سویا  گیاه دارویی روغنی یکی از گیاهان در رده  بقولات  بوده و نیام و دانه آن (لوبیا) غذای میلیون‌ها نفر را فراهم نموده  و در  تهیه مواد شیمیایی نقش عمده ای را  داشته . سویا احتمالاً حاصل اهلی‌سازی گیاهی وحشی در شرق آسیا بوده. روغن استخراج شده از دانه‌های سویا یکی از مهم‌ترین انواع روغن ها بوده.

این روغن حاوی اسید لینولئیک بسیار بالایی  بوده  که  به همین دلیل از آن نمی‌توان برای تهیه روغن سرخ کردنی استفاده نمود،  دانه سویا از لحاظ اسید آمینه میتونین نسبت به کنجد فقیر  بوده  اما از لحاظ اسید آمینه لیزین در سطح بالایی قرار  گرفته و سویا بیش از سایر دانه‌ها به پروتئین حیوانی شباهت داشته . در اوایل که مردم سویا را شناخته  اند، از آن به عنوان غذایی برای طیور استفاده می نموده و  5000 سال قبل در چین، دانه سویا به عنوان یک ماده مغذی شناخته و به تمام دنیا فرستاده اند. می توان  در سالاد، سوپ و خورش خود سویا افزوده شده و با این کار موجب بالا بردن ارزش غذایی تان و خوش طعم کردن آنها شده. سويا به دلیل داشتن  يکي از منابع پروتئيني در دنيا شناخته شده و تا جايي که بعضي ها به جای  گوشت از سويا استفاده مي نمایند.این گیاه را گوشت فقیران گویند به دلیل داشتن خوص فراوان که با گوشت حیوانی برابری میکند

 روغن سویا دارای  ۴۹ درصد لینولئیک اسید و ۲۵ درصد اسیداولئیک  داشته و میزان پروتئین دانه سویا بسیار بیشتر از سایر دانه‌های روغنی بوده و گفته شده میزان پروتئین سویا دو برابر سایر دانه‌های روغنی است و البته درصد روغن آن نیز از سایر دانه‌های روغنی رایج کمتر بوده  و وجود پروتئین زیاد سبب شده است که کنجاله روغن کشیده شده آن برای تغذیه انسان بسیار مناسب و مفید باشد. ارقام  امده شده  نشان دهنده تفاوت عمده  بین سویا با سایر دانه‌های روغنی به لحاظ میزان روغن و پروتئین  بوده  ومیزان پروتئین سویا۳۰-۵۰ درصد، کلزا۱۸-۲۵ درصد، آفتابگردان ۱۵-۲۵ درصد، گلرنگ ۱۵-۲۵ درصد، کنجد ۱۹-۲۵ درصد، بادام زمینی ۲۵-۳۵ درصد می‌باشد

میزان روغن در سویا۱۸-۲۵ درصد، کلزا۴۰-۵۰ درصد، آفتابگردان۲۵-۵۰ درصد، گلرنگ۴۰-۵۰ درصد، کنجد۲۵-۴۵ درصد، بادام زمینی۴۵-۶۵ درصد بوده است.

مواد مغذی موجود در یک فنجان ۸۸ گرم آرد سویا بدون چربی عبارتند از:کالری ۲۹۰ ،کربوهیدرات ۳۴ گرم ، پروتئین ۴۱ گرم ،کلسیم ۲۱۲ میلی گرم ،چربی ۱ گرم ، اشباع ۰ ،فسفر ۵۹۳ میلی گرم ، کلسترول ۰ میلی گرم ، آهن ۸٫۱ میلی گرم ،سدیم ۱۸ میلی گرم ، تیامین ۰٫۶۱ میلی گرم ، پتاسیم ۲۰۹۷ میلی گرم ، ریبو فلاوین ۰٫۲۲ میلی گرم ، الیاف غذایی ۲ گرم ، نیاسین ۲٫۳ میلی گرم - ویتامین آ ۴ RE ویتامین ث ۰ میلی گرم بوده.

گیاهشناسی سویا

لوبیا روغنی یا همان سویا روغنی با نام علمی Glycine max گیاهی  بوده از تیره نخود (لگومینوز) که به صورت بوته‌ای استوار و با شاخ بر گ زیاد رشد کرده. ریشه سویا مستقیم و با انشعاب زیاد بوده، اما در شرایط ایران ریشه در عمق ۳۰ سانتی‌متر خاک پراکنده بوده ، روی ریشه سویا نوعی باکتری همزیست بنام Rhizobium japonicum مشاهده شده و باکتری‌های ریزوبیوم، کربوهیدرات‌ها و سایر مواد غذایی را از آوند آبکشی گرفته و انرژی دریافتی را صرف تبدیل نیتروژن هوا به یون آمونیوم و در نهایت اسیدهای آمینه نموده . مقداری از نیتروژن تولید شده که مازاد مصرف باکتری  بوده و در اختیار گیاه قرار گرفته و مقداری نیتروژن هم از تجزیه بافت گره‌های مرده (قطع در اثر پیری و رشد ثانویه ریشه) آزاد گردیده و در اختیار گیاه قرار گرفته شده. عمق ریشه سویا در مرحله گلدهی دو  برابر ارتفاع ساقه  آن بوده ولی وزن خشک ریشه کمتر از اندام‌های هوایی می باشد.

رشد ریشه تا زمان تشکیل دانه ادامه پیدا کرده و سپس قبل از ورود دانه به مرحله رسیدگی فیزیولوژیک متوقف شده. باکتری ریزوبیوم ژاپونیکوم به صورت طبیعی در خاک‌های ایران وجود نداشته و باید باکتری‌ها همراه بذر به خاک اضافه  گردد. برگ‌های سویا در هنگام رسیدگی معمولاً ریزش می‌کنند که این یک صفت مطلوب برای برداشت است،سویا دارای دو فرم رشد محدود و نامحدود بوده و در گیاهان با فرم محدود گل‌ها در ابتدای گره‌های فوقانی به ظهور رسیده و به طرف پایین ادامه خواهد یافت. در ارقام رشد نامحدود گل دهی در گره‌های پایینی آغاز شده و به طرف بالا پیش کرده که در سویا اشکال رشد نامحدود بزرگ ترین بر گ‌ها در وسط بوته قرار دارند و در بخش‌های بالایی و پایینی بوته از سطح برگ‌ها و طول دمبرگ کاسته شده. در ارقام رشد محدود برگ‌ها ی قسمت انتهایی بوته دارای سطح برگ کمتر و دمبرگ کوتاهتر شده،، ولی نزدیک شدن به طرف پایین بوته، سطح بر گ ها و طول دمبر گ افزایش یافته.

 در ارقام سویا دارای رشد محدود دانه‌هایی که در قسمت پایین بوته تولید شده اند  نسبت به دانه‌هایی که در قسمت بالای بوته تولید می‌شوند کوچکتر خواهند بود. آرایش بر گ‌ها در بوته می‌تواند عملکرد را تحت تاثیر قرار داده و ارقام دارای برگ‌های عمودی نسبت به ارقام دارای بر گ های ا فتاده کارایی بالاتری از نظر فتوسنتزی داشته و در سویا هر چه فاصله غلاف بندی ازسطح خاک بیشتر باشد، به همان اندازه برداشت مکانیزه راحت تر خواهند بود و غلاف به جای مانده بر روی بوته در حداقل بوده. فاصله اولین غلاف‌های بوته از سطح خاک غالباً تابع ژنوتیپ و تراکم بوته  بوده و در تراکم بالا غلاف در سطح بالاتری از سطح خاک تشکیل شده اند. در سویا تعداد ساقه‌های فرعی در ارقام دیررس زیاد بوده و بلعکس، در ارقام زودرس تعداد آن‌ها کمتر بوده. با افزایش ساقه‌های فرعی در بوته، عملکرد دانه نیز افزایش خواهد یافت. از طرف دیگر بین رسیدگی محصول و ارتفاع بوته همبستگی مثبت وجود دارد به طوری که ارقام پاکوتاه زودرس و ارقام پابلند دیررس تر می بوده . گرده افشانی در لوبیا  روغنی خودگشنی می باشد و میزان دگرگشنی وابسته به فعالیت حشرات از ۱٪ تجاوز نمی‌کند.وزن هزار دانه سویا ۶۰ تا ۲۰۰ گرم و با میانگین ۱۵۰ گرم می باشد وبذر ارقام مختلف سویا اندازه‌های متفاوتی دارند مثلاً بذر کلارک درشت و رقم هیل ریز بوده  و روغن در پروتئین در لپه‌ها ذخیره می‌شود.

ساختار اکولوژیکی سویا

فعالیت‌های به نژادی سویا منجر به تولید ارقام متفاوتی از نظر طول دوره رشد شده که باعث  شده آن را در عرض‌های جغرافیایی متفاوت و ار تفاع مختلف از سطح دریا بکارند و با این که سویا گیاهی روز کوتاه بوده  اما بسیاری از ارقام دیگر به طول روز حساسیت نداشته . لوبیا روغنی بر حسب طول روز و در نتیجه زودرسی به ۱۳ گروه شامل ۰۰۰،۰۰،۰،I،II،III،IV، V،VI،VII،VIII، IX و X قرار گرفته اند و ارقام ۰۰۰ و ۰۰ کانولا بی تفاوت به طول روز و بسیار زودرس و گروه X بسیار حساس به طول روز و دیر رس بوده . گروه‌های V تا VIII در تیپ رشد محدود قرار گرفته شده اند و گروه‌های ۰۰ تا IV رشد نامحدود بوده. در ارقام رشد نامحدود تعداد شاخه‌های جانبی زیاد بوده و یکنواختگی رسیدگی کمتری از انواع رشد محدود داشته.

به غیر از طول روز شدت نور نیز نقش زیادی در رشد و عملکرد سویا داشته و به طوری که آزمایش‌ها انجام گرفته نشان داده که وجود سایه و کمی شدت نور سبب کاهش عملکرد سویا تا ۴۰ درصد شده اند . ارقام کلارک ۶۳، ویلیامز و استیل در گروه رشد نامحدود قرار گرفته شده اند. در ایران بیشتر از ارقام گروه II مانند هارکو و استیل به عنوان زودرس و ارقام گروه III مانند ویلیامز، کلارک ۶۳ و هابیت به عنوان میان رس و ارقام گروه V مانند لی و هیل به عنوان دیررس استفاده شده اند. سویاهای دیررس حساس ترین گیاهان زراعی به طول روز بوده.

لوبیا روغنی گیاهی گرمادوست  بوده و  این گیاه درجه حرارت‌های بالا را حتی بیش از ذرت تحمل می‌کند البته این بدین معنا نیست که در درجه حرارت‌های زیاد عملکرد خوبی خواهد داشت زیرا بسیاری از غلاف‌ها در درجه حرارت‌های زیاد ریزش کرده ، اما بوته زنده می‌ماند و در اثر درجه حرارت‌های بسیار زیاد از بین نرفته که هر چند عملکرد مطلوبی هم تولید نکرده. حداقل دما برای رشد لوبیا روغنی ۱۰ درجه سانتی گراد و دمای ۲- دمای کشنده آن بوده. دمای بالاتر از ۳۵ درجه در طول دوره رشد برای آن مناسب نبوده و بذرهای که در درجه حرارت‌های بالا تولید می‌شوند کیفیت مطلوبی نداشته است. سویا حساس به خشکی بوده و بذر آن در مرحله سبز شدن حساس به آب ایستادگی می باشدالبته سویا حساسیتی به رطوبت نیبی هوا (خشکی هوا) را نداشته است.این گیاه دارویی سرمای خفیف و کم  را در مرحله گیاهچه و مرحله رسیدگی دانه میتوان گفت که کمی بیش تر از ذرت راتحمل می‌کند. کشت دیم لوبیا روغنی در مناطق با بارندگی سالانه ۱۰۰۰ میلی‌متر امکان‌پذیر بوده  مانند شمال ایران وهمچنین این گیاه به باد مقاوم بوده. سویا به عنصر بر و شوری خاک بسیار حساس می باشد.

در غلظت بالای CO2 تثبیت ازت هم افزایش یافته و به صورت معمول غلظت CO2 جو ppm320 می‌باشد اما پیش بینی‌ها نشان می‌دهد که این غلظت تا سال ۲۰۵۰ به ppm600 افزایش یافته است. آزمایش‌ها انجام گرفته نشان می‌دهد که در غلظت ppm600 CO2 در سویا ۵۰درصد افزایش عملکرد دیده می‌شود و این افزایش عملکرد بیشتر در نتیجه افزایش تعداد غلاف در بوته  بوده و اثر زیادی بر روی اندازه دانه‌ها نداشته. از طرف دیگر بذرهایی که والد آنها شرایط غلظت بالای CO2 رشد کرده  و نسبت به بذرهای معمولی ریشه چه قوی تری تولید نموده است .انواع مختلف لوبیای سبز سویا دارای 30 تا 40 درصد پروتئین  بوده  که با فرآوری آن از طریق کاهش یا حذف مواد غیرپروتئینی از قبیل آب، روغن و کربوهیدرات‌هابوده است

 3 فرآورده عمده از آن به‌دست آمده: پروتئین سویا که فراورده‌ای  بوده  با 50 تا 65 درصد پروتئین خالص، کنسانتره سویا که 65 تا 90 درصد پروتئین دارد و بالاخره ایزولات سویا که میزان پروتئین آن بیش از 90 درصد بوده.

ترکیبات موجود در سویا:سویا از نظر  ویتامین های گروه B  بسیار غنی  بوده  و دارای مقداری ویتامین های C,D,E,K و كمی كاروتن می بوده و همچنین در سویا كلروفیل و آنتی بیوتیكی بنام كاناوالین یافت شده.

دانشمندان موفق شده اند كه از لوبیای سویا یك نوع آنتی بیوتیك ارزان قیمت تهیه كنند كه مورومیكس نامیده می شود و باكتریهای مضر روده را از بین می برد .

عوامل موثر بر تثبیت ازت در سویا

دما:سویا به عنوان یک گیاه گرمسیری برای فعالیت باکتری همزیست به دمای بین ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتی گراد نیاز داشته  وقتی دمای خاک به کمتر از این حد کاهش یابد، تشکیل گره در سویا کاهش یافته  و در دمای ۱۰ درجه سانتی گراد تشکیل گره مختل شده.

میزان ازت خاک:گره زایی در سویا به وسیله نیترات زیاد بازداری شده  مطالعات نشان داده که تاخیر بیشتری در تشکیل گره به واسطه نیترات در مقایسه با آمونیوم و اوره حاصل می گردد.

دسترسی به آب: دسترسی به آب اثر عمده‌ای بر تشکیل گره و تثبیت نیتروژن داشته، گره زایی با افزایش محتوای آب خاک تا زمانی که غرقابی شدن روی می‌دهد افزایش یافته و  تنش آبی به طور قابل توجهی تعداد رشته‌های سرایت تشکیل شده را کاهش داده و از گره زایی جلوگیری نموده.

غلظت‌های بالای نمک: در غلظت‌های بالای نمک در آب فعالیت گره به صورت منفی به واسطه بازداری اسمزی گره‌ها کاهش یافته.

اسیدیته پایین: اسیدیته معمولاً گره زایی کاهش داده و اسیدیته کمتر از ۶ سبب کاهش گره بندی فعالیت ریزویبوم شده و در صورتیکه اسیدیته خاک مورد کشت ما کمتر از این میزان  بوده می باست با دادن آهک اسیدیته خاک را بالا برد تا مناسب فعالیت باکتری شود و هم از سمیت ناشی از آلمینیوم و منگنز در خاک‌های اسیدی جلوگیری  نموده.

افزایش CO2: تحقیقات نشان داده با افزایش CO2 تثبیت ازت هم افزایش یافته و علت اینکه افزایش CO2 باعث افزایش فتوسنتز می‌شود این است قند بیشتری در اختیار باکتری قرار گرفته و باکتری‌هایی که بر روی گیاه قرار گرفته و در عوض ترکیبات مورد نیازشان را از گیاه می‌گیرند.

عوامل زراعی: عواملی چون آتش زدن مزرعه، آب ایستادگی، سله ممتد و خشکی موجب کاهش فعالیت باکتری شده است.

فشردگی خاک: فشردگی خاک سبب کاهش رشد ریشه و رشد گره‌های تثبیت ازت شده  می شود و قدرت نفوذ پذیری ریشه سویا رابطه معکوس با فشردگی خاک را داشته و فشردگی خاک سبب کاهش وزن و تعداد گرهک‌های تثبیت از ت شده.

تغذیه: کمبود عناصری چون کبالت، کلسیم، منیزیم، فسفر مولبیدن و آهن سبب کاهش یا عدم تشکیل گره‌های باکتریایی سویا شده . عناصر سنگین مانند کادمیوم می‌توانند که سبب از بین رفتن گره‌های باکتریایی خواهد شد.

آفات و بیماری‌ها سویا:گره‌ها ممکن  بوده که سطوحی از ویروس را داشته  و فعالیت گره را مستقیماً تحت تاثیر قرار داده. گره‌های ریشه ممکن  بوده که  به وسیله حشرات یا لاروهای حشرات خورده شوند.

خواص دارویی گیاه سویا

سویا را جانشین پروتئین حیوانی در رژیم غذایی  نموده و متوجه شدند که این ماده غذایی موجب پایین آوردن کلسترول بد یا LDL و کاهش تری گلیسیرید خون و در نتیجه کاهش بیماری های قلبی می شود و همچنین دانه سویا، محتوی مقدار زیادی ویتامین Eاست که روی سلامت پوست و مو، اثر  داشته و از کم خونی جلوگیری می نموده. فیبر موجود در سویا موجب کاهش وزن، کاهش کلسترول و تری گلیسیریدها و افزایش کارکرد روده بزرگ شده و از سرطان روده بزرگ جلوگیری نموده و جلوی یبوست را گرفته و این نکته را نیز نباید فراموش  کرده  که زیاد مصرف کردن سویا (غلات) موجب اسهال، نفخ و درد شکم می شده.

ویتامین B1 موجود در دانه سویا جلوی خستگی و انواع بیماری های عصبی را گرفته، افزایش دهنده انرژی بوده  و برای زنان باردار و شیرده و همچنین برای ورزشکاران و میانسالان مفید وموثر بوده،ویتامین B2 که در سویا وجود داشته، از زخم های لب و زبان و متورم شدن زبان و همچنین از مبتلا شدن به آب مروارید، پیشگیری کرده.

منیزیم موجود در سویا، اثرات مفید بر استخوان و رگ های خونی، مخصوصاً بر عضلات قلب  را داشته و از لخته شدن خون و انسداد رگ های خونی جلوگیری می نموده.استئوپروز (پوکی استخوان) یکی از بیماری های شایع استخوان  بوده  که در این بیماری استخوان ها، کوچک و شکننده می شده و ورزش کردن و استفاده از مکمل های کلسیم و ویتامین Dو مصرف میوه جات و سبزیجات می تواند در جلوگیری از این بیماری نقش مهمی را داشته باشد.

با زیاد مصرف کردن  پروتئین حیوانی ، کلسیم از استخوان هایتان برداشته شده و از طریق ادرار یا مدفوع از بدن خارج شده، ولی سویا و به طور کلی پروتئین های گیاهی نه تنها فاقد این اثر بوده، بلکه میزان ذخیره کلسیم را زیاد می نموده.از دیگر مواد موجود در سویا، ایزوفلاوونوئیدها بوده که جلوی شکستن استخوان را گرفته و مانند هورمون استروژن (هورمون زنانه) باعث ساخت استخوان و جلوگیری از تخریب استخوان شده است.

استروژن و فيتواستروژن، رشد سلولي را افزايش داده و اگر بيش از اندازه در بدن وجود داشته باشند، موجب تخريب سلول ها شده و البته اگر مقدار کافي فولات در بدنتان وجود داشته  و هيچ نگران از دست دادن حافظه نبوده ، زيرا فولات باعث افزايش قدرت حافظه شده. به عنوان آنتي اکسيدان  این گیاه شناخته شده است.

درمان سرطان با سویا:سرطان هایی از قبیل سرطان سینه، تخمدان  ،سرطان های راست روده، سرطان روده بزرگ و پروستات با کمک سویا، از بین رفته شده.

تاثیر سویا بر کاهش وزن :تحقیقات انجام شده در زمینه ترشح غدد داخلی نشان داده که ایزوفلاون های سویا از طریق تولید سلول های چربی کوچک تر و کمتر به ما کمک می نموده که لاغر می مانیم.غذا های سویایی که از دانه های کامل سویا تولید شده اند دارای  منبع غنی از ایزوفلاون ( حدود 40-30 میلی گرم در هر وعده )  می باشند.بهتر بوده که  بدانید که روغن سویا ایزوفلاون نداشته است.

سویا مقوی و باد شكن  ، ضد نفج بوده.دانه سویا ، مدر ، تب بر و ضد سم بوده ، در چین دانه سویا را بعنوان ضد سم مصرف می كنند، شیر سویا غذای مفیدی برای كودكان  بوده ، نان سویا برای مبتلایان به بیماری قند بسیار مناسب  بوده  زیرا اولاً ارزش غذایی زیادی دارد ثانیا مواد نشاسته ای كه تبدیل به قند  شده و در آن كم بوده ،دانه های سبز سویا را له  نموده  و بصورت ضماد در آورید این ضماد برای زخم های آبله و سایر زخم ها مفید  بوده و همچنین برای رفع التهاب و قرمزی پای بچه ها كه در اثر ادرار بوجود آمده مفید و مثر می باشد . سویا برای مبتلایان به نقرس و رماتیسم و اشخاص ضعیف البنیه بسیار مفید بوده اما د ر مصرف ان باید دقت کرد، مقدار تری گلیسیرین خون را پائین آورده

خواص سس سویا برای تحریك اشتها بكار رفته و  برای از بین بردن بوی گوشت بكار  رفته همچنین سس به غذاهایی كه تردید دارید سالم باشد بزنید سم آنرا خنثی  و دارای خاصیت  ملین ،‌ خنك كننده و ضد سم  بوده  وبرای سوختگی پوست  موثر بوده ،اگر زن حامله در معرض خطر سقط جنین باشد به او سس سویا داده شود. اگر ادرار كسی بخون آلوده است سس سویا درمان آن بوده  

خواص شیر سویا:شیر سویا حاوی موادی به نام فیتواستروژن بوده. فیتواستروژن یعنی استروژن بسیار ضعیف. عوارض یائسگی از جمله پوکی ‌استخوان به دلیل کمبود یا عدم ترشح هورمون خواص استروژن در بدن اتفاق افتاده شده. همان‌ طور که بالا بودن استروژن در بدن نیز برخی مشکلات دیگر را برای خانم‌ ها ایجاد خواهد کرد. فیتواستروژن موجود در شیر سویا موجب شده که  حالتی در بدن ایجاد شود مانند این که استروژن در بدن وجود داشته و در نتیجه، هم پوکی استخوان و هم عوارض یائسگی ایجاد نمی‌ شده است و البته به شرط آن که خانم‌ها قبل از یائسگی شروع به مصرف شیرسویا کرده باشند

مصرف شیر سویا در زنانی که از طریقIVF یا کاشت تخمک، بارور شده‌ اند می ‌تواند تا شش برابر سبب موفقیت روند بارداری گردند و در زنانی که تلاش نموده ‌اند از این طریق بارور شوند اما موفق نشده‌ اند شانس باروری را افزایش دهد و نازایی اینان بیشتر بوده.

طبق بررسی ‌‌ها زنانی که شیر سویا مصرف می ‌کنند احتمال بارور شدن شان از طریقIVF پنجاه درصد و در سایرین 9 درصد است. از سوی دیگر شیر سویا احتمال سقط جنین را به شدت کاهش می ‌دهد

خواص دارویی سویا بر روی مردان

-به دلیل محتوای فیتواستروژن  موجود در سویا و برخی مطالعات عنوان کرده‌اند که مصرف سویا می‌تواند بر سطوح تستسترون در مردان اثر  گذاشته  و با توجه به تحقیقات نه سویای غذایی و نه مکمل‌های ایزوفلاوون هیچ‌یک تراکم تستسترون یا استروژن موجود در بدن مردان را تغییر نخواهد داد.

-به عنوان یک فرضیه عنوان شده که مصرف سویای غذایی و enterolactone ممکن  بوده و خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش داده و اگرچه هیچ رابطه ی معناداری بین ایزوفلاوون‌های سویا و ابتلا به این سرطان مشاهده نموده و همچنین نشان داده شده که  مصرف سویای غذایی با کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات در مردان رابطه  داشته است. 

-تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۱۰ نشان داده که مصرف سویا هیچ اثری بر مقدار و کیفیت اسپرم را نداشته است .

مضرات مصرف سویا

لوبیا سویا بکر تقریبا خوراکی بی خطری  بوده  و میتوان در رژیم غذایی بزرگسالان، کودکان و یا حتی نوزادان استفاده کرده. با اینحال آلرژی به سویا معمول بوده و اگر شما یا سایر اعضای خانوادتان به سویا حساسیت داشته و نمی‌بایست آن را مصرف نمود. نشانه‌های حساسیت به سویا متفاوت می باشد و می‌تواند شامل آب ریزش بینی، التهاب دستگاه گوارش و یا افت فشار ناگهانی شده .سویا خطر خونریزی را افزایش داده و در افرادیکه داروهای رقیق کننده خون مصرف نموده، یا اختلالات خونریزی دارند می‌بایست با احتیاط و کم مصرف  گردد.همچنین این گیاه ممکن بوده که  سطح قندخون را پایین آورده و پس افراد دیابتی و یا کسانی که قندخون پایینی داشته  باید با احتیاط آن را مصرف نمود.

افرادی که دچار کم خونی، فیبروز کیستیک یا اختلالات تیروئید، معده، روده، سیستم ایمنی و قلبی  بوده ، باید با احتیاط مصرف کنند همچنین افراد مبتلا به نقرس بهتر بوده که  مصرف سویا را کم و محدود نمایند و تفاله سویا یا سویای فرآوری شده که پسماند کارخانه های روغن کشی  بوده  دارای آلودگی مواد شیمیایی بوده  و مصرف آن برای مبتلایان به بیماریهای قلبی خطرناک بوده و باید از مصرف آن خودداری نموده. مصرف بيش از اندازه سويا مي تواند موجب از دست دادن حافظه و آلزايمر شود .

ترکيبات  موجود در سویا مانع جذب آهن گياهي مي شده و فيتات از جذب رویو ديگر عناصر مغذي جلوگيری مي نموده  و بعد مي توان گفت که گياهخواراني که به مقدار زياد سويا مصرف کرده اند ، به مرور زمان دچار کمبود عناصر مغذی  مي شوند. از مصرف بی‌رویه سویا وجود Phytic acid بوده و وجود این اسید باعث جلوگیری از جذب مواد معدنی موردنیاز مانند کلسیم، منیزیم، زینک و روی شده.

خوردن سويا به همراه گوشت مصرف کنيد و مطمئن باشيد که دچار کمبود آهن و کم خوني ناشي از آن نخواهيد شد، زيرا گوشت موجب جذب آهن مي شود واگر ويتامين C به مواد غذايي داراي سويا افزوده شود، ممکن  بوده که  باعث جذب آهن شده  وبه همين خاطر به گياهخواران، مکمل عناصر معدني و ويتامين ها مي دهند و گفته شده که سويا باعث تورم در غده تيروئيد شده و  در نوزاداني که فقط با شير سويا تغذيه مي شدند، کم کاري غده تيروئيد مشهود بوده است.بیماران مبتلا به سنگ کلیه اجتناب از سویا نموده.

اضافه کردن نظر