موزه جواهرات ملی ایران

 این موزه در خزانه بانک مرکزی ایران قرار دارد و به صورت موزه نیز استفاده می‌شود. این خزانه-موزه در ساختمان بانک مرکزی ایران در خیابان فردوسی تهران قرار گرفته است. گنجينه بی‌مانند «خزانه جواهرات ملی» مجموعه‌ای از گرانبهاترين جواهرات جهان بشمار امده که طی قرون و اعصار گردآوری و بانک سپرده شد و اکنون نيز در صيانت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ايران می‌باشد. همچنین در حال حاضر اين مجموعه بی‌نظير در معرض ديد عموم قرار دارد و در شمار يکی از مهم‌ترين و معروف ترين جاذبه‌های گردشگری کشور محسوب می‌گردد

تاریخچه موزه جواهرات ملی

تا قبل از دوره صفوی پادشاهان ایرانی نسبت به جمع‌آوری، حفظ و نگهداری جواهرات و سنگ‌های زینتی اقدام نکرده بودند. در دوران صفوی پادشاهان با ارسال سفرایی به کشورهای مجاور اقدام به خریداری و جمع‌آوری و حفظ جواهرات موجود و خریداری نموده  وبعد از حمله افغان‌ها به ایران مقداری از این جواهرات به افغانستان فرستاده شد که با همت نادر بخش زیادی از آن‌ها به ایران بازگردانده شد. نادرشاه‌افشار جهت بازپس‌گیری بخشی از این جواهرات که به هندوستان فرستاده شده بود، نامه‌های متعددی را برای پادشاه هند فرستاد، اما چون جوابی نیافت با سپاه خویش راهی هندوستان شد. لشکرکشی نادر موجب آن شد که پادشاه هند هدایا و جواهرات زیادی را به نادر اهدا نموده. بخش زیادی از هدایا و غنایمی که نادر از هندوستان جمع‌آوری نموده بود هرگز به ایران نرسید. نادر پس از بازگشت به ایران به رسم آن روزگار بخشی از غنایم و هدایا را به حکام، امیران و پادشاهان کشورها و دیارهای اطراف ایران بخشید، مقداری از غنایم به آستان‌امام‌رضا(ع) و بخشی دیگر را به سپاهیان اعطا کرده

مطلب قابل توجه چنین بوده که پس از قتل نادر شاه یکی از سردارانش به نام احمد بیگ افغان ابدالی دست به غارت جواهرات خزانه زد و بخشی از این جواهرات منجمله الماس کوه نور که بعدها (احتمالاً بالاجبار) به ملکه انگلیس اهدا شد هرگز به ایران بازگردانده نشد.

از جواهرات شاخص موزه :

درياي نور كه درشت‌ترين و زيباترين الماس برليان در ميان گوهرهاي سلطنتي ايران و يكي از گوهرهاي معروف جهان بوده.كره جغرافيايي از ديگر اشياي نفيس موزه است‌.تاج‌ماه جواهر ديگري است كه بعد از درياي نور، در ميان جواهرات سلطنتي خودنمايي نموده و تاج‌كياني تاجي است كه پادشاهان در مراسم تاج‌گذاري از آن استفاده شده است

دو گوهر ديگر که به تدريج به مجموعه اضافه گردید  يکی فيروزه که از سنگ‌های قيمتی ايرانی است و از معادن نيشابور استخراج می‌گردد و ديگری مرواريد که از خليج فارس صيد بوده است

کره جواهرنشان:در سال 1291 هجری قمری، به دستور ناصرالدين شاه، توسط گروهی از جواهرسازان ايرانی به سرپرستی ابراهيم مسيحی از جواهرات پياده ای که در خزانه موجود بود، ساخته شد. وزن خالص طلای به کار رفته در اين کره  34 کيلوگرم و وزن جواهرات آن 3656 گرم میباشد و تعداد کل جواهراتی که در روی کره نصب شده، بالغ بر 51366 قطعه میباشد و پيدا کردن کشورهای مختلف در ميان برق سنگ های گوهرها کار مشکلی بوده، زيرا به نظر می آيد مهارت سازنده آن در جواهر سازی، بيش از نقشه کشی بوده و درياهای روی کره به وسيله زمرد و خشکی ها به وسيله ياقوت نشان داده شده است. آسيای جنوب شرقی، ايران و انگلستان با الماس، هندوستان با ياقوت روشن و آفريقای مرکزی و جنوبی با ياقوت کبود مشخص شده است. خط استوا و ساير خطوط جغرافيايی با الماس نشان داده شده است. قطر کره تقريباً دو پا (66 سانتيمتر) بوده که بر روی پايه ای که تماماً از طلای آراسته به جواهرات است، قرار گرفته است

 تاج پهلوی :مورد استفاده رضاخان و محمدرضا پهلوی. اين تاج از طلا و نقره ساخته شده و آراسته به الماس های برليان بسيار اعلاء، تخمه های درشت زمرد، ياقوت کبود ومرواريد است. کلاه تاج ابره مخمل قرمز است و در قبه آن که تخمه زمرد خياره در چنگ نشانده، قرار داشته وتاج، در چهار طرف، دارای چهار کنگره پله پله به شکل تاج های شاهنشاهان ساسانی است که در وسط و زير کنگره پيشين آن، خورشيدی زرين با شعاع های الماس نشان و تخمه الماس زرد درشت نصب شده است و در پشت همين کنگره، جقه پايه دار اسليمی و در پشت آن پر قو قرار دارد.

شمار گوهرهای نشانده شده بر تاج چنين بوده:  3380 قطعه الماس به وزن 1144 قيراط، 5 قطعه زمرد به وزن 199 قيراط  و 2 آنه، 2 قطعه ياقوت کبود به وزن 19 قيراط و 368 حبه مرواريد غلطان جور. وزن تاج از زر و گوهر و مخمل، با هم، 444 مثقال، يعنی در حدود دو کيلو و هشتاد گرم میباشد

تاج کيانی:فتحعلی شاه، معروف به تاج کيانی، که آراسته به الماس، زمرد، ياقوت و مرواريد است. اين تاج در زمان فتحعلی شاه ساخته شد و مورد استفاده سلاطين قاجاريه قرار گرفته است و اين تاج اولين تاجی است که پس از دوران شاهنشاهی ساسانی به اين صورت ساخته  و ساخت ايران، 1212 ﻫ. ق.بوده

جقه نادری: این جقه تاریخی ، آراسته به الماس و زمرد، که در وسط آن يک تخمه زمرد دامله درشت خوشرنگ نصب شده است. در زير جقه، سه آويز زمرد خوشرنگ امرودی آويخته شده است. قسمت بالای جقه، هفت شقه است و در دو طرف شقه ها نيز دو ريسه و برگ و گل الماس نشان ساخته اند و از نوک شقه های جقه، دو آويز زمرد بسيار اعلای سعيدی امرودی آويخته که در بالای تخمه وسط، هلال الماس نشان و در پايين، در دو سو، شبيه درفش، طبل، لوله توپ و سرنيزه روی زه زين نصب شده است. پارچه درفش به سه رديف ياقوت، الماس و زمرد کمرنگ تقسيم گردیده که  تمام جقه، آراسته به الماس های فلامک خوش آب و درشت و ريز هست  رضاخان پهلوی، از جقه مزبور گاهی استفاده می کرد. وزن جقه 33 مثقال و 16 نخود که ساخت ايران در سده 12 ﻫ. ق.بوده

 تخت طاووس یا همان تخت خورشيد

این تخت تاریخی  فرمان فتحعلی شاه در سال 1216 هجری قمری، تختی عظيم و مجلل به مباشرت نظام الدوله محمدحسين خان صدر اصفهانی فرمانفرمای اصفهان با جواهر و طلای موجود در خزانه ساخته شد و به مناسبت نقش خورشيد مرصعی که در صدر تخت تعبيه شده است به نام تخت خورشيد معروف بوده وتخت خورشيد سالها به همان نام ناميده می شد تا اينکه فتحعلی شاه با طاووس تاج الدوله ازدواج نمود. از همان زمان به مناسبت نام او، تخت به نام طاووس مشهور شد. تخت مذکور تا سال 1360 در تالار کاخ گلستان نگهداری می گرديد. در تاريخ 17/6/1360 به خزانه جواهرات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ايران انتقال يافت تا همواره با توجه به تجانس اين تخت با جواهرات موجود در خزانه (موضوع قانون سال 1316 شمسی) نگهداری گردیده

روزهای بازدید از موزه جواهرات ملی: شنبه تا سه شنبه در ساعت کار 14 الی 16:30 ولی درتعطيلات رسمی، تعطيل می‌باشد

تلفن : 021- 64463785

آدرس موزه جواهرات ملی: میدان امام خمینی، خيابان فردوسی، نرسیده به چهارراه استانبول،

ساختمان بانک مرکزی جمهوری اسلامی ايران ،مقابل سفارت ترکیه، موزه جواهرات ملی تهران

ملی کالا

اضافه کردن نظر