شیر ماهی یا ماهی شیر نام نوعی ماهی آب شور بوده که دارای اسکلت استخوانی می باشد.این ماهی در خلیج فارس زیست و صید خواهد شد و از نوع ماهی فلس دار بوده که گوشت بسیار لذیذی دارد که این ماهی در منطقه وسیعی در جنوب شرقی آسیا و خاور میانه، چین، ژاپن، استرالیا و سواحل شرقی آفریقا یافت میگردد و این ماهی از ماهی قباد بزرگتر بوده اما شکل آن به ماهی قباد شبیه بوده و ماهی شیر از رده تن ماهیان میباشد و از نوع دریازی می بوده و باله دمی دو شاخه از ویژگیهای مهم این ماهی بوده که از نظر ظاهری بدن این ماهی دوکی شکل بوده و مقطع عرضی آن بیضی شکل می باشد. طول این ماهی بین ۱۲۰ تا ۲۴۰ سانتیمتر بوده و خوراک این ماهی از ماهیهای کوچکتر و آبزیان پلانگتونی تشکیل شده واین ماهی را میتوان اغلب در آبهای کم عمق و در طول شیبهای ساحلی پیدا کرد. ماهی را می توان یکی از مهمترین و اصلی ترین ماده های غذایی مفید بدانید که خوشبختانه به صورت گسترده در تمام جهان و به خصوص در ایران یافت شده .
انواع ماهی هادارای ارزش تغذیه ای بسیار بالایی بوده و اکثر مواد مغذی مفید و ضروری برای انسان را به تنهایی داراست، ولی ویژگی مخصوص ماهی که آن را بین سایر مواد غذایی حائز اهمیت خاص ساخته شده که نوع چربی موجود در آن بوده
تشخیص تازگی ماهی:
پولک های بدن ماهی شیر بسیار ظریف بوده و در زمان صید با اولین تماس دست محو می شود و پاک می گردد و معمولا هنگام عرضه در بازار فاقد پولک می بوده.البته بعضی اوقات در زیر باله های کنارین پولک باقی می ماند ودهانه ها یا پره های آبشش ماهی شیر وسیع بوده و چسبیده به سر ماهی نیستند و به و به همین دلیل بوده که از آبشش ماهی شیر رنگ قرمز یا صورتی باقی نمی ماندوبه سرعت تغییر رنگ می داده وبرای دانستن و تشخیص تازگی ماهی شیر اول به چشمان ماهی دقت نموده و باید شفاف باشد و رنگ چشم ماهی نباید قرمز باشد وبعد از آن با فشار مناسب انگشت بر روی سطح بدن ماهی و باقی نماندن اثر فشار انگشت بروی آن می توان تشخیص بدهید که این ماهی تا به چه اندازه تازه می بوده که اگر ماهی شیری را دیدید که رنگ چشمانش قرمز بود این ماهی تازگی لازم نداشته ، ولی در مورد ماهی شوریده این مسئله صدق نمی کرده و ماهی شیر گوشت بسیار لذیذی داشته و برای سرخ کردنی و قلیه بسیار مناسب می بوده ، و اگر هنگام تمیز نمودن ماهی رنگ زردی را درون شکمش (سُرِّه ماهی)مشاهده کردید و جای نگرانی نداشته ، زیرا این زردی جای زهره ماهی می بوده ولی به شرط آن که بوی نامطبوع و رنگ دیگری نداشته باشد.برش های این ماهی می توان بصورت رولتی یا کالباسی انجام گرفته شود
اگر ماهی شیر را برای سرخ کردنی خریداری نموده برش های آن را نازک ببرید ولی برای قلیه بهتر این بوده که قطعات ماهی را با ضخامت برش زده شود ، این ماهی را می توان با خیال راحت جلوی بچه ها و کسانیکه با تیغ ماهی مشکل داشته .وزن های مشاهده شده از این ماهی در بازار معمولا از 500 گرم تا وزن های 2،3،5،و بزگترین تا 28 کیلو که به شخص تجربه ی دیدنش را داشته ام ، رنگ بدن ماهی شیر در قسمت پشت و کمر ماهی خاکستری رنگین کمانی ،پهلوها نقره ای با انعکاس رنگ های آبی با نوارهای عمودی مواج و نازک متعددی می بوده ، ماهی شیر در وزن های بزرگ بصورت فیله و تیکه ای بفروش رسیده و توصیه می کنم همیشه سعی نموده که برای خرید فیله ماهی شیر به مغازه ماهی فروشی معتبر مراجعه شود چون متاسفانه هستند کسانی که از بی اطلاعی مشتری در مورد شناخت ماهیان،ماهی ارزانتری را فیله نموده و به اسم ماهی شیر تحویل داده شده.
خواص ماهی
چربی موجود در بافت های ماهی و آبزیان تنها موجب افزایش کلسترول و سایر چربی های نامطلوب خون و عوارض قلبی و عروق کمک مؤثری می نماید ، ماهی از منابع بسیار خوب پروتئین محسوب شده و پروتئین موجود در ماهی از نظر کمیت و کیفیت قابل توجه بوده که بدین معنی که پروتیین موجود در ماهی به شکلی بوده که به آسانی در دستگاه گوارش هضم و جذب می شود و به طور تقریبا کامل در بدن به مصرف می شود.
ماهی همچنین یکی از منابع خوب آهن بوده و آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروب ها نقش مهمی به عهده داشته و آهن موجود در ماهی به گونه ای بوده که جذب آن در دستگاه گوارش آسان بوده و به خوبی در بدن به مصرف می رسد و علاوه بر آن آهن موجود در ماهی، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می دهد بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی (لینک)از فقر آهن به عهده داشته.
ماهی دارای مقدار قابل توجهی ویتامین های گروه "B" در تنظیم فعالیت سلول های عصبی و در نتیجه در سلامت سیستم عصبی و نیز در سلامت پوست تاثیر داشته . همچنین بعضی از انواع ویتامین های گروه "B"در خون سازی نیز مؤثر بوده وبنابراین با مصرف ماهی می توانیم به سلامت اعصاب، شادابی، طراوت پوست و پیشگیری از کم خونی کمک کرده است .
مصرف ماهی دو تا سه بار در هفته در برنامه غذایی مادران باردار و شیرده می تواند اثرات مثبتی در رشد جسمی و ذهنی جنین و نوزاد داشته و نقش دیگری که ید در سلامت انسان به عهده دارد تاثیر آن در متابولیسم مواد انرژی زا بوده و کمبود ید موجب کاهش متابولیسم مواد انرژی زا در بدن گردیده و در نتیجه منجر به افزایش وزن و چاقی می نماید و ید در تولید مثل نیز مؤثر بوده و افراد مبتلا به گواتر ناشی از کمبود ید دچار اختلال در تولید مثل خواهند گردید. مصرف ماهی و آبزیان می تواند نیاز انسان را به ید تامین کرده و از بروز عوارض ناشی از کمبود ید پیش گیری نموده.
ماهی از منابع خوب فسفر محسوب شده و فسفر ماده ای بوده که همراه کلسیم در سلامت و استحکام استخوان ها تاثیر مهمی داشته. ماهی هایی که با استخوان مصرف می شوند مانند ماهی کیلکا و ساردین بوده که علاوه بر خواصی که برای انواع ماهی ها ذکر شد حاوی مقدار قابل توجهی کلسیم نیز می بوده و بنابراین در رشد، استحکام و سلامت استخوان ها و دندان ها مفید است.ماهی و آبزیان با داشتن خواص تغذیه ای بسیار خوب می توانند قسمت اعظم نیازمندی های تغذیه ای ما را تامین کرده و علاوه بر آن به علت داشتن ترکیبات خاصی که در چربی بدن آنها وجود داشته می توان در پیشگیری از بسیاری امراض و کنترل و درمان بیماری های مختلف نقش مهمی به عهده داشته باشد.
نکته درمورد ماهی
ماهی های که بزرگ بوده دارای میزان جیوه بیشتری می باشند، چرا که این ماهیان دارای طول عمر زیادی بوده و این سبب ازدیاد جیوه در بدن آنها شده و آنها در طول زندگی زمان بیشتری برای تولید جیوه در سطوح بالاتری را داشته، در زیر مقدار سطوح عمومی جیوه در انواع ماهیان متداول و همچنین میزان مصرف ماهی توسط انسان آورده شده.
طرز تهیه مواد خوارکی ماهی در اشپزی
کباب ماهی شیر: ابتدا پیاز را رنده کرده و آب پیاز را با بقیه مواد مخلوط نموده و به ماهی که از قبل قطعه قطعه شده اضافه شود و یک شب در این مواد خوابانده گردیده و به سه روش میتوان این ماهی را کباب نموده یا اینکه سیخ های چوبی را مدتی در آب خیس کرده و ماهی را به سیخ کشیده و روی کباب پز کباب کرده و در روش دوم میتوانید در روغن سرخ نموده و روش سوم در صورت عدم دسترسی به کباب پز و یا عدم تمایل به غذای سرخ کردنی که من از همین روش استفاده کرده و از ماهی تابه رژیمی استفاده شود و ماهی را کباب کرده ، فقط توجه داشته باشید که این ماهی بسیار ترد بوده و با احتیاط برگردانید تا گوشت از سیخ جدا نگردد .
تهیه فیله ماهی شیر: شیر و سس خردل رو با هم میکس کنید و ماهی به میزان 500گرم را تمیز و خشک کرده رو توی شیر و سس مخلوط شده غلطانده ، حال ماهی ها روی کنجدها فشار دهید تا کنجد خوب به ماهی ها بچسبه و ماهی ها رو روی ظرف کنجد تکان داده تا کنجدهای اضافه از ماهی جدا گردد،ته یک ظرف پیرکس رو با کره کاملا چرب کرده و ماهی ها رو ته ظرف چیده شود و فر رو که از قبل روشن کردیم و خوب گرم شده ،ظرف حاوی ماهی رو توی فر قرار داده و چون گوشت ماهی زود پخته میشه بعد از گذشت 10 دقیقه به ماهی ها نگاه کرده اگه برشته شده بودن غذای شما آماده شده . این غذاها رو با سالاد کاهو میل شود می توان برای تزئین از ترشی کلم و حلقه های گوجه فرنگی استفاده کرد.
ماهی سوخاری: فیله های ماهی شیر را که برش دادید توی یک ظرف در دار بزارید و آبلیمو ، زردچوبه ، سس سویا ، سرکه ریخته و روی ماهی ها ، تا ماهی مزه دار بشه و در ظرف روب سته و به مدت 15 دقیقه ظرف رو توی یخچال گذاشته و اکنون دوتا تخم مرغ رو توی یک کاسه شکانده و خوب میکیس کرده .آرد گندم را درون یک بشقاب و آرد سوخاری رو توی یک بشقاب دیگه ریخته و درون یک ماهیتابه روغن بریزید و بزارید تا روغن به حد کافی داغ شود وماهی رو از توی مواد خارج کرده و هر تیکه ی ماهی رو اول توی ظرف آرد سفید ریخته شود و درون تخم مرغ و سپس توی آرد سوخاری و در آخر توی روغن داغ داغ گذاشته و با حرارت کم هر دو طرف ماهی ها رو ، با دقت و حوصله ، سرخ و سوخاری کرده میتوان ماهی سوخاری رو تنها ی با برنج سرو نمود. باید توجه داشت که روغن باید به اندازه ای درون ماهیتابه باشه که ماهی توی روغن شناور باشد ،و در نهایت می تونید ماهی های سرخ شده رو توی یک توری بگذاشته تا روغن اضافه از آن خارج شود ویا ماهی ها رو روی یک دستمال کاغذی گزارده تا روغن اضافه ش گرفته شود.
نظرات