پونه  PENNYROYAL  با نام عربي : حبق ( Hhabaq) و نام فرانسوي : Pouliot ونام آلماني : Polei-Minze و همچنین نام هاي مترادف : Mentha exigue,Pulegium vulgar خانواده : Labiatae (نعناع ) با نام علمی: Origanum vulgare از گیاهان خانواده نعناعیان و در دسته گیاهان دارویی قرار گرفته  و نام‌های دیگر این گیاه  نعناع آمریکائی، گیاه پشه و سبزی پودینگ بوده.

گیاهی از سرده نعناع و تیره لب گلی‌ها بوده و له شده برگ‌های آن دارای عطر نعناع میباشد. مصارف شناخته شده آن در مصرف آشپزی و شیرینی پزی کاربرد داشته و در طب سنتی بعنوان آرامبخش و مسکن و نیز در سقط جنین بکاربرده  می شود و دارای  اسانس گیاه معطر در صنعت عطر سازی کاربرد داشته و دارای ماده سمی پولگون است.

گیاهشناسی: گیاهی علفی با ساقه ای راست و کوتاه به رنگ سبز تند با گل های ریز صورتی یا آبی بوده  که برگ هایی شبیه نعنا، بیضی شکل  اما کوچک تر و نوک تیزتر بوده و ارتفاع آن ۱۰ تا۳۰ سانتی متر و تمام اعضای هوایی آن قابل استفاده بوده.فصل گرما زمان رویش گیاه پونه  بوده  و  این گیاه در خاک‏ های مرطوب و غنی از مواد آلی مانند کود برگ به خوبی رشد نموده و این گیاه نوع دیگری به نام پونه کوهی را داراست که مرغوبترین نوع پونه وحشی در کنار چشمه ها و آب ذوب شده برف ها می روید و بهترین فصل برای چیدن پونه وحشی اوایل فروردین تا اواسط اردیبهشت می باشد.

پونه در نقاط و دشت های مرطوب  مانند  كنار نهرها و یا داخل جوی ها و چشمه ها و كنار باتلاق ها می روید و در اروپا، آفریقای شمالی، حبشه و مناطق مختلف آسیا به طور وحشی قابل رویش بوده و در ایران در مناطق شمالی ایران در مازندران و گیلان در اطراف رشت و در ماسه زارهای غازیان و نقاط مرطوب لاهیجان به طور خودرو دیده شده و  در مازندران نوعی از آن كه پونه آبی است یا نام محلی سرسم خوانده شده است.

در یونان باستان و در روم قدیم  این گیاه کاربرد داشته و یونانیان برای معطر کردن شراب از آن استفاده می‌ نمودند. در کتاب آشپزی رومیان (اِپیسوس)  این گیاه را بهمراه پونه کوهی و انجدان رومی و گشنیز در بسیاری از دستورهای غذائی بکار برده اما امروزه مصرف کمی در آشپزی دارد،هرچند روغن پونه بسیار سمی است، اما مصرف این گیاه بصورت تازه وخشک متداول و رایج بوده. مهاجرین اولیه در آمریکا از پودر خشک شده پونه برای دفع حشرات استفاده و در تاریخچه انجمن سلطنتی لندن خاطرنشان شده‌است که این انجمن استفاده از پونه را برای کشتن مار زنگی پیشنهاد داده‌ شده .

ترکیبات موجود در پونه: از نظر ترکیبات شیمیایی وجود اسانس روغنی فرار به مقدار ۵۲۵/۰-۴۵/۰ درصد در فودنج جبلی تایید گردیده است در  بررسی‌های دیگری نشان داده شده که اسانس روغنی موجود در فودنج جبلی در حدود ۵۰ درصد شامل تیمول  بوده  به علاوه ترکیب اسانس روغنی فرار گیاه  دارای دی ال  پینن دی پنتن، لینالول، مقداری بی سیکلیک سسکیترپن و تری سیکلیک سسکی ترپن می‌باشد. اسانس روغنی فرار یا روغن منتول  دارای مقداری تانن، مواد رزینی و حاوی مقدار زیادی ویتامین  A و B و C و کلیسیم  بوده است

دارای ترکیبلت دیگری مانند: پونه حاوی 1 تا 2 درصد اسانس مايل به زرد و يا سبز بوده و پولگون موجود در اسانس برگ آن از 9 درصد در نوع برزيلي تا 30 درصد در انواع آمريکايی وجود داشته  وگفته شده که ميزان پولگون گونه های اروپايي از 90 تا 94 درصد مي بوده وموادی که به طور طبيعي در اسانس پونه وجود داشته اند  و يا خود به خود اکسيده مي شوند ، شامل  :آلفايي نن ، بتاپي نن ، ليمونن ، 3 ـ اکتانول . 3 ـ اکنانول ، پاراسيمن ، 3 ـ اکتيل استات ، منتون ، ايزومنتون ، پولگون ، ايزوپولگون ، پي پريتون ، سيس و ترانس پولگون اکسايد و کاريوفيلن  بوده .

سایر ترکيبات شامل اسيدلوريک ، اسيد ميريستيک ، اسيد پالميتيک ، سالي سيل آلدهيد ، ديوسزمين و هسپريدين است . دانه هاي خشک پونه حاوي تا 25 درصد پروتئين ، 27 درصد چربي ، 11 درصد خاکستر ، 0/9 درصد کلسيم ، 05/ درصد سديم و تا 1/5 درصد پتاسيم مي بوده است .

ابوعلی سینا حکیم بزرگ ایرانی با برشمردن انواع پونه می گوید که پونه گوهری  میباشد لطیف و پونه ی کوهی از پونه جویباری  دارای خواص دارویی قوی تر بوده .

شرایط محیط رشد پونه:

در کل گیاهان جنس نعناع را در اکثر نقاط می توانند  کشت شوند ، اما مناطق خیلی سرد برای کشت این گیاه مناسب نبوده و مواد و عناصر غذایی فراوان و آب کافی برای رویش این گیاهان ضروری  بوده وچنانچه سطح خاک از برف پوشیده شده باشد، اندام های زیرزمینی در -17 درجه سانتیگراد زنده  خواهند ماند و فعالیت بسیار خفیفی  راخواهند داشت ، بطوری که  این اندام های قادرند تا سرمای -30 درجه سانتیگراد را هم برای مدت محدودی تحمل کنند و گیاه در دو تا سه درجه سانتیگراد شروع به رویش می کنند اما  درجه حرارت مطلوب برای رویش این گیاهان حدود 10 درجه سانتیگراد می بوده است. در آغاز رشد گیاه و تشکیل ساقه ها و برگ های جوان، سرما مناسب نیست و ممکن  بوده که  باعث خشک شدن آن شود  ،اگرچه در این مرحله سرمای -8 درجه سانتیگراد را هم می تواند برای مدت کوتاهی تحمل کند، درجه حرارت مناسب به منظور تسریع در رشد و نمو گیاه و همچنین افزایش در تولید اسانس، 18 تا 20 درجه سانتیگراد  بوده و باید در این دما کشت شوند و  برخی از محققان معتقد هستند  که هر چند در درجه حرارت های بالاتر (22 تا 25 درجه سانتیگراد) مقدار تولید اسانس در گیاه افزایش یافته ، ولی در مقدار منتول اسانس تأثیر منفی داشته و باعث کاهش آن می شود.

پونه گیاه  شب کوتاه بشمار امده  و کشت آن در شرایط روز بلند سبب افزایش محصول گردیده  و در سنتز اسانس آن نیز تأثیر مثبت  را دارد به همین جهت همواره توصیه می شود که این گیاه در دامنه جنوبی تپه ها کشت گردد،این گیاه دارای ریشه های سطحی بوده که قادر به جذب رطوبت از اعماق زمین نمی باشد، لذا آبیاری مناسب در طول رویش آن ضروی بوده و این گیاه در طول رویش به حداقل 700 تا 800 میلیمتر بارندگی آبیاری نیاز داشته است به همین جهت باید آن را همواره در مناطقی که از نظر آب غنی باشند کشت نمود. گیاهان از 3 تا 4 هفته بعد از رویش تا قبل از گلدهی به مقادیر مناسبی آب نیاز داشته اند و باید تحت آبیاری منظم قرار گیرند، مقدار اسانس تولید شده در پیکر رویشی با مقدار رطوبت خاک رابطه مستقیم داشته و بهمین دلیل برای تولید محصولی باکیفیت مطلوب، رطوبت خاک در طول رویش باید معادل 80 درصد باشد.

باید توجه داشتکه علاوه بر آب و نور کافی، مواد و عناصر غذایی مناسب در خاک برای کشت پونه ضروری بوده و باعث افزایش عملکرد می شوند. خاک مناسب برای کشت گیاه پونه ، خاک لوم شنی حاوی  با مقدار زیادی مواد و ترکیبات هوموسی بودهو خاک های چرنوزیوم (خاک سیاه) و پیت با ساختمان مناسب و حاوی مواد و عناصر غذایی کافی، برای کشت آن مطلوب  وضروری است و باید از کشت آن در خاک های رسی و اشباع از آب و خاک هایی که PH آن بالاتر از 8.5 است، اجتناب نمود. به طور کلی، خاک های اسیدی و زهکشی شده، خاک های مناسبی برای کشت این گیاهان می بوده است البته بطور کلی این گیاه در خاک‌های مرطوب و غنی از مواد آلی مانند کود برگ به خوبی رشد خواهد کرد.

تکثیر گیاه پونه:یکی از روش های تکثیر این گیاهان کشت بذرهای آنها بوده و بذرهای پونه به خوبی جوانه خواهند زد و همچنین تکثیر از طریق ریشه رست ها، پاجوش ها و قلمه های ساقه، روش های دیگری برای ازدیاد این گیاهان می بوده است.

کاشت و پرورش پونه کوهی: کشت  بسیار آسان  بوده بظوری که  پونه کوهی را می توان از طریق دانه، قلمه و یا با استفاده از گلدان آماده آن پرورش  و قبل از آخرین سرمای منطقه ای که در آن زندگی می کنید، بذرهای پونه کوهی را در خانه نشا نموده وباید توجه داشت که  بذرهای پونه کوهی نیازی به پوشانده شدن توسط خاک را نداشته و بعد از قرار دادن بذرها بر روی خاک، آن ها را با آب مرطوب نموده  و سپس سینی نشا یا ظرف کاشت را با یک پلاستیک پوشانده  تا رطوبت کافی  حفظ شود، سینی نشا را در یک مکان آفتابی، مثلا پشت یک پنجره آفتاب گیر قرار داده وباید توجه داشت که  بذرهای پونه کوهی برای جوانه زدن به نور خورشید نیاز دارند که در سطرقبلی توضیح داده ایم و بذرهای پونه کوعی معمولا کمتر از یک هفته جوانه می زنند و پس از این که اندازه نهال های پونه کوهی به 15 سانتی متر رسیده  پس از رفع سرما آن ها را به زمین منتقل نموده تا براحتی از تنش سرما درامان باشن و همچنین می توان نهال ها را به گلدان های بزرگ تر منتقل نمود و در خانه یا خارج از خانه نگهداری کرد و فاصله بین نهال های پونه کوهی در زمین باید در حود  30 سانتی متر در نظر گرفته شود.

خاک مناسب خاکی است که  زهکشی خوبی داشته و کود هم لازم نداشته و کاشت زمانی که گیاهان در زمین پا بر جا می شوند به توجه زیادی نیاز نداشته  وگیاه پونه کوهی تا حد زیادی می تواند خشکی را تحمل نماید  و به آبیاری زیادی  هم نیاز نداشته است و تنها در صورت خشکی شدید باید آبیاری انجام گردد ،این گیاه مقاوم معمولا می تواند از خودش مراقبت وبرای این که پونه کوهی عطر و طعم مطلوب تری داشته باشد (در صورتی که برای نیازهای آشپزخانه کاشته می شود) و یا برای این که گیاه رشد با شاخ و برگ کمتری را داشته باشد، زمانی که گیاه پونه کوهی شروع به شکوفه دادن کرد باید این شکوفه ها را بچیندو PH مناسب برای رشد پونه کوهی 5/5 تا 7 در نظر گرفته شده و پونه کوهی به راحتی گسترش پیدا خواهد کرد و در اواخر بهار برای پرپشت شدن گیاهان پونه کوهی، می توان یک سوم آن را قطع نمود.

آفات و بیماری های پونه کوهی

پوسیدگی ریشه، کنه های عنکبوتی و شته ها تنها عوامل آسیب رسان به پونه کوهی بوده  و اطمینان حاصل شود  که پونه کوهی در یک خاک با زهکشی خوب کاشته و در این صورت از مبتلا شدن گیاه به بیماری، پژمردگی و قهوه ای شدن یا لکه دار شدن آن جلوگیری می گرددو در باغ ها، پونه کوهی را با مرزنجوش شیرین اشتباه می شده که  هر چند این دو گیاه را می توان به وسیله عطر و طعمی که دارند از هم متمایز نمود.

برداشت گیاه پونه کوهی

گیاه پونه کوهی یک گیاه دارویی با خواص منحصر به فرد محسوب شده  و هم در پخت و پز از آن استفاده می شود. زمانی که گیاه پونه کوهی به ارتفاع 15 سانتی متر برسد، در هر زمانی که بخواهید می توانید از آن استفاده نمود و آن را برداشت کرد. جدا کردن جوانه های گل از گیاه پونه کوهی باعث می گردد که  گیاه طعم بهتری داشته و  بهتر است برگ های پونه کوهی را صبح ها زمانی که قطره های شبنم روی آن ها خشک شده اند، برداشت نمود وبرگ های تازه پونه کوهی را می توان در فریزر نیز قرار داد و آن ها را ذخیره کرد تا همیشه عطر روز اول را داشته باشد وهمچنین می توان برگ ها در یک جای تاریک با تهویه خوب قرار داد تا خشک و  بعد از خشک شدن برگ ها، باید آنها را در یک ظرف در بسته  قرار داده و محفوظ از هوا بریزید.

گیاه پونه کوهی باید با فاصله از زمین بریده و در صورتی که پونه کوهی در زمین کاشته  گردد، برای حفظ آن در زمستان باید با یک لایه مالچ پوشانده و اگر پونه کوهی در گلدان کاشت شود  و در خانه نگه داری گردد، در تمام سال پونه کوهی تازه خواهید داشت و می توانید از آن استفاده نموده  و لذت  کافی از عطر و طعمش را ببرید وپونه کوهی یک گیاه خوشمزه و مفید  بوده و به سبزیجات باغی برای خوراک سبزی مصرفی خود میتوان  اضافه کرد.

خواص دارویی پونه

بوی معطر پونه کاملا از نعناع قابل تشخیص  بوده  و طعم آن در ابتدا گرم، گس و تلخ  می باشد اما بعد  از مدتی در دهان حس خنکی ایجاد می نماید و می توانید این گیاه را با ریشه از خاک در بیاورید  و در گلدان کاشته و جلوی پنجره یا در بالکن قرار داده و در تمام فصول گرم سال استفاده کنید و پونه از طریق ریشه تکثیر می گردد و بوی معطر آن فضای خانه را مطبوع و حشرات موذی را دور می نماید.

مصرف دارویی  این گیاه  بیشتر برای خاصیت آرامبخشی و رفع سوءهاضمه و روان‌کننده عادت ماهانه، و گاهی برای تسریع سقط جنین بوده و همچنین کاهش نفخ معده را نیز باعث شده و دم کرده برگ و گل  گیاه پونه  در دل‌درد و آنفلوآنزا موثر بوده. پونه از خانواده نعناع  بوده و ترکیب اصلی موجود در این گیاه، اسانس روغنی فرار یا روغن منتول بوده و به علاوه در اعضای این گیاه مقداری تانن، مواد رزینی و قند نیز وجود داشته و حاوی مقدار زیادی ویتامین بوده ، گیاه پونه در فصل گرما می‌روید، اما سایه روشن را بهتر می‌تواند تحمل نماید.

برای بهبود و درمان حالت تهوع و استفراغ،مشکلات و ناراحتی‌های گوارشی به طوری که از ترش کردن معده جلوگیری نموده و برای هضم غذا و برطرف کردن سکسکه مفید می باشد برای درمان سرماخوردگی، آنفلوآنزا، آسم،سرفه و سیاه سرفه،گرفتگی بینی، دارای خواص ضدمیکروبی  بوده که  در عصاره و اسانس پونه وجود داشته و  می‌توان از این فراورده‌ها به عنوان جایگزین طبیعی برای آنتی بیوتیک‌ها استفاده نیز نمود.

برگ‌ها و گل‌های و همچنین ساقه‌های  پونه  می‌توانند جایگزین مناسبی برای بسیاری از آنتی بیوتیک‌ها باشند و بادشکن، معرق، مدر و محرک نیز می‌باشد،پونه را به عنوان تحریک کننده تولید صفرا شناخته اند، تزریق عصاره ی پونه به موش‌های آزمایشگاهی نشان داده که این گیاه دارای خواص آرام بخشی خوبی بوده ،عصاره ی پونه دارای خاصیت تسکین دهنده ی درد نیز می‌باشد.

مشکلات و ناراحتی ‏های گوارشی به طوری که از ترش کردن معده جلوگیری می نماید که  برای هضم غذا و برطرف کردن سکسکه مفید بوده وجویدن نعناع و پونه برای بر طرف کردن سکسکه مفید بوده  و ضد تشنج  و آرام کننده اعصاب می باشد.

برای  ویتامین C بالا برای تقویت لثه ها نیز موثر بوده، بخور پونه  برای درمان سینوزیت عفونی بسیار مفید و ضروری بوده و چای آن برای اسپاسم (گرفتگی) عضلات خاصیت داشته، پونه یک انگل زدای قوی بوده  و اگر آن را با عسل خورده شود، برای رفع کرم روده نیز موثر بوده، این روزها بیشتر پزشکان، مصرف پونه به دلیل داشتن کلیسیم زیاد به خانم های یائسه و افرادی که دچار پوکی استخوان بوده  و همچنین کودکان در حال رشد توصیه می نماید . بنابراین کسانی که تمایلی به مصرف شیر را نداشته ، بهتر می باشد که  ماست و دوغ را با پونه میل نمایید .

از نظر طب سنتی طبیعت پونه گرم و نشاط آور بوده و اعصاب و حافظه سالمندان را تقویت می نماید. برگ های آن بادشکن و ضدنفخ  میباشد و برای تحریک غدد بزاقی و شیره معده و غذا را به سهولت هضم می کند و اشتهاآور خوبی بشمار امده . جویدن پونه در رفع بوی بد دهان موثر می باشد و به دلیل دارا بودن ترکیبات ضدباکتریایی، دارویی فوق العاده برای رفع عفونت های تناسلی، ادراری و گلودردهای چرکین  موثر بوده و مانند یک نوع  آنتی بیوتیک عمل می نماید. تانن آن ماده ای قوی و ضد اسهال بوده و مصرف زیاد آن موجب یبوست می گردد.

براي درمان درد مفاصل آب‌پزش را میل کنید و کوفتگی ماهیچه و پیرامون ماهیچه را بخوبی  برطرف می نماید و ضماد پونه که پوست را می‌سوزاند هم داروی عرق‌النساء بوده و ضماد پونه مزاج اندام را تغییر مي‌دهد و جاذبی  بوده که از ژرفا جذب می شود واگر پونه را بخورند و به دنبالش آب پنیر سر کشند و چندین روز پی در پی تکرار نمایند ملاحظه میکنند که  در درمان  پاغر و واریس مفید بوده  . پونه‌ای که غلیجن نام دارد نيز خوردنش داروی ترنجیدگی و مالیدنش بر پوست که خون را بسوی پوست می‌کشد درمان مفید  نقرس بوده است .برای درمان جزام خوردن پونه مفید است.

افشره‌اش کرم گوش را از بین خواهد برد و پونه کوهی داروی زخم دهان  بوده و ریختنی‌ها را از سوراخ بینی بیرون میکند و سوختۀ غلیجن هم لثه را استوار خواهد ساخت. افرادی که سم خورده باشند اگر  پونه را با شراب بخورد اثرات  سم را از کار می اندازد  دودکردن برگ پونه هم حشرات را می‌گریزاند و گستردن برگ ان  دشمن حشرات موذی بوده .و پونه ی بیابانی داروی نیش کژدم بوده  و اگر در آب جوشیدۀ پونۀ کوهی را بخورند پادزهر دندان درندگان بحساب می اید . اگر  پونه  را بپزند اب ان برای درمان  پیچش و درد روده و قی و اسهال شدید مفید بوده است.بوییدن پونه برای قلب مفید است.

در پژوهشی که در محیط آزمایشگاه دیده شده نشان داده  که عصاره ی  پونه در مقابل ویروس تب خال، ویروس آنفلوآنزا، بیماری نیوکاسل و ویروس‌های مختلف دیگر فعال بوده همچنین عرق پونه خلط آور، قابض و بازکننده عروق  نیز بوده و اسانس آن به دلیل دارا بودن مانتول خاصیت بی حسی موضعی را داشته و ضدعفونی کننده محیط نیز می باشد. این گیاه موش، مار و حشرات موذی را فراری داده و مرهم آن برای  تحریکات پوستی مثل گزش حشرات و ضرب دیدگی مفید بوده است.خاصیت ضد بلغم بوده.

خالو‎اش نوعي پونه  بوده  كه در گيلان می‎رويد و خوردن خام و يا دم‎كرده آن يك داروی خوب برای بي‎اختياری ادرار مي‎باشد در ضمن ضدعفونی‎كننده مجاری ادرار و رحم بوده است. جویدن نعناع به همراه پونه برای بر طرف کردن سکسکه مفید بوده  و ضد تشنج  و آرام کننده اعصاب می باشد.تقویت کننده سیستم عصبی بدن بشمار امده. اگر بیمار یرقانی خود را با آب پز و پونه ی کوهی شستشو بدهد و عرق کند برای بهبود درمان بیماریش موثر بوده  و اگر پونه را با انجیر خورند داروی استسقا محسوب شده.

افرادی  كه رنگ رخسار آن‎ها زرد شده است  با جوشانده پونه صورت  خود را شستشو بدهند، برای تسكين درد سياتيك پونه تازه را بکوبید و در محل درد به‎صورت ضماد گذاشته و استفاده شود واگر چنانچه زنبور يا عقرب كسي را بگزد باید سریع  پونه كوبيده را بر روی محل نيش بگذاريد، برای  از بین بردن  كرم باغچه پودر پونه خشك شده را در باغچه بپاشيد،پونه مخصوصاً نوع  چونه كوهي تنظيم كننده حركات قلب بوده.گاهي اوقات كودكان شيرخوار، شير مادر در معده آن‎ها مي‎بندد وایجاد درد در دل کودکان میکند و جهت درمان مادر از دم‎كرده چای پونه چند روز متوالي استفاده و روزی يك مرتبه يك قاشق چای‎خوری از چای پونه به كودك داده تا درمان یابند.

برای درمان كبودی پوست كه در اثر ضربه يا فشار به وجود آمده شده باید ضماد پونه بگذاريد و اگر ليموترش تازه بود روزی  سه عدد همراه غذا میل  وگرنه روزی  سه قاشق آبليمو ميل شود.برای درمان بي‎اشتهايي ده  گرم پونه كوهي را در 500 سي‎سي آب جوش به مدت 20 دقيقه دم‎كرده صاف نموده  با عسل شيرين  کنید و ميل گردد.

افرادی  كه كرم كدو دارند پونه با عسل و با مقداری نمك مخلوط  کرده و قبل از غذا ميل كنند، برای  رفع خارش دستگاه تناسلي با دم‎كرده پونه شستشو داده در حدود 30 گرم در يك ليتر آب.

ماسک رفع کک و ماسک صورت: برای از بين بردن كك مك صورت پونه تازه را در سركه بریزید و سپس صاف کنید و با احتياط به پوست بماليد برای تهیه ان پونه تازه خرد شده 200 گرم + سركه 250 گرم + روغن بادام تلخ 50 گرم مخلوط کرده و چند روز در آفتاب گذاشته و سپس صاف نموده از روغن  ان استفاده نماييد.

دم نوش پونه

با گیاه دارویی پونه می‌توان یک دم کرده ی  گیاهی فوق‌العاده تهیه  که برای تهیه ی  یک فنجان دم کرده ی گیاه پونه، یک قاشق غذاخوری سرخالی از برگ یا گل پونه ی تازه و یا یک قاشق چای خوری برگ پونه خشک شده را در چای صاف کن درون یک لیوان ریخته و یک فنجان آب در حال جوش را روی آن بریزید و فرصت دهید به  مدت ۱۰ دقیقه دم بکشد و رنگ چای در بیاید. که از این دم نوش برای درمان سرماخوردگی، زکام، سردردها، مشکلات گوارشی، کم کردن تب خفیف، تسکین گلودرد و برای بهبود نفخ شکم، حالت تهوع، دردهای قاعدگی و بی خوابی استفاده می گردد. دم کرده پونه  که از ترکیب یک لیوان آب جوش با ۲ گرم برگ خشک شده ی پونه که به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه دم بکشد  و صاف شده حاصل می گردد، این دم کرده به طور معمول ۲ تا ۳ فنجان در روز استفاده خواهد شد و در محدودیتی در طول درمان وجود نداشته است.برای شیرین کردن دم نوش بجای شکر بهتر است از عسل استفاده شود.

دم نوش برای تقويت نيروی جنسی:  برای این معجون  پونه 30 گرم + مرزه 30 گرم + زعفران 1 گرم + فلفل هندي (سياه) 3 گرم + فلفل سفيد 3 گرم + فلفل قرمز 3 گرم آسياب  نموده و مخلوط کنید و هر دفعه در حدود  پنج گرم در يك فلاكس بریزید و سپس به اندازه دو  ليوان آب جوش در فلاكس ريخته تا شب به سه نوبت محتوی ميل  نمویید.

روغن پونه از چین و چروک صورت جلوگیری می‎نماید و برای از بین خارش و سیاهی پوست روغن پونه را به پوست  خود بمالید.

 طرز تهیه روغن پونه: بدین گونه بوده که  پونه تازه را در روغن مایع خیسانده  و در مقابل آفتاب می‎گذاریم تا آب آن تبخیر گردد یا این که کمی حرارت می‎دهیم در ظروف سربسته نگذارید چون اسانس آن عوض می‎گردد و سپس صاف کرده روغن را روی صورت گذاشته.

مصرف پونه

یک  تا 4 گرم گياه خشک به صورت دم کرده يا به صورت هاي ديگر تا 3 بار در روز بصورت خوراکي مصرف شود ، عصاره مايع هيدروالکلي 1 تا 4 ميلي ليتر تا 3 بار در روز   نیز بصورت خوراکي مصرف .

اسانس پونه 5 % تا 2 ميلي ليتر در روز به صورت مخلوط با مواد ديگر که  اصولا اسانس گياهان را نبايد به هيچ وجه مستقيماً مصرف نمود زیرا مضر است اما از گياه تازه نيز مي توان استفاده و البته باید توجه داشت که برگ ها طعم و مزه گس و کمي سوزاننده داشته .

 برگهای گیاه پونه براي ايجاد طعم و مزه و درست کردن چای و دم نوش و به عنوان ادويه استفاده فراوان مي شوند و يکي از مصارف مهم آن به عنوان طعم دهنده نوعي خوراک گوشت مي بوده که گاهی بر حسب ذایقه افراد آن را با فلفل و عسل نيز مخلوط خواهند کرد.

مضرات مصرف پونه

اسانس وروغن پونه بسیار غلیظ و حتی در مقادیر کم سمی و کشنده بوده و حتی در گزارشهائی از مرگ بیمارانی که بعلل مختلف از اسانس غلیظ آن استفاده نموده اند  وجود دارد و در کنگره آمریکا درخواست نموده که استفاده آن برای زنان حامله  به دلیل انقباض ماهیچه رحم باعث سقط جنین شده به همین دلیل مصرفش منع گردد.مصرف زیاد این گیاه به تشدید سردرد کمک کرده و فشار خون و پمپاژ قلب را شدت می بخشد و مقدار زیاد مصرف آن موجب تشنج گردیده  و برای معده و کلیه مضر بوده  و باعث مسمومیت  وسوزش می شود.مصرف پونه باعث زیاد کردن  تعریق در بدن شده است.

اضافه کردن نظر