دریاچه فامور یا همان دریاچه پریشان parishan (famour) lake یکی از زیباترین و بزرگترین دریاچه های آب شیرین ایران و خاورمیانه بشمار امده  که در بخش جره و بالاده شهرستان کازرون  قرار گرفته است. این دریاچه به نامهای مور، پریشان و فامور نیز شناخته گردیده و فاصله شهرستان کازرون تا این دریاچه  در حدود 12 کیلومتر می باشد.

این دریاچه به زبان محلی « پیرشون » نامیده هم شده که  در فاصله 15 کیلومتری شرق شهر کازرون واقع شده که آبهای سطحی حاصل از ریزش های جوی حوضه ای به مساحت 263 کیلومتر مربع را در خود ذخیره و  آب این دریاچه از صدها چشمه کوچک و بزرگ مناطق دشت ارژن و دشت فامور فراهم گردیده و  مساحت فوق 147 کیلومتر مربع دشتها و 116 کیلومتر مربع مساحت کوه و کوهپایه هاست و چشمه های زیادی در کف دریاچه وجود داشته که خود منبع آب دریاچه بوده .

خصوصیت جغرافیای دریاچه : این دریاچه بین ۵۱ درجه و ۴۴ دقیقه و ۵۱ درجه و ۵۱ دقیقه طول شرقی و ۲۹ درجه و ۳۲ دقیقه و ۳۰ ثانیه عرض شمالی واقع و  مساحت آن ۴۳۰۰ هکتار و ارتفاع آن از سطح آب‌های آزاد ۸۲۰ متر است. حوزه آبریز آن ۵/۲۶۶ کیلومتر مربع است و بیشترین مساحت را در اردیبهشت ماه داشته و این دریاچه در کنوانسیون رامسر به عنوان تالاب بین‌المللی ثبت شده و در تقسیم بندی مناطق جزء منطقه حفاظت شده ایران محسوب شده است

دور تا دور این دریاچه طبیعی را کوه احاطه کرده‌ و  فاصله دریاچه نسبت به کوه از طرف شمال حدوداً ۴ الی ۵ کیلومتر بوده  و از طرف جنوب حدوداً ۵۰۰ متر می‌باشد. فاصله دریا تا کوه (از طرف شمال) روستای مالکی (قلات نیلو دهپاگاه، هلک، پریشان)، روستای عرب فامور، روستای سی سخت و در قسمت شرق قلعه نارنجی، جروق و در جنوب قلعه نرگس زار و در غرب دریاچه روستای شهرنجان، زوالی و ایازآباد قرار گرفته شده اند.

این دریاچه از جمله اکوسیستم‌های پایداری بوده  که در اثر عوامل تکتونیک بوجود آمده و میلیونها سال بوده که شرایط خود را حفظ کرده و دارای ۴ گونه ماهی بومی به نام‌های ماهی زردک، ماهی سرخه، ماهی پرک و مار ماهی آب شیرین و همچنین چند گونه ماهی وارداتی مثل  ماهی کپور، ماهی فیتوفالک و آمورمی باشد که در سال ۱۳۶۸ به دریاچه وارده شده و تنها ماهی کپور معمولی با شرایط تالاب سازش پیدا نموده و دوگونه دیگر مشکلات عدیده‌ای را در تالاب پریشان به وجود آورده‌اند

به غیر از ماهی این دریاچه زیستگاه گونه های نایابی از پرندگان و آبزیانی همچون درنا، پلیکان، فلامینگو، غاز، اردک، چنگر و... است. پریشان تنها دریاچه آب شیرین فلات ایران بوده که عمق آب آن از 5/3 تا 5 متر گزارش شده و ویژگی های مهم این دریاچه نه به خاطر داشتن ماهیان خوش طعم و آب شیرین آن است بلکه از نظر اکوسیستمی بسیار مهم و با اهمیت تلقی شده و به طوری که 353 نوع پرنده بومی و غیربومی را در خود جای داده و پرندگان غیربومی و مهاجر این دریاچه از راههای بسیار دور یعنی از سیبری، کانادا و دانمارک، کیلومترها راه را طی کرده به آنجا می آیند و پس از گذران فصلی، دوباره به محل زندگی اولیه خود باز خواهند گشت

اما متاسفانه این دریاچه بر اثر سوزاندن بخشی بزرگی از نیزارهای اطرافش به علت عملیات راهسازی در معرض خطر بوده و در طی این آتش‌سوزی‌ها هزاران قطعه لاک پشت و پرنده مهاجر از بین رفته‌اند و همچنین بخش اعظم این دریاچه به علت خشکسالی‌های اخیر خشک شده و ارزش اقتصادی تالاب‌ها در حدود ‪ ‪ ۲۰۰برابر زمين‌های زراعی بوده و تالاب پريشان نيز از اين قاعده‌ مستثنی نيست.ماهيگيری، كشاورزی و آبزي‌پروری ازجمله ارزش‌های اقتصادي- اجتماعی منطقه به شمار رفته و در اطراف درياچه پريشان ‪ ۱۸روستاي مختلف وجود دشته  كه سه‌معيشت عمده آنها كشاورزی، دامداری و ماهيگيری در تالاب پریشان است

پوشش گياهى تالاب پريشان عبارتند از: پوشش حاشيه اى و آبزى نظير نى، لوئى، جگن و غيره بوده و تنها گياه آبزى كه به صورت گسترده در بستر تالاب ها ديده شده و وى جيس مرينا بوده كه اسم محلى آن خار ماهى میباشد که غذاى اصلى ماهى زردك (گونه بومى) مى باشد.

 سایر گونه هاى گياهى درياچه پيرز، سريش، پشم لاخى، گوشاب و... بوده و به گزارش ايسنا، درياچه پريشان به لحاظ شرايط خاص خود همه ساله در طول فصل زمستان پذيراى جمعيت زيادى از پرندگان مى بوده و از ۵۰۲گونه پرنده اى كه در ايران شناسايى شده چيزى بيش از ۱۰۰ گونه آن در منطقه ارژن و پريشان مشاهده و شناسايى شده است كه شامل ۱۸ گونه مختلف اردك، پليكان، غاز، درنا، آنقوت، انواع پرندگان حاشيه آبچر مثل: انواع حواصيلها، اگرتها، غاز، چنگر و طاووسك مى باشد كه در بين پرندگان يادشده حدوداً ۴۰ گونه مختلف از آنها در سطح تالاب هاى جوجه آورى مى كنند و گونه هاى بسيار نادر و كمياب نيز گاهى در سطح درياچه ديده كه شامل عروس غاز، اردك مرمرى، اردك سرسفيد، مى باشد و پليكان پا خاكسترى در درياچه پريشان زادآورى مى نمايد.

گونه‌هاي جانوری تالاب  عبارتند از روباه معمولي، شغال، گراز، خرگوش، پليكان پا خاكستری، اردك مرمری، عقاب شاهی، مار چليبر، قورباغه مردابی معمولی كه با حضور خود سبب بالا رفتن ارزش اين زيستگاه به لحاظ تنوع گونه ها شده است

اضافه کردن نظر