ‌فرنگی را به بیماران مبتلا به سوء هاضمه و افرادی که مبتلا به رماتیسم و کم‌ خونی میباشند توصیه می‌ شود که این سوپ معده‌ های ضعیف را تقویت نماید و در عین حال خاصیت ملینی هم دارد و این سبزی در هنگام پخته شدن از خود لعاب لزجی تراوش کرده که به همراه تار و پود سلولزی‌ اش می ‌تواند بقایای مدفوع و سموم روده را به خارج دفع نماید و لذا برای مبتلایان به یبوست و بواسیر بسیار ضروری است.

تمام برگ‌ های سبز تره ‌فرنگی به علت دارا بودن مواد گوگردی ضد عفونی‌‌ کننده قوی بوده و باعث تقویت دستگاه ریوی نیز میگردد و این مواد از طریق خون وارد ریه‌ ها گردیده و عفونت ‌های مجاری تنفس و ورم گلو را التیام خواهد بخشید و از لحاظ خاصیت ادرارآوری در درجه اول قرار گرفته و لذا با خوردن خام تره‌ فرنگی در انواع سالادها به حفظ سلامتی خود کمک بسزایی می نماید.

مصرف این سبزی مفید پس از غذا، مانع از ترش‌ کردن می‌ شود و خلط ‌آور خوبی بوده و غریزه جنسی را نیز تقویت می‌ نماید و  خاصیت تره‌فرنگی به خاطر وجود فلاوونوئید و آنتی‌اکسیدانی به نام کامپوفرول (Kaempferol) بوده که می‌تواند میزان سروتونین و دوپامین را ثابت نگه داشته که  این دو ناقل عصبی (نروترانسموتور) با استرس مقابله و احساس آرامش  را ایجاد کرده .

میوه ان  بسیار خنک و ضد رطوبت بدن بوده و راه ورود میکرب ها را به عروق خواهند بست و از خونریزى و فساد خون جلوگیرى کرده  و همچنین رقت خون را درمان کرده دارای خاصیت ملین و اشتهاآور بوده و ادرار را نیز زیاد مى کند ،مسکن صفرا و پاک کننده صفرا از امعاء بوده و بهترین درمان روماتیسم و تصلب شرائین بوده که  براى افرادی که از درد معده رنج برده و  میوه ى خوبى دارد و از تحریکات جلدى جلوگیرى کرده.

قندش براى مبتلایان به مرض قند مفید و مداوا بودهو خوردن آن تنفس را آسان و تنگ نفس را درمان میکند و شربت ان براى مبتلایان به تب و آبله مرغان و سرخک بسیار مفید بوده و غرغره جوشانده ان براى درمان دردگلو و آنژین سود فراوان داشته.

سکنجبین میوه تره خنک کننده بوده و براى رفع یرقان و التهاب صفرا و کبد سودبخش میباشد و میوه ان مقوى احشاء رحم نیز میباشد ، ضماد برگ ان برای زخم هاى سرد و برآمدگى چشم از حدقه مفید بوده ، عصاره برگ و ساقه من که تازه چیده و کوبیده و با کمى صمغ مخلوط کرده که  جهت امراض ‍ چشم مخصوصا جوش پلک و ریزش اشک و ناخنه و ورم پلک چشم مفید بوده و جویدن برگ لت برای  ورم لثه و رفع بى حسى بسیار مفید بوده و جوش هاى دهان را از بین برده و بوى بد دهان را برطرف کرده

نوشیدن آب برگ و ساقه تره فرنگی  که تازه هم باشد با کمى صمغ عربى برای  تقویت معده و خونریزى معدى و بند آمدن اسهال و معالجه بواسیر نافع میباشد  و در طب سنتى ایران نوشته شده که اگر زنى در هنگام رگل جوشانده برگ و میوه تمشک بنوشد در آن ماه از آبستن شدن معاف میشود نوعی جلوگیری از بارداری میباشد.

گل  ان  اسهال را بند خواهد اورد و ضماد برگ ان نیز  بر روى دکمه بواسیر خونى نافع و  میوه ى اس قابض ترین اعضاى ان است  و نوشیدن جوشانده ى ریشه ان  علاوه بر بند آمدن اسهال ، سنگ کلیه و مثانه را خرد کرده و ضماد برگ تره ورمها را فرو نشانده و کورک و دمل را باز کرده  و مانع زیادشدن زخم هاى خوره اى بوده .

مالیدن عصاره میوه ى ان برای  زخم هاى آبدار و چرکى مفید است و  آنها را خشک کرده  و گل های ان نیز همین خاصیت را داشته.

ضماد برگ و ساقه هاى نازک ان جهت درد بیخ ران و کوفتگى پا که در اثر ورزش و راه پیمایى عارض گردد و نافع است  و پخته شدن برگ و میوه ان نیز  مو را سیاه خواهد کرد و خضاب خوبى بوده و مداومت در استفاده از آن ، مانع سفید شدن مو بوده و این خاصیت به دلیل داشتن فلز منگنز بوده که در آن زیاد بوده و عامل سیاهى موى بدن انسان نیزمى باشد و میوه ان  پادزهر سموم حیوانى بوده و مخصوصا ضد سم مارماهى شاخ دار میباشد و مقدار خوراک عصاره و گل تن در حدود 9 مثقال بوده

غذاهای که با تره فرنگی درست میشود

سوپ تره فرنگی

مقدار لازم : تره فرنگی یک دسته ، روغن یک چهارم پیمانه ، آرد نصف پیمانه ، آب گوشت یا مرغ ۶ پیمانه،زرده تخم مرغ  دو عدد ، خامه ترش میزان قاشق سوپ خوری ،نان خشک سرخ ریز شده نصف پیمانه و نمک و فلفل به میزان کافی

در ابتدا تره فرنگی را بشرید و بخش  های اضافه و ریشه ی آن را جدا نموده و به صورت حلقه های مساوی ان را برش دهید وسپس آن را در روغن تفت داده و آرد را در یک ظرف کوچک با آب سرد حل کرده و بر روی تره ها ریخته و سپس آبِ گوشت یا مرغ را به آن اضافه کرده و بگذارید چند جوش  بخورد تا بوی خامی آرد هم گرفته شود و سپس نمک و فلفل را اضافه کرده و در موقع کشیدن، زرده ی تخم مرغ را با خامه ی ترش و چند قطره آبلیمو را نیز مخلوط کنید و به سوپ اضافه و روی سوپ را می توانید با نان خشک سرخ شده در اخر تزیین کرده.

کوکوی تره فرنگی

هنگام طبخ کوکو باید از شعله ی ملایم استفاده کرده تا روغن آن نسوزد و محتویات آن از جمله تخم مرغ به آرامی مغزپخت خواهد شد که در این روش پخت، تخریب مواد مغذی به حداقل خود رسیده و چون ویتامین C سبزی ها به حرارت حساس بوده و در ضمن پخت از مقدار آن بسیار کاسته نیز میگردد و با این کوکو از سالاد گوجه فرنگی و خیار استفاده نمایید تا کم بود ویتامین C این غذا جبران گردد و جهت مقوی تر شدن وحتی میتوانید برای خوش مزه شدن کوکو می توانید از گردو نیز استفاده کنید.

املت تره فرنگی

ابتدا فلفل دلمه ای را به میزان  پنج دقیقه تفت داده و زیره نیز  به آن اضافه کنید و سپس تره فرنگی ها بعد از خرد کردن بریزید و در تابه را بگذارید تا تفت خورده و نرم گردند و آن گاه مقداری نمک و فلفل روی تره فرنگی ریخته و اسفناج ها را به صورت درسته بر روی تره فرنگی ریخته و در تابه را باز ببندید تا بخارپز گردند وسپس  پس از چهار دقیقه مواد را هم زده تا  تخم مرغ را به همراه نمک، فلفل، کمی زیره، ریحان و جعفری خرد شده خوب هم زده و بر روی مخلوط داخل تابه ریخته و در تابه را بسته تا تخم مرغ با حرارت ملایم بپزد و سفت گردد و در صورت تمایل، پنیر رنده شده را هم بر روی املت بپاشید و چند دقیقه در فر قرار دهید.

خورشت تره فرنگی

ابتدا تره فرنگی را خرد کنید و تفت بدهید و کنار بگذارید ، سپس پیاز را سرخ کنید، مقداری  زردچوبه، گوشت، نمک و آب را به آن اضافه کرده و وقتی گوشت کاملاً پخته شد تره فرنگی را اضافه نمایید و پس از ده دقیقه، آبلیمو و زعفران را اضافه و بعد از آماده شدن آن را با برنج سرو کنید.

گراتن تره فرنگی

تره فرنگی را خرد کنید در آب و نمک بجوشانید تا به خوبی بپزد، سپس در صافی بگذارید تا آب آن گرفته و ظرف نسوز کم عمق مناسبی را چرب کرده و مقداری از سس را ته ظرف ریخته و کمی پنیر بر روی آن بپاشید و گل کلم را روی آن ریخته و با بقیه ی سس روی آن را وشانده و روی آن پنیر ریخته و نیم ساعت در فر قرار دهید.

 سوپ تره فرنگی

معمولاً سوپ تره فرنگی، به بیماران مبتلا به سوءهاضمه و افرادی که مبتلا به رماتیسم و کم خونی میباشند، توصیه شده که این سوپ معده ‎های ضعیف را تقویت نیز میکند و تره فرنگی نگینی خرد شده را با روغن مایع تفت داده و سپس گوجه فرنگی را اضافه و وقتی که کمی تفت خورد برنج نیم پز را نیز اضافه کرده تا با هم بجوشد و برنج نیز بپزد. ماست، آرد و تخم مرغ را با هم مخلوط ککنیدرده و کم کم به سوپ اضافه و بگذارید حتما جا بیفتدو سپس هم نمک و فلفل را به آن اضافه و با نان سرو کنید.

سوپ شیر با تره فرنگی

تره فرنگی ها را تمیز  و خرد کنید. سپس در آب سرد بریزید و در صافی بریزید و حال پیاز را پوست کنده، شسته و به صورت باریک برش بدهید و سیب زمینی ها را نیز پوست و نازک برش دهید. پیاز و تره فرنگی را با هم تفت دهید و نمک و فلفل را افزوده که  به مدت 8-7 دقیقه حرارت بدهید  تا بپزد، اما دقت داشته باشید که  رنگ آن ها تغییر نکند و سیب زمینی ها را به همراه آب مرغ بر روی حرارت ملایم پخته و همه ی مواد را با هم مخلوط و بگذارید مقداری خنک شود و سپس در مخلوط کن ریخته  تا به صورت پوره دربیاید و مواد را از صافی عبور داده  تا یک دست شود و در نهایت شیر و خامه را نیز اضافه و  توجه داشته باشید که پس از اضافه کردن خامه، سوپ نجوشد.

خورشت قارچ و تره فرنگی با مرغ بریانی

ابتدا تره فرنگی و فلفل دلمه ای را با هم تفت داده و سپس آب به آن اضافه کنید تا سبزی ها کمی بپزد و نرم شود و پس از ان قارچ و ادویه دلخواه و نمک و کره را به آن اضافه کنید و قارچ که پخته شد به آن سس سفید اضافه کنید و زیر شعله را کم  نمایید و قبل از سرو، خامه را به آن اضافه کنید، سپس در ظرف مورد نظر ریخته و تکه های مرغ را روی این خورش قرارداده و این خورشت را می توانید بدون مرغ با انواع پاستا یا پوره ی سیب زمینی سرو نمایید.

تارت تره فرنگی و پیاز

آرد را با کره خوب مخلوط کرده و زرده ی تخم مرغ را هم بزنید و با نمک و آب به خوبی مخلوط کنید و بعد این مخلوط را به کره و آرد اضافه کرده و بگذارید این مخلوط برای نیم ساعت در هوای اتاق به خوبی بماندو سپس آن را با وردنه نازک کرده و در یخچال قرار دهید بر  روی خمیر کره بمالید و پیاز خرد شده را با تره فرنگی بر روی آن قرار بدهید. سپس تخم مرغ را با خامه خوب هم زده و روی تره فرنگی و پیاز ریخته و پنیرپیتزای رنده کنید و روی آن بپاشید و تارت را برای نیم ساعت درون فر قراربدهید تا بپزد.

خوراک مرغ و تره فرنگی

در ابتدای کار پیاز، تره فرنگی، نمک، فلفل و سیر را تفت داده و مرغ را قطعه قطعه کنید و به آن اضافه کرده و لوبیا، ذرت، هویج و سیب زمینی را با آب جوشانده در قابلمه ریخته و روی حرارت متوسط قرار بدهید. سپس گوجه فرنگی را به آن اضافه کنید و چند دقیقه ی دیگر روی شعله ی ملایم اجاق گاز قرار بدهید.

خوراک سیب، تره فرنگی و سیب زمینی

سیب زمینی ها را همراه با تره فرنگی بخارپز کرده و سپس ظرف مخصوص فر را کمی چرب کرده و نصف سیب زمینی ها را در آن ظرف پیده و تمام تره فرنگی را به صورت یک لایه بر روی آن ریخته و پوست سیب ها را کنده و هسته ی آن را نیز دربیاورید و به صورت مکعبی شکل خرد نمایید و پیاز، کرفس و سیب ها را تفت  تا زمانی که پیاز و کرفس نرم شود و هم چنین می توانید نشاسته ی ذرت را اضافه کنید و خوب مخلوط کرده و شیر را کم کم اضافه و پخت را ادامه داده  تا این که سس کمی غلیظ گردد و آن را روی سیب زمینی و تره فرنگی ها ریخته وسپس با باقی مانده ی تکه های سیب زمینی روی آن را پوشاتده و در ادامه  روغن زیتون را با برس روی سیب زمینی ها مالیده و نمک، فلفل، پودر تخمه ی کدو تنبل و کنجد را بپاشید و در اخر درون فر بگذارید و وقتی سیب زمینی های روی غذا قهوه ای شد، غذا آماده ی خوردن میباشد.

سالاد سیب زمینی و تره فرنگی

برای تهیه سالا ابتدا سیب زمینی ها را آب پز کنید و پوست آن ها را بگیرید و  تره فرنگی ها را ریز خرد کرده و تخم مرغ را خرد کنید  و با تره فرنگی، به سیب زمینی ها اضافه کرده و مایونز، نمک و فلفل را به مخلوط فوق افزوده و هم بزنید. دقت کرده که سیب زمینی ها، خرد یا له نشوند  و سالاد آماده را در ظرف مورد نظر ریخته و تا زمان سرو در یخچال نگه داری شود و به جای یک پیمانه سس مایونز، می توانید از مخلوط نصف پیمانه سس مایونز و نصف پیمانه ماست استفاده نمایید.

ملی کالا

اضافه کردن نظر