ملی کالا محصولات ایرانی سایتی برای نیازمندیهاودانستنیهای روز

توضیحات: نوشته شده توسط ملی کالا; دسته: مناطق گردشگری; بازدید: 672

چارتاقی خیرآباد در نزدیکی شهرستان بهبهان قرار گرفته و برای رسیدن با این بنا می باید حدود 25 کیلومتر در راه بهبهان به دو گنبدان ( گچساران ) پیش رفت و آن گاه به راهی فرعی در سمت جاده پیچید که بسوی روستای خیر آباد علیا می رود. پس ازپشت سر نهادن حدود 10 کیلومتری از این راه، چارتاقی در کنار چپ جاده دیده می شود و رودخانه بسیار زلال و خروشان خیرآباد به همراه بازمانده های پلی باستانی، در مجاورت آن قرار دارند.

اندازه های چارتاقی خیر آباد اندکی کوچک تر از چارتاقی نیاسر و طول هر ضلع آن 11 متر و مساحت قاعده آن حدود 120 متر مربع است. گنبد این بنا فرو ریخته اما تمامی پایه های چهارگانه آن بر جای هستند و تنها آسیب دیدگی هایی در بدنه آن دیده می شود که تا اندازه مرمت گریده و چارتاقی خیرآباد، بنای منفردی است که به هیچ شهر یا روستایی نزدیک نیست و درست در امتداد پل باستانی خیرآباد که دو سوی دره بزرگ و عمیق رود را به یکدیگر متصل می کرده است، قراردارد.این بنا دوره ساسانیان است و در تاریخ ۲ اسفند ۱۳۲۷ با شمارهٔ ثبت ۳۷۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است

ویژگی های گاه سنجی و تقویمی طراحی شده برای این تقویم آفتابی بسیار جالب و استثنایی هستند. طراحی تقویمی چارتاقی خیرآباد با تمامی چارتاقی های ایران متفاوت است و محور اصلی آن رو به جایگاه طلوع خورشید در انقلاب اسلامی دارد. در ساحل رود خیرآباد و در کنار بازمانده‌های پل ساسانی خیرآباد قرار دارد. هر چهارپایه و چهارطاق این بنا سالم هستند. مصالح اصلی به‌کار رفته در ساخت این بنا، سنگ، گچ و لاشه است که در طول صدها سال گنبد بزرگ و حجیم بنا را حفظ کرده‌است. چهارطاقی خیرآباد با چهار فیل‌گوش پوشیده و طاق روی آن احیا شده است علاوه براین بنا، در اطراف آن تأسیسات دیگری نیز دیده می‌شود. همچنین در بررسی‌های باستان‌شناسی بر روی تپه‌های اطراف، در عمق حدود ۵۰ تا ۶۰ سانتی‌متری تپه‌ها سوخته‌هایی بدست آمده که به نظر می‌رسد علاوه بر آتشکدهٔ چهارطاقی و انجام مراسم مذهبی در آن، بر فراز تپه‌ها نیز گودال‌هایی برای افروختن آتش تعبیه شده اسدر نتیجه پرتوهای خورشید بامدادی در آغاز فصل زمستان در امتداد محور بنا میتابند و امتداد خطوط همگی سایه ها در بیرون و درون بنا با یکدیگر موازی هستند. برای تشخیص اعتدالین ( آغاز بهار و پاییز ) و نیز انقلاب تابستانی، خط دیدهای سه گانه ای طراحی و بکار بسته شده است که نمونه آن را تنها در همین بنا دیده ام. به طوری که فرا رسیدن بهار، تابستان و پاییز را می توان همان گونه که در نقشه دیده می شود، از سه خط دید توامان و جداگانه در این چارتاقی نظاره کرد

ملی کالا.