زگیل Warts  با نام علمی: Verruca، غده‌ای گوشتی بوده  که انواع آن بر روی دست و پاها رشد خواهد کرد ولی ممکن است  که بر روی تمام  قسمت های  بدن رشد میکند و این غده‌ها را با داروهای سوزاننده از قبیل اسید ازتیک (بمقدار کم) و جز آن برطرف می‌کنند. در تعریفی میتوان گفت زگیل زائده های پوستی بوده که بر روی پوست بدن ظاهر میشود و عامل تشکیل آنها ویروس پاپیلومای انسانی می باشد.

نام‌های دیگر زِگیل در نگارش های  قدیمی‌تر فارسی، آژخ، ژخ، ازخ، زخ، گندمه، توته، سِگل، پالو، بالو، واژو، وارو، کوک، مَهَک، زلق و زرک بوده و  در گویش‌ها و لهجه‌های محلی این واژه ها هم رایج بوده مثل : سین‌گیل، سگیل، سُلّک، آبله ٔ سک، بِلوک، توتولَک. توتولَه، تیتیلی، دُژوِل، گوجِه، گوجیله. گوگیله، بریغ، باریغ، بلیغ، بالیک. بلیک، بَلور، بال، بلیجه، بِلیک، بهلور، بالار، بالور، بَلی. بِلی، وِری، وَرّیک و همچنین در ادبیات فارسی به پوستی که زگیل بسیار زده شود  «آژخ‌ناک» گفته شده و در برخی  مناطق ایران زگیل را به نام دُشبَت می شناسند

زگیل معمولاً یک تومور کوچک و زبر  بوده  که می‌تواند به گل کلم یا یک تاول سفت و سخت شباهت پیدا کند و زگیل‌ها عمومی بوده و به سبب ویروس، به ویژه خانوادهٔ ویروس ورم انسانی (HPV)، ایجاد میگردند و وقتی با پوست شخص آلوده تماس پیدا کنند واگیردار میباشند و بیش از صد  گونه ویروس ورم انسانی وجود داشته که  آنها می‌توانند بر روی پوست، در داخل دهان افراد، بر روی آلت تناسلی و نواحی مقعد رشد نماید و نوع معمول ویروس ورم انسانی گرایش برای رشد بر روی پوست را داشته  مثل دست و انگشتان و در حالی که انواع دیگر ویروس ورم انسانی تمایل برای زدن زگیل بر روی آلت تناسلی را داشته است.

انواع زگیل

انواع مختلفی از زگیل‌ها تا به حال شناسایی  گردیده که از نظر شکل و محل مورده اثر به انواع زیر طبقه بندی میشوند:

زگیل معمولی : یک زگیل برآمده با سطحی زبر و خشن که معمولاً بر روی دست‌ها و زانوها پدید خواهد آمد.

زگیل پهن:یک زگیل کوچک با سطحی پهن و صاف به رنگ قهوه‌ای مایل به زرد بوده که می‌تواند به تعداد زیادی و معمولاً بر روی صورت، گردن، دست‌ها، مچ‌ها و زانوها ایجاد خواهد شد.

زگیل رشته‌ای یا پنجه‌ای: زگیلی بوده که رشته‌ای یا انگشت مانند است که به طور معمول بر روی صورت به ویژه پلک‌ها و لب‌ها پدیدار خواهد آمد.

زگیل پاشنه: این نوع زگیل یک تودهٔ سخت و بعضی مواقع دردناک، اغلب همراه با چندین لکهٔ سیاه در مرکز آن؛ معمولاً فقط در پاشنهٔ پا ایجاد میگردد

زگیل خانه‌خانه:  گروهی سخت از زگیل کف پا، به طور معمول بر روی دست‌ها و کف پا پدید خواهد آمد که به خانه خانه شهرت گرفته.

زگیل کف پا (Plantar warts) : این نوع از زگیل عموما رنگ گوشت بدن و یا قهوه ای روشن  میباشد که همراه آنها رگ های خونی لخته شده (نقاط سیاه) نیز به وجود  خواهد امد.

زیگیل های مسطح (Flat warts) : این نوع زگیل ها در کودکان و نوجوانان شایع تر از بزرگسالان می بوده و زگیل های مسطح نرم تر، صاف تر و کوچک تر از انواع دیگر زگیل  میباشد و عموما این نوع از زگیل ها برروی صورت ظاهر می شوند و همچنین این زگیل ها بر روی پاها، بخصوص در زنان ظاهر می گردد.

زگیل تناسلی HPV:  زگیلی بوده که بر روی آلت تناسلی ایجاد میگردد این نوع زگیل‌ بسیار مسری بوده  و ممکن است از فردی، در حین سکس دهانی، مهبلی و مقعدی به فرد دیگری انتقال  پیدا کند و در خانم‌ها، زگیل ممکن بوده که  در داخل مهبل رشد نماید و حتی آنها از این موضوع مطلع نیز نباشند و امکان دارد بدون آگاهی از این موضوع شوهر خود را آلوده  نمایند

و همچنین  باید مراقب باشد زیرا به دلیل  متنوع بودن نوع زگیل تناسلی و زیاد بودن نوع آنها هنوز واکسن قطعی برای جلوگیری از ابتلا به زگیل تناسلی کشف نگردیده  است و امروزه در بازار واکسن گارداسیل برای جلوگیری از ابتلا به زگیل تناسلی وجود  داشته که حالت جلوگیری کننده نسبی خواهد داشت و فقط برای افرادی  مفید بوده  که هنوز به این ویروس آلوده نشد  و لذا تجویز آن در سنین بلوغ برای پسرها و دخترهای در سن ازدواج کمک شایانی میکند  ولی برای افرادی  که مبتلا به ویروس زگیل تناسلی میباشند استفاده از این واکسن هیچ اثری نداشته و توصیه  برای افراد نمی شود.

زگیل‌های مقاربتی : عبارت  بوده از زگیل‌های ناحیه تناسلی شامل مجرای ادرار، آلت تناسلی و مقعد که  این زگیل‌ها از سایر زگیل‌ها مسری‌تر بوده  و  بعضی از انواع ویروس‌ها که سبب ایجاد زگیل‌های مقاربتی می‌شوند، با بدخیمی‌های تناسلی نیز همراه بوده اند که آنها نوجوانان و بزرگسالان فعال را از نظر جنسی از هر دو جنس مبتلا می کنند و باید بسیار مراقب بود

چه  افرادی ممکن است به زگیل مبتلا  شوند؟

هر فردی ممکن بوده که به  زگیل  گرفتار شود اما برخی  از افراد نسبت به دیگران در خطر بیشتری برای آلودگی به عفونت ویروس پاپیلومای انسانی می بوده که این افراد بیشتر شامل: کودکان و نوجوانان، کسانی که ناخن خود را می جوند و یا ریشه ناخنشان را می کنند ، کسانی که  سیستم ایمنی ضعیفی دارند .

و به این نکته توجه داشته باشید که در کودکان زگیل ها اغلب بدون درمان خاصی برطرف خوهد شد و پزشکان و متخصصان پوست می بایست زگیلی که درد دارد، کودک را اذیت کند و یا سریعا رشد میکند، درمان نمایند.

پیشگیری  کردن از ابتلا به زگیل

اگر زمانی  مبتلا به زگیل شوید و با ورنرفتن با آنها و ناخنک نزدن به آنها می توانید سبب جلوی گسترش شان به بخش های  نقاط بدن را بگیرید و پوشیدن زگیل ها با باند هم گزینه بدی نخواهد بود زیرا از انتقال تا حد زیادی جلوگیری میکند، بعلاوه، دستهایتان را تا آنجا که می توانید خشک نگه بدارید و چراکه کنترل زگیل ها در محیط های مرطوب سخت تر بوده و هیچگاه نباید ناحیه ای که زگیل در آن است را شانه نموده و برس بکشید و یا اصلاح کنید زیرا سبب انتقال آن به سایر بخش  ها می شود و دست هایتان را بخوبی پس از لمس زگیل ها بشورید.

و همچنین برای پیشگیری از ابتلا به زگیل های تناسلی میتوانید از روش هایی چون: استفاده از کاندوم  و در هنگام رابطه جنسیرابطه جنسی مشروع و اجتناب کردن  از رابطه جنسی پرخطر ، اجتناب از رابطه جنسی با هر کسی که نشانه های قابل دیدن زگیل تناسلی  را داشته باشد

دلیل ایجاد زگیل

ویروسی به نام ویروس پاپیلومای انسانی سبب بوجود آمدن زگیل شده و زمانیکه خراش و یا زخم برروی پوست خود داشته باشید، آلوده شدن به این ویروس راحت تر بوده و همچنین زگیل ها در قسمتی   از بدن که افراد صورت یا بدنشان را اصلاح می کنند شایع تر بوده و امکان گسترش زگیل از ناحیه ای از بدن به ناحیه ای دیگر نیز  وجود خواهد داشت.

توجه داشته باشید که امکان گرفتن زگیل در نتیجه لمس زگیل دیگران وجود داشته و برخی از  افراد از تماس با وسیله ی لمس شده توسط فرد مبتلا به زگیل همچون حوله وی ممکن  بوده که مبتلا به زگیل بشوندو عموما چندماه طول می کشد که زگیل به اندازه کافی به دلیل اینکه بشود آنرا دید بزرگ میشود.

درمان زگیل

شیره سفید رنگ درخت انجیر که از محل بریدن ساقه های کوچگ بیرون آمده  و برای درمان قطعی و سریع بسیار موثر میباشد و بایستی بدون پانسمان یا بستن پارچه و پنبه، مکرر زگیل را به این شیره سفید رنگ آغشته  نمایید تا بر روی زگیل خشک  نشود و سرعت کوچک شدن زگیل و نتیجه درمان در روز اول بسیار سریع و چشمگیر  میباشد  و بایست درمان را تا حذف کامل ضایعه ادامه   داده و مثلا به میزان سه تا پنج روز متوالی این کار را ادامه دهید

بطورکلی درمان با توجه به اندازه و محل زگیل‌ها مشخص میشود و زگیل‌های کوچک را می‌توان با داروهای موضعی مثل پودوفیلین درمان نمود که  برای زگیل‌های بزرگتر، نیتروژن مایع به کار رفته (مثل سرمادرمانی) و بعضی از زگیل‌های بزرگتر نیازمند درمان با لیزر، الکتروکوآگولاسیون یا برداشت جراحی میباشند و از دیگر راه های درمانی می توان به موارد زیر اشاره  کرد:

سالیسیک اسید:  پس از حمام رفتن هر روز بر روی زگیل سالیسیک اسید را خوب مالیده و این اسید در عمق پوست نفوذ خواهد کرد و وقتی پوست خیس میشود این عمل بهتر انجام می گردد.

داروی بلئوسمین:  که دارویی تزریقی بوده و داخل زگیل تزریق می گردد و از این طریق ویروس را میکشد و تزریق بلئومیسین که یک ماده شیمیایی بوده  که برای درمان سرطان استفاده  خواهد شد

داروی  آلدارا: دارویی بوده  که برای ایمن درمانی (immunotherapy) استفاده می گردد و در شکل کرم موجود بوده و  نیز از دیگر این داروها بوده و هرچند آلدرادا برای درمان زگیل تناسلی استفاده می گردد، اما در انواع دیگر زگیل ها نیز موفقیتی نسبی بوده است.

کانتاریدین: پزشک بر اساس صلاحدید خود در بعضی مواقع این ماده شیمیایی را به میزان هشت ساعت بر روی زگیل قرار بدهید و پس از 8 ساعت زگیل تبدیل به یک تاول دردناک خواهد شد که پس از چند روز مراجعه ، پزشک پوست اضافه بر روی آن را بر خواهد داشت

نیتروژن مایع: پزشک با هیدروژن مایع زگیل را فریز کرده (روش منجمد کردن) که به این درمان کرایوتراپی گفته شده و برای درمان از این روش 1 تا 3 هفته این کار  را باید انجام بدهید که  در این درمان تاولی دور زگیل ظاهر گردیده و در حدود یک هفته پس از آن زگیل می افتد.

روش های منجمد کردن غیر تجویزی

در این روش از از اسپری های موجود در داروخانه ها به منظور منجمد کردن زگیل ها در دمای منفی ۹۰ درجه فارنهایت (منفی ۵۷ درجه سانتیگراد) استفاده می گردد که  این روش درمانی را می توان با استفاده از نیتروژن مایع مقایسه نمود  که سرمای بسیار بیشتری را در محل ایجاد خواهد کرد و دمای منفی ۳۲۰ درجه فارنهایت یا منفی ۱۹۶ درجه سانتیگراد مورد نظر است و بطور گسترده توسط پزشکان پوست مورد استفاده قرار می گیرد و به این ترتیب می توان گفت که محصولات موجود در داروخانه ها نمی توانند دارای اثر بخشی به میزان روش هایی باشند که توسط یک پزشک منتخصص پوست  مورد استفاده قرار بگیرد.

روش سوزاندن و بریدن یا جراحی جزئی: اگر روش های بالا هیچکدام برای درمان جواب نداد  آخرین راه سوزاندن یا بریدن زگیل بوده  که موثرترین راه نیز میباشد و سبب سوزانده شدن ریشه زگیل می گردد و ریشه زگیل با استفاده از سوزن الکتریکی و یا کرایوسورجری (منجمد کردن عمیق) نابود می خواهد شد.

جراحی لیزری  :  در این روش از تشعشع قوی نور برای سوزاندن و نابود کردن بافت زگیل استفاده می گردد.

روش چسب زدن

معمولاً بیان شده که  امکان درمان زگیل ها با چسب زدن بر روی آنها با استفاده از چسب های بدون منفذ مثل چسب برق وجود داشته و استفاده از این روش نیازمند این بوده  که چسب بر روی محل همیشه باقی خواهد ماند و فقط برای چندین ساعت در هر هفته از روی زگیل برداشته میشود و علاوه بر این لازم بوده که چسب مرتباً تعویض گردد و بسیاری از تحقیقات انجام شده در این باره نشان داده که  این روش درمانی چیزی مثل استفاده از داروی دل خوش کن عمل میکند

درمان زگیل تناسلی:

قبل از درمان زگیل تناسلی بای به این نکته ها توجه کرد:

 پیشگیری بهتر از درمان وده و سعی کنید که از رفتارهای پرخطر جنسی اجتناب کنید  تا آلوده به ویروس HPV نشوید و  استفاده از کاندوم سبب جلوگیری از ابتلا به ویروس زگیل تناسلی نمی شود

واکسن فقط برای  فرد غیر مبتلا توصیه می شود که باعث ایمن سازی فرد میشود و پس از ابتلا به زگیل تناسلی تزریق واکسن گاردافیل بی فایده بوده. در صورت مشاهده هر گونه برجستگی پوستی گوشتی در ناحیه تناسلی مخصوصاً پس از رفتار پرخطر جنسی  حتما به پزشک مربوطه مراجعه کنید.

تزریق واکسن قبل از ازدواج مخصوصا به دختر خانم ها در جهت جلوگیری از آلودگی به ویروس HPV کمک کننده میباشد و  از دستکاری و کندن هر نوع ضایعه پوستی آلت تناسلی بدون معاینه پزشک خودداری گردد ودر صورت ابتلا به ویروس تناسلی جهت اصلاح موی منطقه آلت تناسلی به هیچ وجه از تیغ استفاده ننمایید  زیرا که سبب منتشر شدن زگیل ها می شودو استفاده از موبر های شیمیایی و ماشین بهترین روش دفع موهای زائد منطقه تناسلی برای فرد میباشد

در کل میتوان نتیجه گرفت که بهترین، سالم ترین، مؤثرترین و کم عارضه ترین روش درمانی استفاده از  روش کرایو می باشد.

روشهای متفاوتی  برای از بین بردن زگیل تناسلی وجود دارد که عبارت است از:

 پودوفیلین :که یک ترکیب شیمیایی بوده که بر روی محل آلوده مالیده شده ولی تحریکات شیمیایی محل و استفاده طولانی مدت آن برای درمان زگیل که باید به میزان  یک ماه تا سه ماه مالیده گردد استفاده از آن را محدود کرده.

استفاده از روش لیزر:  این روش باعث تبخیر و پخش زگیل در جاهای سالم شده و همچنین به علت هزینه بالا، به عنوان خط اول درمانی برای بیماران توصیه نمی گردد.

 استفاده از روش کوتر و جراحی: این روش به دلیل  ماهیت عود کننده زگیل و همچنین تخریب پوست و بد شکل شدن محل سوزانده شده مورد استقبال بیماران  قرار نگرفته.

استفاده از پماد ایمی گومید :  به علت اثر ضعیف آن که از طریق تحریک سیستم ایمنی عمل کرده و خیلی مؤثر در درمان نیز نمی باشد.

روش کرایوتراپی: این روش امروزه به دلایلی که در  زیر اورده ایم بهترین و آسانترین و کوتاه ترین و کم عارضه ترین روش حذف زگیل تناسلی می باشد:

این روش درمانی در یک جلسه و در برخی ۵-۱۰ دقیقه همه زگیل های تناسلی را می توان درمان نمود.

سبب  پخش زگیل تناسلی در اطرف نمی شود ، نیازی به تکرار درمانی ندارد.

از نظر زیبایی محل پوست آلوده نسبت به روش های دیگر حداقل آسیب بافتی را دربدن داشته.

این روش درمانی  سرپایی و با حداقل درد و تحریک محل نسبت به روش های دیگر می باشد و با توجه به  نکات فوق سبب شده است که امروزه روش کرایو به عنوان خط اول درمانی زگیل تناسلی در بسیاری از مراکز درمانی مورد استفاده قرار گرفته شود.

در چه شرایطی  باید به پزشک متخصص پوست مراجعه شود:

شک به اینکه زائده زگیل نبوده باشد ، زگیل برروی صورت و یا نواحی جنسی باشد ، تعداد زیادی زگیل به وجود اید  وسیستم ایمنی بدن بسیار ضعیف شده باشد

دیابت : هیچگاه در صورت ابتلا به دیابت اقدام به برداشتن زگیل های بر روی پای خود ننمایید چراکه سوزاندن و یا زخم کردن پا در افراد دیابتی می تواند آسیبی همیشگی به اعصاب پا خواهد رساند.

درمان زگیل های کف پا: افراد بیمار معمولاً حس می کنند که زگیل های ایجاد شده بر روی کف پا ریشه عمیقی داشته ، اما این زگیل ها در لایه های سطحی پوست ایجاد خواهند شد و امکان بر طرف کردن این نوع زگیل ها با تراشیدن آنان بدون درد و خون ریزی وجود داسته که  در این حالت قطره های اسید سالیسیلیک خواهد توانست  لایه ضخیم پینه ایجاد شده بر روی زگیل را بر طرف نماید و به این ترتیب سبب می شود فرد در مورد این زگیل ها احساسی شبیه به وجود یک تیله کوچک در کفش خود داشته و برایش نارضایتی ایجاد کند که در این حالت از روش های منجمد کردن زگیل نیز می توان استفاده نمود.

زگیلهای شایع در دست هم نوع دیگری بوده که برای درمان از همین روش درمانی زگیل های کف پا استفاده میکنند

درمان زیگیل های معمولی دست: این نوع زگیل ها معمولاً برای فرد ناخوشایند بوده  هر چند که دردناک نمی باشند و استفاده از سالیسیلیک اسید می تواند سبب کوچکتر شدن این زگیل ها و بر طرف شدن آنان بشود و گاهی اوقات  نیز می توان از روش منجمد کردن نیز برای این نوع زگیل ها استفاده نمود و در شرایطی که مشکل زگیل فرد  با استفاده از روش های معمول درمان نگردد، سعی نکنید که بیش از حد از این روش ها استفاده شود که  در عمل انجام این کار می تواند مشکل درمان را بدتر از مشکل بیماری کند

 مثال هایی از این موارد به شرح زیر بوده:

زگیل هایی که زیر ناخن یا اطراف آن ایجاد می شوند: این نوع زگیل ها به شدت نسبت به روش های درمانی مقاوم بوده و در این حالت می توان از یک یا دو جلسه درمانی استفاده کنید، اما در صورت عدم موفقیت این روش ها قرار دادن اسید بر روی این نوع زگیل ها فقط می تواند سبب زبر و ناهموار شدن سطح زگیل و ناخوشایند تر شدن ظاهر آن برای فرد بیمار گردد.

زگیل های موزاییکی: این نوع زگیل ها که به نام زگیل های بذری نیز شناخته شده اند  می توانند تکثیر گردند  و تعداد زیادی از آنها تمام سطح پا را فرا بگیرید و این نوع زگیل ها معمولاً آسیبی به بدن وارد نخواهد کرد و به ندرت به روش های درمانی عکس العمل نشان خواهد داده که  با این وجود در رابطه با این نوع زگیل ها نیز می توان از یک یا دو جلسه درمانی برای مشاهده عکس العمل احتمالی زگیل به روش های درمانی استفاده نمود.

زگیل های مسطح: این نوع زگیل ها، کوچک، مسطح و به رنگ جوش میباشند و ممکن است  که تعداد زیادی از آنها در یک نقطه از بدن مثل  صورت، بازوها، یا کشاله ران مشاهده کرد و خلاص شدن از دست این زگیل ها با استفاده ملایم از اسید سالیسیلیک یا سایر روش های درمانی به سادگی وجود داشته، اما احتمال عود کردن و بازگشت این نوع زگیل ها بسیار زیاد تر از سایرین بوده است.

درمان زگیل با گیاهان دارویی

برای رفع میخچه و زگیل باید میزان 24 ساعت یک برگ تره فرنگی را در سرکه قوی خیسانده  و پس از اینکه جای میخچه و زگیل را کاملا شسته و پاک نمودید یک قطعه از برگ تره فرهنگی را از سرکه  درآورده و بر روی زگیل و یا میخچه‌ی پا قرار دهید و روی آن را با نواری محکم  بسته و بگذارید تا صبح فردای آن روز به خوبی بماند وسپس  نوار و برگ تره را از روی زگیل برداشته و با ناخن آن را بکنید، سپس انگشت خود را بر روی آن بگذارید و اگر احساس درد نکردید  میخچه یا زگیل به کلی خارج شده ، ولی اگر بر عکس احساس درد نمودید علامت این بوده که ریشه‌های آن هنوز باقی مانده  و باید یک قطعه پیاز یا برگهای عشقه (پیچک) را محکم به آن بمالید.

برای رفع زگیل، وسط پیاز برگی را گود  کرده و در داخل آن گودی، مقداری نمک ریخته  تا آنجا بماند و آب بشود و صبح و شب زگیل را با مایعی که در گودی پیاز پیدا گردیده است بمالید و پوسته‌های خشک گوشت زگیل را برش داده تا به کلی رفع شود.

برای رفع و زگیل  میتوانید  یک حبه سیر پخته و داغ را بر روی آن بگذارید و چندین دفعه در روز آن را عوض  نمایید.

همچنین میتوانید میخچه و زگیل پا را با شیره انجیر به راحتی  معالجه کنید و برای این کار باید شب و صبح، انجیر نرسیده‌ای را چیده و وقتی از انتهای آن شیر سفیدی درآمد آن را بر روی میخچه‌ی پا و زگیل گذاشته به کلی رفع میشود و از انتهای برگ های انجیر هم شیره سفیدی خارج میگردد  که همین خاصیت را داشته

 دم برگهای جوان درخت گردو را  نیز میتوانید روی میخچه و پینه و زگیل دست یا پا بمالید آنها را برطرف خواهد کرد.

ادویه تند مثل زرنیخ و آهك كه با سركه خمیر كرده باشند بر روى زگیل  گذاشته وبگذارید که  آن را بسوزانید.

خاكستر درخت بید را اگر با سركه مدتى بر روى زگیل بگذارند  باعث شده که زگیل را خشك کند

براى از بین بردن زگیل میتوانید  پوست 2 عدد لیموى تازه را 8 روز درون سركه ی قوى بخیسانید وسپس با محلول آن، هر روز دو بار روى زگیلها را دوغاب زد تا به كلى رفع گردد و همچنین آب شنگ خام، زگیل را به راحتی از بین مى برد.

این مقاله جهت افزایش دانستنیهای علمی نگاشته شده است

اضافه کردن نظر